یکی از ویژگی‌های دنیای معاصر ورود بی‌رویه فناوری به ابعاد مختلف زندگی انسان است. خودروها نیز از این قاعده استثنا نیستند و هر روز شاهد رشد روزافزون استفاده از تکنولوژی‌های نوین در این عرصه هستیم.
هوشمندسازی خودروها یکی از مهم‌ترین جوانب توسعه این صنعت هستند. بنابراین به معرفی خودروی هوشمند می‌پردازیم، با ما همراه باشید.
 

 

خودروسازان و شرکت‌های فناوری در حال پژوهش برای رسیدن به ایده‌ آرمانی خودروهای تمام خودکار، خودران و یا هوشمند هستند. آنان در این زمینه به پیشرفت‌های خوبی دست یافته‌اند اما هنوز به پایان راه نرسیده‌اند.
خودروهای هوشمند اتومبیل‌هایی هستند که در آن‌ها از فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی و اینترنت اشیا استفاده می‌شود و نقش انسان در هدایت آن‌ها کم می‌شود. اصولاً هوشمند به ابزاری اطلاق می‌شود که توانایی یادگیری و استفاده از آموزش‌هایی که به آن داده می‌شود را داشته باشد. به عبارت بهتر، هر دستگاه و یا انسانی که بتواند چیزی را یاد بگیرد و یا بتواند با استفاده از داده‌های اولیه‌ای که به او داده می‌شود، تصمیم‌گیری‌هایی را انجام دهد و آن اطلاعات را تحلیل نماید، هوشمند نامیده می‌شود.
 

اولین بار در سال 1980 موضوع خودروی هوشمند مطرح شد. در این سال کمپانی SMH که در اصل در زمینه طراحی ساعت‌های Swatch فعالیت داشت، مبحث تولید خودروهای هوشمند را مطرح کرد. سپس شرکت‌های معتبر فراوانی در این زمینه تحقیقات گسترده‌ای را آغاز کردند.
یکی از این کمپانی‌ها، شرکت بنز دایملر بود که در سال ۱۹۹۰ استارت پروژه ساخت خودروی هوشمند را زد و هم اکنون صاحب ۵۱ درصد از سهام این هوشمند سازی است.
 

 

 

امروزه خودروهای هوشمند را بیشتر با خودروهای خودران می‌شناسیم که توسط کمپانی‌هایی نظیر گوگل و تسلا طراحی و ساخته شده‌اند. خوب است بدانید، کمپانی گوگل بیشتر روی هوشمندسازی خودروهای طراحی شده توسط سایر خودروسازها نظیر تویوتا کار می‌کند، در حالی که شرکت تسلا روی هوشمند سازی خودروهای ساخت خود متمرکز شده است. شرکت تسلا در زمینه هوشمندسازی خودروهایش موفقیت بسیاری نیز کسب نموده است.
 

نرم‌افزار خودروی خودران بر پایه‌ شبکه‌های عصبی عمیق گسترش یافته است و شامل میلیون‌ها نورون مجازی است و از رفتار و کارکرد مغز تقلید می‌کند. کامپیوترهای مرکزی دارای توان محاسباتی بسیار عظیمی هستند و در فضای نسبتاً کوچکی به اندازه‌ یک جعبه‌ جاگذاری شده‌اند.
شبکه‌های عصبی برای آشکارسازی اشیای دنیای واقعی از هیچ برنامه‌نویسی آشکاری استفاده نمی‌کنند. در عوض، آن‌ها به گونه‌ای برنامه‌ریزی می‌شوند که اشیای پیرامون را با استفاده از میلیون‌ها تصویر و مثال از مجموعه‌ دیتاهای گوناگون مربوط به رانندگی در دنیایی واقعی و رانندگی واقعی، شناسایی و طبقه‌بندی کنند.
از سوی دیگر، هدف اصلی خودروسازان از به کارگیری فناوری اینترنت اشیا در محصولاتشان ایجاد ارتباط بین خودروهای مجزا است. خودروها می‌توانند از طریق تجهیز به فناوری اینترنت اشیا با هم به تعامل بپردازند و اطلاعات و داده‌های خود را در یک شبکه ارتباطی وسیع با دیگر خودروها به اشتراک بگذارند.

چالش‌های پیش روی خودروهای هوشمند برای ورود به جاده‌ها
خودروسازان در زمینه طراحی و تولید خودروهای هوشمند به موفقیت‌های گسترده‌ای دست یافته‌اند اما هنوز تا ورود عمومی این خودروها به جاده‌ها راه درازی در پیش دارند. به طور کلی باید بگوییم که هنوز تردید فراوانی درباره این موضوع وجود دارد که خودروها به تنهایی و بدون دخالت مغز انسان بتوانند هدایت خود را به دست بگیرند و به سلامت سرنشینان را به مقصد برسانند. با این وجود امیدهای زیادی به پیشرفت خودروهای هوشمند وجود دارد.



نگرانی‌های مربوط به خودروهای هوشمند عبارت اند از:
1-    عملکرد خودروی هوشمند در شرایط غیرعادی رانندگی
فهم و دریافت کامل مشخصات اشیای پیرامون خودرو مسئله مهمی است که خودروهای هوشمند باید آن را به خوبی انجام دهند. مثلاً تصور کنید که یک راننده‌ انسانی در حال رانندگی در امتداد یک مسیر است و در همین هنگام، توپ فوتبالی را می‌بیند که به جاده آمده و پیش روی مسیر خودرو قرار گرفته است. در این لحظه راننده در حالت معمول بلافاصله خودرو را متوقف خواهد کرد؛ چون احتمال می‌دهد که کودکی هم به دنبال توپ بیاید.
حالا پرسش این است که آیا حتی در صورت استفاده از هوش مصنوعی پیشرفته و یا اینترنت اشیا در خودروی هوشمند، خودروهای خودران هم در چنین موقعیتی این واکنش را نشان خواهند داد؟ پاسخ این سؤال در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و نمی‌توان مدعی شد که خودروی هوشمند بتواند تصمیم درستی در این موقعیت بگیرد.

