ايتنا - آيا بيت‌کوين شما را پولدار مي‌کند؟

مجله دنياي كامپيوتر و ارتباطات , 12 شهريور 1392 ساعت 13:09

ایتنا- بيت‌کوين ‏نوعي سيستم مالي مجازي است که در آن هر کامپيوتر یک بانک است و کاربران دارای کیف پول دیجیتالی هستند که پولشان را در کامپیوتر شخصی ذخیره می‌کنند.

نوشین هژبرنژاد
رکود اقتصادي در سراسر دنيا و ايجاد سيستم مالياتي پيچيده‌اي که دولت‌ها و بانک‌ها براي مشتريان خود وضع مي‌کنند باعث ظهور پول جديدي در فضاي مجازي و دنياي اينترنت شد.
در اين سيستم واسطه‌اي بين خريدار و فروشنده وجود ندارد و هر کاربر خود يک بانک است و تنها از طريق کد با کاربران ديگر به تبادل پول مي‌پردازند.
اين سيستم مالي جديد بيت‌کوين(Bitcoins) نام دارد که چهار سال پيش توسط يک هکر ژاپني ابداع شد.

از ويژگي‌هاي بارز اين سيستم مالي اين است که گردش مالي در آن بدون نظارت و کنترل دولت‌ها و بانک‌ها صورت مي‌گيرد و به سرمايه کاربران ماليات تعلق نمي‌گيرد.
اين هکر ژاپني اعلام کرده است که بيت‌کوين به هيچ بانک يا مؤسسه‌اي وابسته نيست. به عبارتي اين سيستم مالي هيچ مرکزيت خاصي نداشته و داد‌و‌ستد کاربران توسط دولت يا شرکتي کنترل و پيگيري نمي‌شود.
همچنين اين پول در دنياي مجازي و در دنياي واقعي براي خريد کالا و دريافت خدمات قابل استفاده و خرج کردن است. نقل و انتقال پول و گردش مالي در اين سيستم بر اساس روش نظیر به نظیر انجام مي‌شود.

يکي از ويژگي هاي اين سيستم اين است که بدون واسطه، ارتباطي منطقي بين خريدار و فروشنده برقرار مي کند. به همين دليل نقل و انتقال پول در آن کم هزينه است.
همچنين تمامي اعضاي شبکه از نقل و انتقال پول در شبکه اطلاع کامل دارند.

بيت‌کوين چيست؟
Bitcoins ‏نوعي سيستم مالي مجازي است که به اختصار به آن BTC گفته مي شود.
در اين سيستم هر کامپيوتر مانند يک سرور عمل مي کند. در واقع هر کامپيوتر يک بانک است و کاربران داراي کيف پول ديجيتالي هستند که پولشان را در کامپيوتر شخصي خود ذخيره مي‌کنند.

آنها مي توانند مانند يک کيف پول واقعي از اين کيف پول ديجيتالي استفاده کنند. هر کاربر در اين سيستم مي‌تواند به صورت مجازي کالايي خريداري کند يا خدماتي را دريافت نمايد. حتي از طريق چندين صرافي آنلاين اين پول قابل تبديل به دلار و يورو است.
اگر کاربري لپ تاپ يا کامپيوتر خود را گم کند يا به هر دليلي از دست بدهد مانند اين است که کيف پول خود را از دست داده است. به اين ترتيب تمامي بيت‌کوين هاي ذخيره شده را از دست خواهد داد.

در اين سيستم ۲۱ ميليون بيت‌کوين تعريف شده است که هر يک داراي يک رمز عددي منحصر به فرد است و تا سال ۲۰۳۰ ميلادي توليد و به گردش مالي اين سيستم وارد مي شود.
تاکنون ۶/۶ ميليون واحد استخراج شده است و در اختيار کاربران و يا مشتريان اين سيستم مالي قرار گرفته است. داد و ستد و نقل و انتقال مالي کاربران در اينترنت و با نرم‌افزار بيت‌کوين مديريت مي‌شود.

هر يک از سکه هاي اين سيستم مالي داراي رمز خاصي است.
براي عضويت در اين سيستم مي بايست ابتدا نرم‌افزار رايگان اين سيستم را در کامپيوتر شخصي دانلود کرد. بعد از اتصال به سيستم، هر کامپيوتر، خود توليدکننده سکه بيت‌کوين مي‌شود.

براي توليد هر بيت‌کوين تقريبا ۱۰ دقيقه زمان لازم است.Blockchain. info و Localbitcoins. com دو سايت معروفي هستند که اين سکه‌ها را خريد و فروش مي‌کنند. براي کسب اطلاعات بيشتر مي توانيد به bitcoin.org مراجعه کنيد.
در اين شبکه تمامي کاربران با يکديگر در ارتباط هستند و هر کاربر يک گره يا node است. در اين سيستم هر گره با تعدادي گره مرتبط است.

هر يک از گره‌هاي اين مجموعه نيز با تعدادي گره ديگر در ارتباط است. به اين ترتيب تمامي گره‌ها در شبکه با يکديگر در ارتباط هستند. هنگامي که گرهی درخواست انتقال وجه دارد آن را با امضاي ديجيتالي آماده کرده و اين درخواست را براي تمام گره‌هايي که به آنها متصل است مي‌فرستد.

