Tim Berners-Lee پانزده سال پيش وب را اختراع کرد. از آن زمان تاکنون وي شاهد تغييرات و تحولات گسترده‌اي بوده‌است که اين اختراع مهم در چگونگي ارتباطات، کارکردن و آموختن انسان ها پديدآورده است. او پايه‌گذار حرکتي بود که در سال 1980 به اختراع آنچه که ما امروزه تحت عنوان World Wide Web مي‌شناسيم منتهي شد. در آن زمان او برنامه‌اي به نام Enquire نوشته بود که به وي کمک مي‌کرد فايل‌هاي کامپيوتر خود را از طريق تعدادي لينک سازماندهي و مرتب کند. او بعدا بر اساس اين ايده شبکه‌اي از اطلاعات به هم پيوسته بوجود آورد که هر کسي مي‌توانست از طريق شبکه اينترنت به آنها دسترسي داشته باشد. درحال حاضر برنرزلي مدير کنسرسيوم W3C در دانشگاه MIT است. اين همان نهادي است که به تدوين استانداردهاي وب و انتشار سندهاي راهنما در اين زمينه مي‌پردازد. به تازگي شبکه سي‌ان‌ان از طريق ايميل گفت‌وگويي با تيم برنرزلي، مخترع وب انجام داده است. در اين گفت‌وگو برنرزلي از ديدگاه خود درباره جنبه‌هاي مختلف انقلاب آنلاين مي‌گويد. به نظر شما بزرگ‌ترين تاثير اينترنت تاکنون چه بوده‌است؟ پيوند دادن هرکس(روي شبکه) به هرکس ديگر(روي شبکه) مرزهاي جغرافيايي را شکسته است و دنيا را به مکان کوچک‌تري تبديل کرده است. هرچند که اين نتوانسته موجب شود که هرکسي با هر فرد ديگري بتواند کار کند. به عنوان مثال شبکه تعداد ساعات روز يا تعداد چيزهايي که مي‌توانيد به خاطر بسپاريد تغيير نمي‌دهد. بنابراين يک فرد همان مقدار زمان و انرژي قبلي را در اختيار دارد اما گزينه‌هاي جالب‌تري براي خرج کردن زمان و انرژي خود دارد. من اميدوارم شبکه مرزهاي ميان ما را بيش از پيش بشکند و فرهنگ‌ها را به يکديگر پيوند دهد. شما خودتان در وهله نخست از اينترنت براي چه منظوري استفاده مي‌کنيد؟ در کنسرسيوم W3C ما مجموعه‌اي بين‌المللي از افراد مختلف هستيم که با هم کار مي‌کنيم. بنابراين ما با شبکه زندگي مي‌کنيم و روي شبکه نيز کار مي‌کنيم. ما برنامه ملاقات‌هايمان را از طريق اينترنت براي يکديگر مي‌فرستيم، مکاتباتي را که از طريق ايميل و چت داشته‌ايم، روي وب بايگاني مي‌کنيم و به جست‌وجو درباره اين که وب چگونه مي‌تواند در بايگاني کردن اهدافمان(1) و انجام دادن بهتر کارها به ما کمک کند، ادامه مي‌دهيم. به عنوان مثال وقتي که ما در يک جلسه روي سندي بحث مي‌کنيم، نياز داريم که آن سند قبلا روي وب قرارگرفته باشد، طوري که همه شرکت‌کنندگان در جلسه بتوانند به آن دسترسي داشته باشند. انتشار اين سند در گستره جهاني به طور معمول از طريق شبکه، کاميپيوتر و ديگر ابزارهايي که در اختيار داريم انجام مي‌شود. فکر مي‌کنيد اينترنت طي ده سال آينده چقدر تغيير کند؟ ما مي‌توانيم برخي تغييرات هيجان‌انگيز را که موجب بهبود وب خواهند شد انتظار داشته باشيم. هم‌اکنون با بعضي از آنها نسبتا آشنا هستيم. برخي پيشرفته‌هاي عمده و مهم نيز در راهند. به عنوان مثال اين روزها بيشتر مردم از طريق کامپيوتر خود به اينترنت متصل مي‌شوند ولي اين وضعيت تغيير خواهد کرد. گستره، تنوع و تعداد وسايلي که قابليت اتصال به اينترنت را دارند افزايش خواهد يافت. مردم به تدريج انتظار خواهند داشت که اتصال به شبکه و خدمات آنلاين در مکان‌ها و موقعيت‌هاي بيشتري در دسترسشان باشد. ابزارهاي دست‌گرفتني(Handheld) و گوشي‌هاي موبايل دسترسي به وب را آسان‌تر خواهند کرد. اين درواقع هدف اصلي ما در برنامه موسوم به «ابتکار وب موبايل»(2) در کنسرسيوم جهاني وب است. خدمات وب سازمان‌ها را قادرخواهد ساخت تا داده‌هاي خود را به صورت بهينه‌تر و امن‌تري با مشتريان و تامين‌کنندگان‌شان مبادله کنند. همچنين به‌کارگيري ايده و تکنيک Semantic Web کامپيوترها را قادر خواهد ساخت تا با استفاده از زيرساخت موجود وب، کارهاي سودمند بيشتري را به صورت خودکار انجام دهند. به نظر من يک راه براي اينکه از شدت تغييراتي که در راهند مطلع شويم اينست که فکر کنيم طي سال‌هاي گذشته استفاده از موتورهاي جست‌وجوي وب تا چه ميزان کسب‌وکار هريک از ما را تغيير داده‌است. شما احتمالا حتي تصورش را هم نمي‌کرديد که دنيايي از پاسخ ها در کسري از ثانيه دراختيارتان قرار بگيرد. مجموعه بعدي تحولاتي که پيش رو داريم پيامدهاي متفاوتي خواهند داشت اما شدت تاثيرگذاري آنها به همين اندازه است. به نظر شما چه چيزي درباره آينده انقلاب آنلاين در اينترنت ما را شگفت‌زده خواهد کرد؟ خلاقيت فرزندانمان! اگر نگاه کنيد متوجه مي‌شويد که مردم پا به پاي وب رشد مي‌کنند و اکنون محتوا و اطلاعات وب، قدرت را به آساني روي نوک انگشتان آنها قرارداده است. اينان مردماني هستند که شبکه اينترنت به واسطه ابزارهايي که خودشان طراحي کرده‌اند برپاست و به کمک همين ابزارها ايده‌هاي خود را براي آينده شکل مي‌دهند. من همچنان منتظر خواهم بود تا ببينم نسل بعدي با اين ابزارها چه کارهايي انجام خواهد داد که ما نمي توانستيم پيش‌بيني کنيم. وبي که امروز مي‌شناسيم تا چه اندازه با آنچه که شما در ابتدا تصور مي‌کرديد متفاوت است؟ در سال 1980 يعني 9 سال قبل از انتشار اولين يادداشتي که توضيح مي‌داد وب جهان‌گستر چگونه خواهد بود، من پروژه خود را در يک محيط الکترونيکي ايزوله دنبال مي‌کردم. نرم‌افزاري که استفاده مي‌کردم يعني همان برنامه Enquire که خودم نوشته بودم، هيچ اتصالي به اينترنت نداشت. اين به معني آن بود که چيزي شبيه مفهوم به اشتراک گذاري اطلاعات که امروزه مي‌شناسيم وجود نداشت. همکارانم و ديگر پژوهشگراني که در ديگر آزمايشگاه‌ها با ما کار مي‌کردند نمي توانستند به آساني از دستاوردهاي يکديگر بياموزند. بيشتر پايانه‌هاي کامپيوتري در آن روزها هيچ گرافيکي نداشت و فقط به 24 خط متن روي صفحه نمايش محدود بود. با اين وجود در سال 1980 من توانستم صفحاتي به‌وجود بياورم و آنها را به يکديگر لينک کنم. اين پيش‌زمينه‌اي بود براي آنچه که در وب امروزي به نام ابرپيوندها (Hyperlinks‌) مي‌شناسيم. با اين حال هيچ ماوسي در اختيار ما نبود که روي لينک‌ها کليک کنيم و ما اين لينک‌ها را از طريق شماره‌ها انتخاب مي‌کرديم. پي‌نوشت: (1) منظور برنرزلي آرشيو کردن به قصد استفاده‌هاي بعدي است نه بايگاني کردن و به بوته فراموشي سپردن (2) Mobile Web Initiative