ایتنا- باید این واقعیت را پذیرفت که عمر وسایل الکترونیک بسیار کوتاه است.

میثم لطفی

این روزها انواع فناوری در زمینه‌های مختلف عرضه می‌شود و به‌محض آنکه یک مدل از آن‌ها را خریداری می‌کنیم، طولی نمی‌کشد که نسخه به‌روز شده آن با امکانات کامل‌تر از راه‌ می‌رسد و این فرآیند همواره علاقه‌مندان به دنیای فناوری را تشویق می‌کند کالاهای به‌روز شده و جدیدتر را در اختیار بگیرند.

بخشی از این فناوری‌ها جنبه سرگرمی دارند که از آن جمله می‌توان به کنسول‌های بازی یا گیرنده‌های تلویزیونی اشاره کرد که به همین خاطر به‌روزرسانی آن‌ها چندان مهم به‌نظر نمی‌رسد اما بخشی دیگر مانند رایانه‌های لوحی، لپ‌تاپ‌ها و ... کار و زندگی روزانه ما را به خود وابسته کرده‌اند و به همین خاطر است که کاربر حاضر است با پرداخت پول بیشتر و خرید مدل جدیدتر انجام فعالیت مورد نظر را برای خود آسان‌تر کند.

افزایش سرعت به‌روزرسانی ابزارهای مختلف فناوری باعث شده است کالاهایی که تا چند سال قبل محبوبیت فراوانی داشتند و بسیار ما را به خود وابسته کرده بودند، کارایی خود را از دست بدهند و کاربران خرید مدل‌های جدیدتر را ترجیح بدهند.

با این فرایند بسیاری از کارخانه‌های بزرگ تولید فناوری‌های قبلی را کنار گذاشته‌اند و با پاسخگویی به نیازهای به‌روزشده کاربران می‌کوشند درآمد بیشتری کسب کنند در همین راستا مرکز HowStuffWorks مطالعه جدیدی انجام داده است تا نشان دهد طی سال ۲۰۱۴ میلادی کدام یک از فناوری‌هایی که تا مدتی قبل وابستگی فراوانی به آن‌ها داشتیم، برای همیشه بازنشسته می‌شوند.

نقشه‌های کاغذی
زمانی که «کریستف کلمب» سفر خود را برای کشف قاره امریکا آغاز کرد، نقشه کاغذی مهم‌ترین ابزاری بود که او را به مقصد رساند. اما این روزها نقشه کاغذی محبوبیت خود را از دست داده است و روی کار آمدن انواع گیرنده‌های ماهواره‌ای مسیریاب(GPS) باعث شده است فناوری تولید نقشه‌های کاغذی تقریباً کنار گذاشته شود. فناوری GPS از سال ۲۰۰۳ میلادی وارد گوشی‌های هوشمند شد و هم‌اکنون پس از یک دهه تقریباً همه کاربران به این سیستم تجهیز شده‌اند. چندی پیش ایالت واشنگتن امریکا به طور رسمی اعلام کرد چاپ نقشه‌های کاغذی را برای همیشه کنار گذاشته است و در مقابل روی سیستم‌های ماهواره‌ای GPS سرمایه‌گذاری می‌کند.

ساعت زنگ‌دار
تا یک دهه قبل شاید کاربردی‌ترین ابزار برای همه ساکنان کره خاکی ساعت زنگ‌دار بود و نمونه‌های مختلف آن همه‌جا یافت می‌شد. این روزها ساعت‌های زنگ‌دار با قیمت ۱۰ تا ۲۰ دلار فروخته می‌شوند اما در شرایطی که گوشی هوشمند به صورت دقیق‌تر و با امکانات بیشتر همان کار را انجام می‌دهد، آیا جایی برای این ساعت‌ها باقی می‌ماند؟
بسیاری از گوشی‌های هوشمند با اسپیکر خود امکاناتی را در اختیار کاربر می‌گذارند که حتی می‌تواند نوع زنگ، میزان صدا، تناوب زنگ زدن و... را برای روزهای مختلف هفته تنظیم کند.
به جز این‌ها، گوشی هوشمند بدون تولید هرگونه صدای سرسام‌آور برای حرکت عقربه‌ها زمان را اعلام می‌کند و باعث بی‌خوابی شما نمی‌شود. توجه داشته باشید که گوشی هوشمند باتری ۹ ولتی ندارد که نگران باشید با تمام شدن آن صبح خواب بمانید.