آن گره‌ها هم اين درخواست را به گره‌هاي مرتبط مي فرستند. به اين ترتيب اين درخواست در تمامي شبکه پخش مي شود.
به همين دليل در اين سيستم تمامي گره‌ها از چگونگي گردش مالي در شبکه آگاه مي‌شوند. همچنين کاربران مي توانند از طريق سايت BitcoinStats.org از چگونگي تمام معاملات انجام گرفته آگاه شوند.

از ويژگي‌هاي بارز بيت‌کوين ذخيره اطلاعات کاربران در پايگاه هاي اطلاعاتي کوچک است. اين مسئله غيرمتمرکز بودن اطلاعات در اين سيستم مالي را تاييد مي‌کند.
يکي از تفاوت‌هاي اساسي بين اين سيستم با سيستم‌هاي ديگر مالي در غيرمتمرکز بودن اطلاعات در آن است.

به تعدادي از گره‌ها با يک پايگاه اطلاعاتي يک بلوک گفته مي شود. هر بلوک با بلوک پيش از خود مرتبط است. در نهايت تمامي بلوک ها مانند رشته اي به يکديگر متصل هستند. به بيان ديگر بيت‌کوين بر اساس سيستم غيرمتمرکز و رمزگذاري بسيار قوي طراحي شده است و تمامي کاربران به تمامي اطلاعات رد و بدل شده دسترسي دارند. به علت طراحي غيرمتمرکز، از کار انداختن يا تعطيلي آن غير ممکن است و تا هنگامي که شبکه اينترنت در دسترس باشد، با تعداد اندکي کاربر هم اين شبکه به کار خود ادامه خواهد داد.

براي عضويت در اين شبکه مي‌بايست مجهز به کامپيوتري بود که داراي کارت گرافيکي با کيفيت بالا بوده و نيز CPU آن بسيار سريع باشد. در اولين قدم با عضويت در اين شبکه زمان زيادي از CPU کامپيوتر کاربر درگير خواهد شد تا هماهنگ سازي با شبکه انجام شود. اين مسئله بستگي زيادي به قدرت CPU دارد که مي تواند از چند ساعت تا چند روز طول بکشد. در کامپيوتري با CPU معمولي اين هماهنگ سازي مي‌تواند تا ۴۰ ساعت هم به طول انجامد.

اساس کار بيت‌کوين
اين سيستم بر اساس رمزگذاري و شناسايي آن طراحي شده است. بنابراين نفوذ به آن بسيار دشوار است.کاربران تنها از طريق کدهايشان شناسايي مي‌شوند. کد شناسايي هر فرد آدرسي است که از طريق آن با فرد ديگري ارتباط برقرار مي‌کند. در واقع بدون آنکه فرد مقابل را بشناسد کالايي را از او خريداري مي‌کند يا خدماتي را دريافت مي‌نمايد. در اين روش تنها رمز سکه هاست که از آدرسي به آدرس ديگر مننقل مي‌شود.

کيف پول ديجيتالي اعضاي اين شبکه توسط نرم افزار بيت‌کوين يا از طريق يک سايت مستقل مديريت مي‌شود. هر کيف پول داراي دو کد شناسايي به نام کليد عمومي و کليد خصوصي است. کليد عمومي آدرسي است که از طريق آن پرداخت‌کننده و دريافت‌کننده از وجود هم مطلع مي‌شوند و با يکديگر ارتباط مي‌يابند. اين آدرس کدي با ۳۳ عدد است.

کلید عمومي همان شماره حساب بانکي است که کاربر مي‌تواند از طريق آن پول را به حساب‌هاي ديگر واريز کند. کليد خصوصي هم رمزي است که از طريق آن کاربر مي‌تواند پول خرج کند. اطلاعات کليد خصوصي نزد کاربر نگهداري مي‌شود و تنها براي کشف و باز کردن پيغام‌ها به کار مي‌رود ولي براي فرستادن پيغام به گره‌هاي ديگر مي‌بايست از کليد عمومي استفاده کرد.

در اين شبکه بيت‌کوين‌ها از طريق يک فرايند رياضي پيچيده که به «صفر دانايي» معروف است ايجاد شده و با يک سيستم قرعه کشي پي درپي به گره داده مي‌شود. کارشناسان توصيه مي‌کنند که براي کاربران بهتر است عضو شبکه‌هاي قوي يا به عبارتي عضو شاخه هاي بزرگ باشند تا احتمال دريافت سکه براي آنها بيشتر شود.

Hash يک سري عمليات پيچيده رياضي است که منجر به توليد بلوک مي‌شود. به گره‌هايي که بلوک توليد مي‌کنند Miner مي‌گويند.
هنگامي که درخواست انتقال وجه در گرهی ايجاد شد، اين درخواست وارد بلوک در حال ساخت مي‌شود. البته ساخت بلوک کاري زمان‌بر و بر اساس شانس و قرعه کشي است. امکان دارد ساخت يک بلوک دو هفته به طول انجامد.

