ايتنا - اپراتور بی مسوولیت

شبنم کهن چی - اپراتورهای تلفن همراه، یکی از مهم‌ترین سرویس دهندگانی هستند که مردم در شبانه روز با آنها سروکار دارند. آنها میزبان شخصی‌ترین اطلاعات و ارتباطات هر مشترکی هستند.

بیش از ۷۰ میلیون سیم‌کارت فعال در کشور هر روز برای برقراری تماس و گفت‌وگوهای شخصی، ارسال و دریافت پیامک و اتصال به اینترنت مورد استفاده قرار می‌گیرند. درحالی که برای عده‌ای فقط قیمت خرید سیم‌کارت اهمیت دارد، برای بسیاری از ما مهم است که اطلاعاتمان نزد اپراتور میزبان چقدر امنیت دارد، آیا محتوای پیام‌ها و مکالماتمان در امن و امان است؟ آیا اطلاعات شخصی که با آن سیم‌کارت را خریداری کردیم، نزد اپراتور امانت می‌ماند؟

نگرانی از فروش اطلاعات مشترکان اپراتورها در ایران از ابتدای دهه نود شکل گرفت. هم همراه اول، هم ایرانسل چندین بار متهم به فروش اطلاعات مشترکان شان شدند و هر بار هم با تکذیب کردن اپراتورها ماجرا پایان یافت.
اما پنج شنبه شب اتفاقی افتاد که امکان هر گونه تکذیب و کتمان را از یک اپراتور گرفته است؛ اپراتوری که نشان داد میزبان امنی برای مشترکانش نیست. ایرانسل که یازده سال پیش با کلید طلایی سیم‌کارت ارزان‌قیمت، رایگان و تبلیغات رنگی وارد میدان شد، این روزها در مظان ِ اتهام است، اتهاماتی مانند فروش اطلاعات مشترکان به بنگاه‌های تبلیغاتی، شیوه نامناسب ارایه خدمات و تبلیغات برای مشترکانش که باعث نارضایتی آنها شده است، ناتوانی در تامین امنیت اطلاعات مشترکان، داشتن بالاترین میزان فروش سیم‌کارت بی‌نام و نشان که مورد استفاده بسیاری از کلاهبرداران، مزاحمان و خلافکاران است. این اتهامات پنج شنبه شب پررنگ‌تر و موجب اعتراض بسیاری از مشترکان ایرانسل شد.

پنج شنبه شب گذشته یک بات تلگرامی با در اختیار داشتن اطلاعات شخصی ۲۰ میلیون مشترک به تمام کاربران تلگرام امکان می‌داد با وارد کردن شماره ایرانسل به اطلاعات شخصی دارنده خط دست پیدا کنند؛ نام، نام خانوادگی، شماره منزل، کد ملی، شهر سکونت، آدرس و کد پستی. اما این اطلاعات از چه راهی در اختیار فرد یا افرادی غیر از اپراتور ایرانسل قرار گرفته است؟
آیا ایرانسل این اطلاعات را فروخته؟! آیا ایرانسل هک شده؟! آیا در هر دو صورت ایرانسل با نوعی بی‌مسوولیتی مواجه نیست؟ در صورتی که مدت‌ها پیش این اطلاعات هک شده بود، این اپراتور وظیفه داشت ضمن اطلاع‌رسانی گسترده درباره این مساله با تک تک مشترکانی که اطلاعاتشان دزدیده شده ارتباط برقرار کند. اگر فرد خاطی در بدنه این اپراتور وجود داشته که باعث درز اطلاعات به بیرون از اپراتور شده، ایرانسل باید اقدام به شناسایی وی و پاسداری از اطلاعات کاربران می‌کرد. اگر هم ایرانسل اطلاعات را به بنگاه‌های تبلیغاتی می‌فروخته هم که... تخلف محرز است.

هرچند با اقدام به موقع وزارت ارتباطات در مذاکره با مسوولان تلگرام، بات تلگرامی که اطلاعات شخصی ۲۰ میلیون مشترک ایرانسل را افشا می‌کرد تعطیل شد، اما گویی این خطر همیشه وجود دارد که منتظر باشیم اطلاعات شخصیمان مانند آدرس و شماره منزل و شهر محل سکونتمان در اختیار میلیون‌ها نفر قرار گیرد. به این ترتیب هیچ بعید به نظر نمی‌رسد که روزی ببینیم متن پیامک‌هایمان نیز دست به دست در فضای مجازی می‌چرخد.
آنچه ضروری است، اقدام مسوولان برای تحت فشار قرار دادن اپراتورها جهت حفظ و نگهداری از اطلاعات شخصی کاربران و رسیدگی به نشت اطلاعات در ایرانسل است. باید دید ایرانسل چه زمانی نسبت به این اتفاق واکنش نشان می‌دهد و مسوولان چطور با این اپراتور برخورد می‌کنند.

(منبع: فناوران اطلاعات)