ایتنا- معاون سازمان فناوری اطلاعات: در کشور نروژ اینترنت فامیلی دارند یعنی به خانواده‌ها اینترنت باز نمی‌دهند، اینترنت فامیلی می‌دهند.

همشهري - يکی از عناصری که در شبکه ملی اطلاعات تعریف می‌شود موتورهای جست‌وجوی داخلی است.
برای راه‌اندازی چنین موتور جست‌وجویی، چالش‌ها و مشکلاتی بر سر راه وجود دارد.

در این زمینه با مهندس علي‌اصغر انصاری معاون سازمان فناوری اطلاعات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، گفت‌وگو کرده‌ایم.

• آیا در قانون برنامه پنجم توسعه به صراحت در باره راه‌اندازی موتور جست‌وجوی ملی چیزی ذکر شده است؟
در قانون نیامده ولی به اقتضای نیاز، کلمه اینترنت در قانون آمده است و ما باید کاربران را به اینترنت وصل کنیم. البته غیر از این خیلی از کشورهای دنیا مثل چین، روسیه و ایتالیا موتورهای جست‌وجوی ملی خودشان را دارند. حتی گوگل را خودشان مدیریت می‌کنند. در چین، گوگل بعد از «بایدو» است در روسیه، کره‌جنوبی و اروپا موتورهای جست‌وجوی داخلی مقام اول را دارا هستند.

• آنطور که در نمایشگاه سبیت آلمان ارائه شده بود، مصری‌ها هم موتور جست‌وجوی مستقلی دارند و کشورهای اسلامی خیلی از این موضوع استقبال کرده‌اند.
بله دقیقا، در نروژ با یک مدیر‌ آی‌تی این کشور ملاقات داشتم او می‌گفت در آن کشور اینترنت فامیلی دارند یعنی به خانواده‌ها اینترنت باز نمی‌دهند. اینترنت فامیلی می‌دهند. همان موقع با عربستانی‌ها جلسه داشتیم که اسپانسر کل نمایشگاه مذکور، عربستان بود. آنها گفتند، وایت‌لیست داریم البته ما بلک‌لیست داریم پس در همه کشورها محدودیت‌ها و ملاحظات وجوددارد.

• راه‌اندازی موتور جست‌وجوی ملی الان به کجا رسیده است؟
در بحث موتور جست‌وجو چند فعالیت در حال انجام است یکی اینکه فراخوانی دادیم تا کسانی که می‌خواهند اپراتور موتور جست‌وجو شوند، بیایند که تعدادی مراجعه کرده‌اند. اینها به‌عنوان فراهم‌کنندگان جست‌وجوی رایانه‌ای(فجر) نامیده می‌شوند، تصمیم داریم چند اپراتور را در این زمینه در کشور معرفی کنیم، البته دیگران هم اگر فعالیت کنند مانعی ندارد، ولی آنها باید تعهدات و سطوحی را رعایت کنند، مثلا در بحث خط و زبان فارسی، رعایت مسائل قابل پالایش و موارد شبیه به این. یکی از کارهایی که باید وزارت ارتباطات انجام دهد، تهیه بسته حمایتی و ارجاع کار به اپراتورهای خصوصی است که عنوانش را فجر گذاشتیم.

•  چند شرکت از این موضوع استقبال کردند؟
حدود ۱۰ شرکت توانمند پیشنهادهای خود را ارائه داده‌اند، منتها کمی در کارشان نقص دارند که در حال بازنگری هستیم.

• پیش‌بینی شما برای راه‌اندازی این موتور جست‌وجوی ملی چه زمانی است؟
ما می‌خواهیم همه موتورهای جست‌وجوگر را حمایت کنیم. الان تمام موتورهای جست‌وجوگر داخلی و پروژه‌های مرتبط با آن را شناسایی کرده‌ایم و بعضا در سال ۹۱ فاز ۱ و ۲ آن به بهره‌برداری می‌رسد بنابراین امسال در حوزه ساماندهی کار می‌کنیم و سال ۹۱ مرحله گذر است و حداقل یکی دو موتور جست‌وجوگر عملیاتی می‌شود.

• طی ۱۰ تا ۱۵ سالی که اینترنت وارد ایران شده هیچ کس از خدمات‌دهندگان محتوا و سرویس‌های اینترنتی مانند بلاگ‌سرویس‌ها و موتورهای جست‌وجوی فارسی حمایت نکرده است و در واقع دولت هیچ کمکی به آنها نکرده است این نخستین‌بار است که از زبان یک مسئول دولتی می‌شنویم که دولت می‌خواهد کمک کند.
حالا باید دید کمک چه هست، اگر منظورتان کمک مالی است که آن هم شرایطی دارد الان در وزارتخانه از محل وجوه اداره شده و اختیاراتی که قانون بودجه می‌دهد وام و تسهیلات می‌دهیم و وام‌های کم بهره با مدت بازپرداخت طولانی به ۱۰ گروه تعلق می‌گیرد که در حوزه وب فعال هستند و منتفع هم شده‌اند، هر مجموعه‌ای که به وام نیاز دارد و اگر شرکت حقیقی باشد دعوت می‌کنم حتما مراجعه کنند.
الان معاونت علمی و فناوری هم کمک‌های خیلی خوبی می‌کند. این در حالی است که در طرح تکفا، شرکت‌های متعددی برای گرفتن وام ایجاد و بعداً هم منحل شدند یعنی وام را گرفتند و بعد منحل شدند. البته اقبال مردم و کاربران به این محصولات خیلی مهم است، یعنی اگر بخواهیم موتور جست‌وجو راه‌اندازی کنیم و کاربران اقبال نداشته باشند جزو سرمایه‌گذاری بدون عایدی می‌شوند. سیاست وزارت ارتباطات این است که از بخش خصوصی حمایت کند و حمایت در حدی باشد که بخش خصوصی روی پای خودش بایستد و خودگردان باشد. شرایطی که ما به‌وجود می‌آوریم باعث خواهد شد که کاربران به آنها اقبال داشته باشند.