2-    ترس از هک شدن خودروی هوشمند
دیجیتالیزه شدن همواره خطر هک شدن را نیز به همراه داشته است. امّا خطر هک شدن یک خودرو، تفاوتی اساسی با هک رایانه شخصی دارد. مثلاً، در صورت آسیب‌پذیر بودن مرورگر اینترنت یا دیگر برنامه‌های تحت وب، ممکن است هکرها به اطلاعات ذخیره شده روی سیستم یا اطلاعاتی نظیر شماره کارت اعتباری شما دسترسی پیدا کنند و نهایتاً از آن‌ها سوءاستفاده نمایند. این کار برای شما خطرات جانی به همراه نخواهد داشت. امّا تصور کنید که هکرها به سیستم داخلی خودروی شما دسترسی پیدا کنند و تنظیمات آن را دست‌کاری نمایند. این کار عواقب وخیمی برای سلامت و امنیت شما به همراه خواهد داشت.



3-    عدم وجود قوانین مدون در زمینه استفاده از خودروی هوشمند
با توجه به اینکه استفاده از خودروهای خودران هنوز جنبه عمومی پیدا نکرده است، قوانین مدونی نیز در این زمینه در کشورهای مختلف وجود ندارد. عدم وجود این قوانین نیز از دیگر موانع پیش روی خودروهای خودکار برای ورود به جاده‌ها هستند. واقعیت این است که تنظیم‌کنندگان قانون باید به صورت عمومی به بررسی خودروهای هوشمند بپردازند و یک چارچوب آزمایشی و قانونی برای تعیین تناسب این فناوری برای استفاده‌ عمومی ایجاد کنند. آن‌ها همچنین باید از انعطاف‌پذیری، قطعیت و دقت این پدیده اطمینان حاصل کنند.
 

خودروهای هوشمند می‌توانند کاربردهای متعددی برای انسان داشته باشند. مثلاً افرادی که در بخش‌های خاصی از رانندگی مانند پارک دوبل مهارت ندارند، می‌توانند از هوشمندی خودرو بهره بگیرند و این کار را انجام دهند.
شاید اصلاً شما خودرویی ندارید و هر روز برای مراجعه به محل کارتان از خودروهای کرایه‌ای یا آژانس‌ها استفاده می‌کنید. در این صورت نیز خودروی هوشمندی که در اختیار شما قرار می‌گیرد، هر روز در ساعت مشخصی در محل مورد نظر شما حاضر می‌شود و پس از انجام مأموریت خود مبنی بر رساندن شما به مقصد، راهی مأموریت بعدی‌اش می‌شود. یا خودروی شخصی هوشمند شما به دلیل نبود جای پارک در محل کار دوباره به سوی منزل بازمی‌گردد و در ساعتی که از محل کارتان خارج می‌شوید، شما را در ساعت مشخص از محل کار به خانه یا هر جایی که بخواهید انتقال می‌دهد.
همچنین این نوع خودروها می‌توانند برای افراد سالمند یا افرادی که بنا بر مشکلاتی با ریسک بالا رانندگی می‌کنند، مفید باشند.  از سوی دیگر استفاده از خودروهای هوشمند برای افرادی که به ‌دلیل مشکلات جسمانی از قبیل محدودیت‌های حرکتی یا نابینایی دچار مشکلاتی هستند، بسیار کاربردی است.
 

 

 

شواهد موجود نشان می‌دهد که صنعت خودروهای هوشمند با سرعتی قابل قبول در حال پیشرفت است. خوب است بدانید که کمپانی گوگل چیزی در حدود 112 میلیون کیلومتر را با خودروهای هوشمند پیموده است. شاید این عدد به‌تنهایی بزرگ به نظر نرسد، اما این مسافت برابر دو بار رفت و برگشت به کره‌ی ماه و ۳۰ بار گردش به دور زمین است.
BI Intelligence  یکی از دپارتمان‌های اصلی نشریه بیزینس اینسایدر پیش‌بینی کرده است که تعداد خودروهای هوشمند عرضه شده به بازار در سال ۲۰۲۱ میلادی به ۹۴ میلیون دستگاه خواهد رسید. همچنین پیش‌بینی شده است که ۸۲ درصد از این تعداد خودروها به فناوری اینترنت اشیا تجهیز خواهند شد. با توجه به این واقعیت‌ها باید منتظر خبرهای شگفت‌آوری در زمینه خودروهای خودران در آینده باشیم.

سخن آخر
خودروهای هوشمند، خودران و خودکار جلوه‌ای از پیشرفت در زمینه تولید اتومبیل در جهان به شمار می‌روند. امروزه توجه زیادی به حوزه تولید خودروی هوشمند می‌شود و خودروسازان پیشرفت‌های زیادی در این زمینه داشته‌اند، امّا هنوز نگرانی‌های جدی‌ای درباره استفاده عمومی از آن‌ها در جاده‌ها وجود دارد. با این حال پیش‌بینی‌ می‌شود که در آینده‌ای نه چندان دور، خبرهای هیجان‌انگیزی در این زمینه بشنویم!