تصویری مبهم از دنیای آقای تلفن همراه جهان حاشیه‌ای بر مراسم دنیای نوکیا هومن کبیری پرویزی HKP@ccwmagazine.com ایده هایی برای به هم زدن یک جشن تصورکنید که تصمیم به برگزاری یک جشن باشکوه در یکی از مجلل‌ترین هتل‌های شهر دارید و در این جشن تمامی اعضای خانواده، دوستان و آشنایان را دعوت کرده‌اید. به نظر شما بهترین راه برای از رونق انداختن این مراسم چیست؟ نظرتان راجع به این پیشنهاد چیست: یک هفته مانده به مراسم اعلام کنید که از همسر خود جدا می‌شوید و همسر جدیدی اختیار خواهید کرد و فرزند ارشد شما هم پس از اعلام این خبر تصمیم به ترک خانه شما بگیرد. به نظر شما این ایده خوبی نیست؟! هرچند شاید تعمیم مثال فوق با مسائل تجاری و ارتباطات سازمانی کمی اغراق‌آمیز به نظر برسد، ولی چندان هم بی‌ارتباط با شرایط حال حاضر نوکیا بزرگ‌ترین تولید کننده تلفن همراه جهان، نیست. بزرگ‌ترین رویداد نوکیا در سال 2010 در روزهای 23 و 24 شهریور ماه (14 و 15 سپتامبر) در مجموعه عظیم اکسل در حاشیه رودخانه تیمز شهر لندن برگزار شد و صدها تن از کارشناسان تلفن همراه، برنامه‌نویسان، روزنامه‌نگاران و مدیران منطقه‌ای نوکیا از سرتاسر جهان در این رویداد حاضر بودند. به فاصله چهار روز تا آغاز این رویداد ناگهان خبری بهت‌آور منتشر شد: «هیئت مدیره نوکیا اولی پکا کالاسوو را از سمت‌های مدیر ارشد اجرایی، ریاست و عضویت هیئت مدیره این شرکت برکنار کرد و استفان الوپ از مدیران ارشد شرکت مایکروسافت را به عنوان نخستین مدیر ارشد اجرایی خارجی(غیرفنلاندی) در تاریخ نوکیا به این سمت برگزید.» جورما اولیلا مرد افسانه‌ای نوکیا، به عنوان رئیس هیئت مدیره این شرکت و استفان الوپ مدیر ارشد اجرایی جدید بلافاصله در کنفرانسی مطبوعاتی در مقر اصلی نوکیا در اسپو به سوالات خبرنگاران پاسخ دادند. جورما اولیلا در پاسخ به سوالی در خصوص واکنش کالاسوو به تصمیم هیئت مدیره نوکیا از پذیرش «حرفه‌ای» و «خوش‌رویانه» این تصمیم از سوی کالاسوو سخن گفت. ولی این تازه آغاز ماجرا بود. استفان الوپ مدیر ارشد اجرایی جدید نوکیا در اختتامیه مراسم ---------------------------------------------------------------------- نشانه‌های بحران به فاصله چند ساعت پس از سخنان اولیلا، نخستین نشانه‌های بحران نمایان شد. نام اولی پکا کالاسوو، به عنوان نخستین سخنران و افتتاح کننده مراسم، از وب سایت رسمی دنیای نوکیا برداشته شد و نیکلاس سالاندر، قائم مقام وی جایگزین او گردید. ولی غائله به همینجا ختم نشد. یک روز پیش از آغاز مراسم، این بار پرسروصداترین مرد نوکیا که دومین سخنران مراسم نیز بود از سمت خود استعفا داد. انسی وانجوکی قائم مقام کالاسوو و مدیر بخش تازه تاسیس تلفن‌های هوشمند نوکیا اعلام کرد که این شرکت را ترک خواهد کرد. این در حالی بود که وی تنها چند ماه پیش به این سمت منصوب شده بود و پس از انتصاب در یک بیانیه مطبوعاتی پرشور از عزم نوکیا برای بازپس گیری جایگاه خود در بازار تلفن های همراه هوشمند، خبر داده بود. هرچند اعلام شد وانجوکی شش ماه دیگر در مقام خود باقی خواهد ماند و تا آن زمان «صد در صد به نوکیا پایبند خواهد بود»، ولی اعلام استعفای او ضربه دیگری به بزرگ‌ترین