در دنیای امروز کسبوکار، هیچچیز بدتر از آن نیست که پس از زحمت فراوان برای برند و نام شخصی خود، متوجه سوءاستفاده افراد دیگری از نام برند خود شوید. برندی که برای آن زحمت کشیدهاید، هدف سوءاستفاده سودجویانی قرار میگیرد که میتوانند به شهرت شما آسیب برسانند و منجر به کاهش درآمد شوند. آنجاست که احتمالا باید وارد پروسه بیپایان شکایات قانونی شوید تا آب ریختهشده را به جوی بازگردانید؛ ولی فکر نمیکنید پیشگیری بهتر از درمان است؟
ثبت برند راهحلی است که شما را نجات خواهد داد. شما با ثبت برند تجاری خود، حقوق انحصاری را برای خود تضمین خواهید کرد که میتواند مانند یک زره در مقابل سودجویان قرار گیرد و از داراییها و از همه مهمتر، شهرت شما محافظت کند. پس میتوان گفت ثبت برند نهتنها یک ضرورت، بلکه میتواند راه نجات شما از مسائلی باشد که بهسادگی میتوانید جلوی آن را بگیرید. در ادامه، با روند ثبت برند و آموزش سامانه ثبت برند آشنا خواهید شد.
شرایط و مدارک ثبت برند
پیش از اینکه به کار با سامانه ثبت برند بپردازیم و آن را آموزش دهیم، ابتدا باید بدانید چه شرایط و مدارکی برای ثبت برند تجاری الزامی است. ابتدا شرایط ثبت برند را بررسی خواهیم کرد.
شرایط ثبت برند
برای ثبت برند باید شرایط زیر را داشته باشید:
- داشتن شماره موبایل به نام متقاضی
- داشتن ایمیل در دسترس
- عدم شباهت نام برند با سایر برندها
- ثبتنام در سامانه مالکیت معنوی
- تکمیل اظهارنامه ثبت درخواست برند تجاری و ارائه آن
- داشتن کارت بازرگانی
- داشتن مجوز فعالیت
نکاتی که حائزاهمیت است
نکته اول و مهمی که باید بدانید، الزام داشتن مجوز فعالیت برای همه برندها است. اگر نام برند شما فارسی باشد، داشتن مجوز فعالیت کافی است ولی اگر نام برند شما انگلیسی بوده یا فارسی ولی تایپ انگلیسی باشد، علاوهبر مجوز فعالیت باید کارت بازرگانی هم برای ثبت برند ارائه دهید.
مدارک ثبت برند
برای ثبت برند در سامانه نیاز به تهیه و بارگذاری مدارکی دارید که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
- تصویر کپی شناسانامه و کارتملی
- شماره موبایل که به اسم شخص متقاضی باشد
- جواز فعالیت
- کارت بازرگانی
- وکالتنامه درصورتیکه کار ثبت برند بهصورت وکالتی انجام شود
- گواهی امضا
توصیه ما این است که قبل از ورود به سامانه ثبت برند و آماده کردن مدارک حتما از امکان استعلام برند قبل از ثبت استفاده کنید؛ چراکه درصورت نداشتن حتی یکی از این مدارک، با اخطار نقص مدارک مواجه شده و نمیتوانید فرایند ثبت خود را تکمیل کنید.
سامانه ثبت برند اداره مالکیت معنوی
حال میخواهیم به روند ثبت برند در سامانه اداره مالکیت معنوی بپردازیم و آن را مرحلهبهمرحله بهصورت تصویری توضیح دهیم.
برای ثبت برند تجاری، باید وارد لینک ipm.ssaa، سایت ثبت برند مالکیت معنوی شوید و درصورتیکه در آن ثبتنام نکردهاید این کار را انجام دهید تا بتوانید از امکانات سایت که یکی از آنها ثبت برند است استفاده کنید.
برای ثبتنام، ابتدا از منوی بالا، سمت چپ، باید وارد ثبتنام/ ورود متقاضی شوید. پس از انتخاب ثبتنام متقاضی، وارد صفحهای مانند صفحه زیر خواهید شد.
در این قسمت، باید نوع شخصی که در حال ثبتنام است را انتخاب کنید. پس از اینکه هر کدام از این موارد را برحسب نیاز خود انتخاب کردید، صفحهای برای واردکردن مشخصات باز خواهد شد که طبیعتا برای هر کدام از گزینههای بالا متفاوت بوده و لازم است اطلاعات آن تکمیل شود. ضمن اینکه باید بدانید عمدتا نیازی به واردکردن آدرس نیست و فقط با واردکردن کدپستی، فیلد آدرس بهصورت اتوماتیک تکمیل خواهد شد. در مرحله بعد، باید بارگذاری مدارک را ازطریق صفحه زیر انجام دهید.
