ایتنا - باید از پروژه ملی سپهتن ابهام زدایی شود، چرا که حجم قابل توجه نقدینگی که در این پروژه وجود دارد، در صورت ورود به فضای تولید داخلی دانش بنیان و بخش خصوصی می تواند تاثیر خوبی فضای تولید و کسب کار داشته باشد.

بر اساس قوانین جاری، دستگاه‌ها موظف هستند پروژه‌هایی را که بخش‌های داخلی توان انجام آن را دارند به بخش خصوصی واگذار کنند که در این بین موضوع واگذری طرح هزار میلیارد تومانی سامانه جامع پیمایش هوشمند تردد ناوگان (سپهتن) به بخش خصوصی واگذار شده که به روایت دبیر سندیکای شناسایی و مکان‌یابی رادیویی با ابهامات جدی همراه است.


به گزارش ایتنا از ایسنا، طرح سپهتن بر اساس تصمیم هیات وزیران در بهمن سال ۱۳۹۳، به پیشنهاد دو وزارتخانه نفت و راه و شهرسازی و به استناد اصل ۱۳۸ قانون اساسی و به منظور روان سازی تامین سوخت مورد نیاز ناوگان حمل و نقل بار و مسافر، سهمیه بندی ناوگان حمل و نقل مسافری و باری بر اساس اطلاعات موقعیت یاب جغرافیایی (GPS) برای تعیین میزان پیمایش هر وسیله نقلیه در دوره زمانی مشخص تصویب شد.
در این مصوبه، سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای و سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور مکلف شدند تا حسب مورد و به ترتیب در بیرون و درون شهرها، تا پایان نیمه اول امسال نسبت به تجهیز کلیه خودروهای مشمول به سامانه جامع پیمایش هوشمند تردد ناوگان (سپهتن) اقدام کنند.

در این بین دستگاه‌هایی که در این طرح به کار می‌رود، از نوعی فناوری استفاده می‌کنند که به طور کامل توان فنی تولید آن در کشور وجود دارد و طبق قوانین باید تامین آن با سفارش به بخش خصوصی انجام می‌شد که در این بین سید مجتبی حسینی - دبیر سندیکای شناسایی و مکان یابی رادیویی ایران - معتقد است نبود هماهنگی، برخی ناسازگاری ها و ویژه انگاری های برخی شرکت ها از سوی سفارش دهنده باعث شده که اجرای این طرح بیش از یک و نیم سال به تعویق بیفتد.
حسینی در این باره به ایسنا اظهار کرد: بیش از یک و نیم سال است که با متصدیان این طرح در ارتباط هستیم در حالی که هنوز گره‌های باز نشده باقی مانده است که از جمله آنها رقابت شرکت های اصطلاحا خصولتی - که از حمایت های مالی، بروکراتیک، اطلاعاتی و ... بر خوردارند - با بخش خصوصی واقعی است که این کار را برای ما سخت می‌کند.
وی افزود: با این که رییس جمهور دستور داده که بخش دولتی نباید کسب و کار راه بیندازد اما باز شاهد این هستیم که شرکت هایی که وابستگی دولتی دارند از مسیری می‌روند که با مسیر بخش خصوصی واقعی متفاوت است و این را به غیر از رانت نمی توان به چیز دیگری تعبیر کرد.

دبیر سندیکای شناسایی و مکان یابی رادیویی همچنین با اشاره به این که استانداردهای ما با استاندارد های جهانی برابری می‌کند، عنوان کرد: سطح استانداردهایی که در تولیدات این دستگاه ها باید مورد نظر قرار بگیرد باید توسط سازمان پژوهش‌های علمی، صنعتی مورد تایید باشد که البته اعضای سندیکا توانسته اند که استاندارد های لازم در این باره را از این سازمان به دست آورند.
وی ادامه داد: این در حالی است که علیرغم اینکه تولیدکنندگان بخش خصوصی برای شرکت در مناقصه دریافت سفارش این طرح موظف به اخذ این شرایط استاندارد و ارائه آنها هستند، دو شرکت به اصطلاح خصولتی حاضر در مناقصه، بدون پیش شرط ها و صرفا با استناد به شاخص های استانداردی که خودشان اعلام کردند پذیرفته شدند.

«سپهتن» حوادث جاده‌ای را کاهش می‌دهند
در تفاهم‌نامه‌ای که منجر به اجرای طرح سپهتن شد مدت زمانی برای کاربران وسایل حمل و نقل عمومی معین شد که پس از آن، تردد ناوگان حمل و نقل عمومی و کالا بدون مجهز شدن به این سامانه و دستگاه مرتبط با آن، امکان نداشته و پلیس راهور درصورت مشاهده تخلف اعمال قانون خواهد کرد.
این دستگاه مجهز به سه حسگر خواب آلودگی راننده، استعمال مواد مخدر و مصرف مشروبات الکلی ازسوی راننده بوده که در صورت مشاهده هریک از این موارد، دستگاه از طریق سامانه به مرکز راهنمایی و رانندگی اعلام هشدار کرده و از این طریق در ادامه خودروی مذکور در نخستین مقر پلیس راه، متوقف خواهد شد.
نصب این سامانه برای اتوبوس‌های مسافری اجباری بوده و صاحبان خودروها بایستی با پرداخت یک میلیون و ۶۰۰ هزارتومان، این دستگاه را روی وسیله نقلیه خود نصب کنند. گفته می شود که ۷۰۰ هزار خودرو مشمول این طرح خواهند شد که با محاسبه قیمت نصب هردستگاه به میزان یک میلیون و ۶۰۰ هزارتومان، بازاری به وسعت بیش از هزار میلیارد تومان برای شرکت های داخلیِ درگیر در این پروژه ایجاد خواهد شد.
از ابتدای آغاز این طرح، ۲۰ شرکت برای طراحی و ساخت دستگاه مورد نظر این سامانه اعلام آمادگی کرده‌اند و در این بین، هفت شرکت برای ساخت آن سرمایه گذاری کرده‌اند ولی با این حال اجرای این طرح به گفته سندیکای شناسایی و مکان یابی رادیویی از بهمن ۱۳۹۳ تا به امروز به طول انجامیده که از جمله دلایل آن را برخوردهای نا برابر با شرکت های متقاضی طراحی و سایت این طرح می دانند.