حافظه‌های فلش
دستگاه‌های مخصوص اجرای لوح فشرده(CD-ROM) سرعت کمی دارند و کابل‌های انتقال اطلاعات هم مشکلات زیادی برای کاربر ایجاد می‌کنند اما حافظه‌های فلش بدون این مسائل با سرعت بالا اطلاعات را انتقال می‌دهند، بارها می‌توان اطلاعات مورد نظر را روی آن‌ها کپی و پاک کرد و امکان شناخت آن‌ها برای همه دستگاه‌ها وجود دارد.

این ابزار کوچک در جیب جا می‌شود و ضمن داشتن قیمت ارزان، کارشناسان در حال ساخت مدل‌های بی‌سیم آن هستند. حافظه فلش چندین گیگابایت اطلاعات ظرف چند دقیقه جابه‌جا می‌کند و اگر اطلاعات به مدت طولانی روی آن باقی بماند مشکلی ایجاد نمی‌شود.

با این حال، این روزها برای حافظه‌های فلش هم جایگزین‌های جدید آمده است و بسیاری از کاربران ترجیح می‌دهند اطلاعات خود را روی فضای مجازی ذخیره کنند اگرچه حافظه‌های فلش طی چند سال گذشته بسیار محبوب بودند، اما باید پذیرفت که با روی کار آمدن حافظه‌های مجازی بزودی این فناوری از رده خارج می‌شود.

دیسک‌های نوری
دیسک‌های نوری کم و بیش همچنان مورد استفاده قرار می‌گیرند و برای فروش موسیقی‌ها، فیلم‌ها و نرم‌افزارها به کار گرفته می‌شوند. این دیسک‌ها می‌توانند تا چند گیگابایت اطلاعات را در خود نگه دارند.

اما باید توجه داشت که خراب شدن آن‌ها به سادگی صورت می‌گیرد. تصور کنید با پرداخت هزینه زیاد یک DVD از آلبوم جدید خواننده مورد علاقه خود را خریداری کرده باشید اما حرکت یک جسم زبر یا چشمی (اپتیک) کثیف دستگاه باعث می‌شود دیسک گرانقیمت خراب شود و امکان اجرای آن وجود نداشته باشد.

این دیسک‌ها در کنسول‌های بازی همچنان محبوبیت زیادی دارند اما از آنجا که مدل‌های جدید با کارایی بالاتر عرضه شده‌اند، پیش‌بینی می‌شود در آینده نزدیک این فناوری بازنشسته شود.

رایانه‌های جیبی
حدود یک دهه قبل برای نخستین بار از محصولی با نام «دستیار دیجیتالی شخصی» (PDA) رونمایی شد که از آن با عنوان «رایانه جیبی» هم یاد می‌شد. این محصول در زمان ورود خود بزرگ‌ترین تحول را در بازار جهانی فناوری ایجاد کرد و به عنوان کوچک‌ترین رایانه همراه بسیار مورد توجه قرار گرفت.

اما این روزها PDA بی‌سر و صدا در حال بازنشسته شدن است و از سال آینده هیچ شرکتی در جهان چنین محصولی را تولید نخواهد کرد. این روزها حتی عبارت PDA برای فناوری‌های دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد و تقریباً هیچ کاربری تمایل به خرید چنین محصولی ندارد.