ولي ساخت آن به طور متوسط ۱۰ دقيقه تعريف شده است که بستگي کامل به سرعت شبکه و گره‌هاي توليدکننده بلوک دارد. هنگامي که يک گره با موفقيت يک بلوک توليد مي‌کند آن را به تمام گره‌هايي که با آنها در ارتباط است مي‌فرستد.
به همين ترتيب به تمام شاخه منتقل مي‌شود. گرهی که موفق به توليد يک بلوک شده، ۲۵ بيت‌کوين پاداش مي‌گيرد.

اين سيستم به گونه‌اي طراحي شده که پرداخت سکه به مرور زمان کندتر مي‌شود. هر چند که زمان متوسط توليد هر بيت‌کوين تقريبا ده دقيقه است. ولي با افزايش تعداد گره‌ها بر سرعت توليد اين پول افزوده نمي‌شود؛ بلکه از ميزان آن کاسته مي‌شود.

در ابتدا هر بلوک ساخته شده در اين شبکه ارزشي معادل BTC۵۰ را داراست. اين مبلغ براي اولين بلوک تعيين شده است که در بلوک هاي متصل به ترتيب از ارزش آن کاسته مي‌شود؛ به طوري که به BTC ۲۵ سپس BTC ۱۲.۵ ، BTC ۶.۲۵ و... مي‌رسد.

بلوک‌ها در اين سيستم به گونه‌اي با هم در ارتباط هستند که هر يک اعتبار و درستي بلوک قبلي را اثبات مي‌کند. به عبارتي اگر بلوکي شماره ۱۰ باشد يعني ۹ بلوک معتبر پيش از آن وجود دارد که در محاسبه و قرعه کشي و دريافت BTC ارجحيت دارد.

ايرادات و نواقص
هر چند کاربران زيادي جذب اين سيستم شده اند ولي هنوز در مرحله سعي و خطاست. زيرا به دليل نوين و منحصر به فرد بودن آن هنوز مشکلات و موانعي که باعث اختلال در اين سيستم مي‌شود به درستي پيدا نشده است.
برخي بر اين عقيده‌اند که بيت‌کوين در مقابل حمله هکرها آسيب پذير بوده و مي‌بايست تدابيري انديشيده شود تا کاربران با اطمينان از حفظ و نگهداري سرمايه‌شان از اين سيستم استفاده کنند.
با اين وجود کاربران زيادي از کشورهاي گوناگون بويژه کشورهايي که اقتصاد آنها ورشکسته است يا در آستانه ورشکستگي است از اين سيستم استقبال کرده‌اند.

مردم اين کشورها سعي مي‌کنند تا با فرار از سيستم مالياتي و واسطه‌هاي گوناگون هم پول خود را نگهداري کرده و از امکانات خريد و فروش بدون واسطه استفاده کنند و هم خدماتي را بدون در برداشتن هزينه اضافي دريافت کنند که به جز موارد انگشت‌شماري که دچار ضرر مالي شده‌اند، بقيه اعضا از سود سرشاري که به دست آورده‌اند رضايت کامل دارند. ارزش هر واحد بيت‌کوين در طي يک سال ۱۰ برابر رشد داشته است.
به طور حتم با افزايش معاملات در ابعاد وسيع اين رشد بيشتر نيز خواهد شد. در حال حاضر ارزش پول ديجيتالي اين شبکه از ارزش پول ۲۰ کشور جهان، از جمله جزاير سيشل، ليبريا و گامبيا بيشتر است.

چون ارتباط افراد تنها از طريق کد است اگر مبلغي به حساب فردي به اشتباه واريز شود تنها بايد اعتماد و اميد داشت که وجه واريزشده از کد اشتباه برگردانده شود. در غير اين صورت کاربر مي‌بايست پول خود را از دست رفته تلقي کند که اين خود از مشکلات اين سيستم است.
bitcoins به هيچ وجه تبليغات انجام نمي‌دهد و وعده‌هايي مبني بر سود سرشار و ثروت بادآورده در آن وجود ندارد و براي توسعه سيستم خود از افراد پولي دريافت نمي‌کند. در صورتي که امروزه برخي از سايت‌ها با وعده‌هاي شگفت انگيز، تبليغاتي گسترده در جهت جلب نظر بينندگان انجام مي‌دهند و راه‌هايي مختلف براي پول دار شدن پيشنهاد مي‌کنند.

از نقاط قوت bitcoins اين است که هر گونه اقدامي با رضايت مالک حساب انجام مي‌شود و با صراحت اعلام کرده است که داد و ستد با پول مجازي ممکن است موفقيت‌آميز باشد يا منجر به ضرر و زيان شود.

هم اکنون ارزش هر سکه بيت‌کوين ۲۰۰ دلار است که در مراکز خاصي قابل نقد کردن است. ناگفته نماند که ارزش هر سکه بيت‌کوين در سال گذشته فقط ۲۰ دلار بود. کارشناسان پيش‌بيني مي‌کنند که با توجه به رشد زيادي که بيت‌کوين در مدت يک سال داشته است معادل دلاري آن نيز به زودي افزايش چشمگيري نمايد.