بهخاطر داشته باشید که در این مرحله شما همچنان در حال ثبتنام در سایت هستید و این اطلاعات مربوط به احراز اطلاعات هویتی است و نیازی به بارگذاری مدارک مربوط به برند وجود ندارد. در مرحله بعد، شماره تلفن همراهی که به اسم خودتان باشد و ایمیل را وارد میکنید.
پس از انجام مراحل بالا، پیشنویسی از اطلاعات ثبتشده به شما نشان داده میشود که باید آن را پس از تایید بهصورت اقرارنامه چاپ کرده و به دفاتر اسناد رسمی با مدارک هویتی مراجعه کرده و کار ثبتنام خود را در سایت انجام دهید و گواهی امضا دریافت کنید. سپس ازطریق گزینه "تایید حساب کاربری با گواهی امضا" در سمت راست و واردکردن اطلاعات درخواستی، حساب کاربری برای فرد فعال میشود.
حالا باید ازطریق همان سایت و بخش ورود کاربران برای ثبت برند تجاری، وارد سایت شوید. پس از ورود به پرتال، ابتدا باید اجازه دسترسی به امکانات سامانه را بدهید؛ سپس برای ثبت برند، باید از منوی سمت راست، گزینه ثبت اظهارنامه علامت تجاری را انتخاب کنید.
اولین مرحله در ثبت اظهارنامه علائم تجاری، قبول شرایطی است که تحت گزینه تعهدنامه قرار میگیرد. پس از مطالعه، گزینه "آن را مطالعه کردم و پذیرفتم" را بزنید. در مرحله بعد، نوبت به واردکردن اطلاعات مالک برند میرسد. برای این کار، صفحه زیر برای شما نمایش داده میشود.
شما در این مرحله میتوانید مالک برند را یک شخصیت حقوقی یعنی شرکت، سازمان و ... یا شخصیت حقیقی یا ترکیب این دو تعریف کنید. بهعلاوه، ممکن است مالک برند شامل چند شخص باشند که مشخصکردن آنها بههمراه سهم مالکیت هم در این مرحله امکانپذیر است. بهعلاوه، در هر مرحله میتوانید دکمه ثبت موقت زده و شماره رهگیری نیز دریافت کنید. اطلاعاتی که برای هر شخص باید ثبت کنید شامل موارد زیر میشوند.
پس از ثبت هر شخص، با صفحهای مانند زیر مواجه خواهید شد.
در این مرحله، میتوانید نماینده قانونی را هم معرفی کنید. اگر صاحب برند، شخص حقوقی مانند یک شرکت باشد، معرفی نماینده قانونی و واردکردن اطلاعات آن الزامی است؛ اما اگر بهصورت حقیقی ثبت برند را انجام دادهاید، الزامی به معرفی نماینده قانونی وجود ندارد؛ بااینحال امکانش را دارید.
در مرحله بعد، فرد دریافتکننده ابلاغ را باید از میان اشخاص حقیقی که در مرحله قبل ثبت کردهاید انتخاب کنید.
مرحله بعد، مهمترین گام ثبت برند یعنی ثبت علامت تجاری است. در این مرحله، باید کالاها یا خدمات خود را که مرتبط با برندی هستند که قصد ثبت آن را دارید، به سامانه معرفی کنید. نکته مهم این است که در این مرحله باید حتما کالاهایی با مجوز را ثبت کنید. برای این کار، باید کالای موردنظر را از بخش محصولات انتخاب کنید. درصورتیکه این کالا در بین محصولات نبود، میتوانید با تماس در ساعات اداری با واحد پشتیبانی مشکل را حل کنید. همانطورکه در بالا هم توضیح دادیم، اگر نام برند انگلیسی است باید کارت بازرگانی را هم بهعنوان مجوز وارد کنید.
درمرحله بعد، باید باید علامت تجاری را توصیف کنید. در این مرحله، باید برند خود را از هر نظر یعنی عنوان، شکل ظاهری، ترجمه و همچنین آوانویسی، توصیف کنید.