۲ شرکت از روند استاندارد جذب طرح استثناء شدند
افشین کلاهی - رئیس هیات مدیره سندیکای شناسایی و مکان یابی رادیویی - نیز ضمن اعتراض به عملکرد ناجا در این زمینه گفت: نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (ناجا) به عنوان تاییدکننده دستگاه و تطابق دهنده آن با استاندارد راهداری، در این پروژه نقش آفرینی می‌کند؛ لذا اثر مستقیم در تایید دستگاه های ساخته شده دارد و با این حال دو شرکت وابسته به نیروی انتظامی که در این زمینه فعال هستند، بدون ورود به چرخه اخذ تاییدیه های لازم سازمان پژوهش های صنعتی و راهداری و حمل و نقل جاده ای، مبادرت به فروش دستگاه مورد نظر در سامانه سپهتن کرده‌اند.
وی افزود: شرکت های داخلی سازنده این سامانه با وجود رعایت همه استانداردها، همچنان در چرخه تایید صلاحیت قرار داشته درحالیکه شرکت‌های وابسته به ناجا، دستگاه مورد اشاره را از کره وارد کرده و شروع به فروش در بازار کرده اند.

کلاهی ضمن تاکید بر اینکه انتظار نیروی انتظامی این است که شرکت های داخلی، مشابه دستگاه وارداتی کره ای را طراحی کنند، گفت: با این وجود هرچند که شش شرکت داخلی مشابه این دستگاه را ساخته اند اما در چرخه دریافت تاییدیه های لازم مانده اند.
وی افزود: به دنبال تفاهم‌نامه امضا شده بین ناجا و سازمان راهداری، بخش خصوصی به آن اعتراض کرده که بر این اساس، سازمان راهداری هم برنامه ای طراحی کرد تا شرکت های توانمند، تاییدیه سازمان راهداری و سپس تاییدیه سازمان پژوهش های صنعتی را اخذ کنند. با این حال، شرکت وابسته به ناجا با رانت در حال فروش این سامانه در بازار است.
رئیس هیات مدیره سندیکای شناسایی و مکان یابی رادیویی ادعا کرد: با وجود این اقدام، سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای در حال تعامل با ناجا است، چرا که ابزار فشار و نظارتی دست ناجا است و سازمان راهداری سعی دارد با آنها تعامل کند.

اصرار استفاده از فناوری قدیمی در ناوگان حمل و نقل
کلاهی مدعی شد دستگاه وارداتی توسط شرکت‌های ناجا، دارای تکنولوژی قدیمی بوده و حتی خود کشور کره، تکنولوژی آن را پشتیبانی نمی‌کند و این در حالی است که نیروی انتظامی با اصرار سبب شده تا این سامانه بر روی خودروها نصب شود که با این اقدام، بازار داخلی کشور در اختیار یک شرکت کره‌ای دارای ۵ کارمند قرار خواهد گرفت.
کلاهی اذعان کرد که شرکت سازنده سامانه مذکور در کره، شرکتی معتبر نبوده و این سامانه با سفارش تولید شده و دست آخر هم فرصت کسب و کار را از شرکت های دانش بنیان و موفق داخلی خواهد گرفت.

تکذیب ادعای سندیکا از سوی یکی از شرکت های خصولتی
با پیگیری های انجام شده از دو شرکت "ره نگار هوشمند ایرانیان" و "سامانه هوشمند راه ابریشم" که مخاطب انتقادات سندیکای شناسایی و مکان یابی رادیویی هستند، امکان تماس با راه‌های ارتباطی که از سوی سامانه هوشمند راه ابریشم اعلام شده، فراهم نشد اما ملک علی خوش نفس - مدیرعامل شرکت ره نگار هوشمند ایرانیان - در گفت‌وگو با ایسنا ادعای مطرح شده در باره بهره مندی از امتیازات خاص را تکذیب کرد.
خوش نفس با بیان این که شرکت شرکت ره نگار یک شرکت دانش بنیان است، گفت: این شرکت مسیری را طی کرده است که همه شرکت ها باید طی می‌کردند و تاییدیه های لازم را اخذ کرده است. ضمن این که محصولات در این شرکت به مرحله عرضه رسیده است، در حالی که هنوز اعضای سندیکا به طور کامل تاییدیه های کالا های خود را اخذ نکردند.
وی در باره ادعای واردات دستگاه‌های بی کیفیت تصریح کرد: وارداتی در کار نیست و این دانش بومی شده و فقط ماژول های GPS از خارج وارد می‌شود.

در مجموع با توجه به سطح تناقضی که در صحبت های هر دو طرف مناقشه وجود دارد، باید از پروژه ملی سپهتن ابهام زدایی شود، چرا که حجم قابل توجه نقدینگی که در این پروژه وجود دارد، در صورت ورود به فضای تولید داخلی دانش بنیان و بخش خصوصی می تواند تاثیر خوبی فضای تولید و کسب کار داشته باشد.