اینترنت Dial-Up
در امریکا هنوز ۳ درصد مردم از اینترنت Dial-Up استفاده می‌کنند و در مقابل ۷۰ درصد مردم به اینترنت پرسرعت دسترسی دارند. در دیگر کشورهای جهان نیز شرایط مشابه دنبال می‌شود و حتی اگر مردم به اینترنت پرسرعت هم دسترسی نداشته باشند، دیگر تمایلی برای استفاده از فناوری Dial-Up وجود ندارد و کاربران روش‌های معمول‌تر و کم‌هزینه‌تر را ترجیح می‌دهند. در امریکا پیش‌بینی شده است درصد کاربرانی که پایان سال ۲۰۱۴ میلادی از اینترنت Dial-Up استفاده می‌کنند به صفر برسد.

پیجر
تا مدتی قبل کارمندان سازمان‌های بزرگ دستگاه بی‌سیمی را به کمربند خود متصل می‌کردند که پیجر نامیده می‌شد و برای ارتباطات کوتاه برد درون سازمانی مورد استفاده قرار می‌گرفت اما این روزها که انواع گوشی‌های بی‌سیم و دیگر فناوری‌های ارتباطی موجود هستند، استفاده از دستگاه مذکور اندکی چندان مهم به‌نظر نمی‌رسد.
تا چند سال قبل ارزش بازار جهانی پیجرها سالانه چندین میلیارد دلار محاسبه می‌شد، اما ارزش این بازار برای سال جاری میلادی بسیار اندک محاسبه شده است.

نوار کاست
نوار کاست صوتی در گذشته نه‌چندان دور محبوبیت فراوانی داشت و نوار کاست تصویری(VHS) هم بسیار مورد استفاده قرار می‌گرفت. اما با اندکی دقت درمی‌یابیم که این روزها هیچ فروشگاهی محصولات فوق را عرضه نمی‌کنند. در سال ۲۰۰۵ میلادی تقریباً ۹۰ درصد مردم امریکا دستگاه پخش VHS داشتند که این آمار هم‌اکنون به کمتر از ۱۰ درصد رسیده است. کارشناسان بر این باورند عمر این فناوری تمام شده است و بزودی نوار کاست صوتی و تصویری برای همیشه به خاطره‌ها می‌پیوندد.

دوربین دیجیتالی جیبی
دوربین‌های دیجیتالی محبوبیت فراوانی دارند و طی یک دهه گذشته بیشتر خانواده‌ها سعی بر داشتن یک مدل از این محصولات داشتند. اما حضور گوشی هوشمند باعث شده است تا دوربین دیجیتالی همیشه و در همه شرایط در جیب ما حاضر باشد و تصاویر قابل قبولی تهیه کند.
در سال ۲۰۱۰ میلادی ۱۳۲ میلیون دوربین دیجیتالی در جهان فروخته شد که این رقم کاهش فروش ۵۰میلیون دستگاه را نشان می‌دهد. روند نزولی مذکور همچنان ادامه دارد و احتمال می‌رود به زودی این فناوری خانگی از رده خارج شود.

خطوط ثابت تلفن
هنوز مدت زیادی از آن روزها نگذشته است که امکان استفاده از خطوط ثابت تلفن برای همگان ممکن نبود اما این روزها هر کاربر چند سیم‌کارت دارد و امکان استفاده از خدمات و تماس‌های موبایلی براحتی فراهم شده است.

بسیاری از کاربران جهانی این روزها حتی سیم‌کارت را رایگان در اختیار می‌گیرند و اوپراتورهای موبایلی هم می‌کوشند با افزایش فعالیت‌های خود، تعداد بیشتری از مردم را تحت پوشش قرار دهند. همین مسأله باعث شده است کارشناسان پیش‌بینی کنند خطوط ثابت تلفن هم به پایان خط رسیده است.

به هرحال این موارد نشان دهنده آن است که فناوری اطلاعات و ارتباطات هر لحظه در حال به روز شدن است و چه بسا در زمانی کوتاه، فناوری‌های جدید جایگزین فناوری های فعلی شود و به عبارتی باید این واقعیت را پذیرفت که عمر وسایل الکترونیک بسیار کوتاه است.

منبع: روزنامه ایران