باید بدانید در این مرحله، سامانه از شما میخواهد تا بهصورت دقیق برند خود را توصیف کنید. از نحوه تلفظ نام تا حروف موجود در تصویر برند و حتی دوبعدی یا سهبعدی بودن و رنگ برند، همگی جزو مواردی هستند که باید بهدقت توصیف شوند. بهطور مثال، به نمونهای از توصیف برند در تصویر زیر توجه کنید:
مرحله بعد، اظهار تقدم نام دارد. اگر برند خود را پیش از ایران در کشور دیگری ثبت کرده باشید، میتوانید زمان ثبت در ایران را 6 ماه قبل بزنید. این قسمت زمانی بهکار شما میآید که فردی اقدام به ثبت همین برند کرده باشد و اگر مدارک اظهار تقدم شما موردقبول واقع شود، حتی اگر او 5 ماه و 29 روز پیش اقدام کرده باشد، برند شما ثبت خواهد شد.
در این مرحله، اطلاعات برند ثبت شده و صفحهای به شما نشان داده میشود که باید ضمائم را در آن ثبت کنید. پس از بارگذاری، باید دوباره مدارک را بررسی کرده و درصورت تایید، هزینه ثبت اظهارنامه که مبلغ 20 هزار ریال برای اشخاص حقیقی و 40 هزار ریال برای اشخاص حقوقی در نظر گرفته شدهاست را پرداخت کنید.
بعد از طیشدن این مراحل، اظهارنامه برای بررسی به کارشناس مربوطه ارجاع داده میشود. در این مرحله، سه اتفاق خواهد افتاد. اگر اشکالی در ضمائم باشد، نقص پرونده اطلاع داده شده و 30 روز به شما مهلت داده میشود تا آن را اصلاح کنید. در حالت بعد، ممکن است درخواست شما رد شود که در این صورت، رد درخواست یا بهدلیل مغایرت با قانون یا مشابهت با برند اتفاق میافتد. بهعلاوه، این رد میتواند مشروط یا مطلق باشد.
اما اگر همه مدارک درست باشد، کارشناس مربوطه پیام صدور آگهی نوبت اول را به اطلاع متقاضی میرساند. در این مرحله، متقاضی باید کپی برابر اصل تمام مدارک را به سازمان ارائه دهد تا گواهی اولیه در روزنامه چاپ شود.
منظور از ثبت برند چیست؟
در ابتدا، بهتر است کمی درمورد برند صحبت کنیم. برند به حرف یا کلمهای اطلاق میشود که محصول یا خدماتی خاص را مشخص میکند و باعث ایجاد تمایز با سایر محصولات خواهد شد. ثبت برند، فرایند قانونی اختیاری است که توسط صاحب برند طی میشود تا کلمه یا حرف انتخابی را به خدمات یا محصول خود اطلاق کند. پس از ثبت برند، آن کلمه یا حرف معیاری برای شناساندن آن محصول یا خدمت در بازارهای داخلی و خارجی خواهد بود. همانطورکه گفتیم، این فرایند اختیاری است؛ بااینحال، بسیاری از صاحبان کسبوکار بهدلیل مزایای بیشمار آن، این کار را در اولویت قرار میدهند.
مراحل ثبت نهایی
پس از چاپ در روزنامه، یک مهلت 30روزه برای اعتراض احتمالی معین میشود. اگر مورد اعتراضی بود، باید توسط کمیسیون اعتراض موضوع بررسی شود ولی در غیر این صورت، مراحل بعدی یعنی صدور ابلاغیه، پرداخت هزینه و صدور آگهی نبوت دوم و درنهایت چاپ آن در روزنامهها، انجام میشود. نکته پایانی این است که این مراحل شامل مراحل کلی ثبت برند در کشور بود و درصورت داشتن شرایط خاص مانند اتباع، مالکیت با حضور دانشگاه یا موارد دیگر، مراحل پیچیدهتر خواهد شد.
نتیجهگیری
در این مطلب، روند ثبت برند در سامانه مخصوص و مراحل آن را بههمراه تصاویر یکبهیک توضیح دادیم. بهعلاوه، مدارک و شرایط موردنیاز برای ثبت برند تجاری را بررسی کردیم تا شما با دانستن آنها و تهیه مدارک لازم، این مراحل را سریعتر و بدون دردسر طی کنید؛ بااینحال، باید بدانید مراحلی که توضیح داده شد شامل مراحل کلی ثبت برند در کشور بوده و درصورت داشتن شرایط خاص مانند اتباع، مالکیت با حضور دانشگاه یا موارد دیگر، مراحل پیچیدهتر خواهند شد.