جشن نوکیا بود. علیرغم اینکه دلیل استعفای وانجوکی اعلام نشد ولی کارشناسان انتظار وی برای برگزیده شدن به عنوان مدیر ارشد اجرایی نوکیا و جایگزینی وی با کالاسوو را محتمل‌ترین دلیل این استعفا می‌دانند. تمامی این موارد نشان از ناگهانی بودن تصمیم هیئت مدیره نوکیا داشت. هیئت مدیره‌ای که در ابتدای سال جاری میلادی و در مجمع سهامداران نوکیا در هلسینکی تمام قد در مقابل اعتراضات گسترده سهامداران از کالاسوو حمایت کرده بودند، اینبار با تصمیمی که نشانه‌های تعجیل و خشونت به وضوح در آن دیده می‌شد وی را نه تنها از سمت‌های مدیر ارشد اجرایی و ریاست شرکت بلکه از عضویت هیئت مدیره نیز برکنار کردند. این تصمیم هیئت مدیره با واکنش مثبت بازار بورس مواجه شد و سهام نوکیا در روز اعلام تصمیم برکناری کالاسوو در بازار بورس هلسینکی، نزدیک به هفت درصد افزایش یافت. تصویری مبهم از دنیای قدیم بدون وعده‌های جذاب دنیای جدید! مراسم دنیای نوکیا زیر سایه تغییرات در راس هرم مدیریتی این شرکت در حالی برگزار شد که هنوز نه برنامه‌های مدیریت جدید مشخص شده بود و نه تصویر کاملی از برنامه‌های گذشته شرکت برای توفق در بازار تلفن‌های همراه هوشمند به نمایش گذاشته شد. از معرفی گوشی‌ها توسط مدیر مستعفی بخش تلفن‌های همراه هوشمند که بگذریم، باید به بزرگ‌ترین غایب این مراسم یعنی می‌گو اشاره کنیم. برخلاف انتظار همگان و علیرغم نمایش تصاویر غیررسمی نخستین گوشی نوکیا با این سیستم عامل چند روز پیش از برگزاری مراسم، نه تنها گوشی جدیدی با این سیستم عامل-که بنا بر اظهارات پیشین انسی وانجوکی سیستم عامل آتی پیشرفته‌ترین گوشی‌های نوکیا یعنی گوشی‌های سری N این شرکت خواهند بود-ارائه نشد، بلکه هیچ صحبت جدی در بیانات مدیران ارشد نوکیا در خصوص این سیستم عامل شنیده نشد. این در حالی بود که کمتر از 7 ماه پیش و در کنگره جهانی بارسلونا نوکیا و اینتل با تلفیق سیستم عامل‌های مائمو و موبلین سیستم عامل می‌گو را پایه‌گذاری کردند و کارشناسان این سیستم عامل را مهم‌ترین و قوی‌ترین پتانسیل نوکیا برای رقابت با رقبایی چون اپل و گوگل در بازار تلفن‌های همراه هوشمند می‌دانند. نوکیا در این مراسم و در حوزه گوشی‌های هوشمند پیشرفته به غیر از گوشی N8 که پیش از این معرفی شده بود، سه گوشی C6، C7 و E7 را که تمامی آنها مبتنی بر سیستم عامل سیمبین نسخه 3 بودند معرفی کرد. تصویر پانورامای گرفته شده با گوشی N8 --------------------------------------------- عدم معرفی گوشی‌های مجهز به سیستم عامل پیشرفته می‌گو و نیز سیمبین نسخه 4 از واکنش محافظه‌کارانه نوکیا به تغییرات جدید مدیریتی این شرکت، نشات می گیرد، چرا که عمده انتقادات از گوشی‌های نوکیا به سیستم عامل و رابط کاربری آن وارد بوده است و اکنون با ورود الوپ که یک متخصص نرم‌افزار بوده و در بزرگ‌ترین شرکت‌های نرم‌افزاری جهان چون مایکروسافت و ماکرومدیا سابقه مدیریت در رده‌های مدیریت ارشد را داشته است، مهم‌ترین تحول مورد انتظار، تحول در سیستم عامل‌های مورد استفاده این شرکت خواهد بود. با این منطق شاید بتوان عدم نمایش دمو و یا تجهیزی بر اساس سیستم عامل می‌گو و سیمبین نسخه 4 را توجیه کرد. این محافظه‌کاری اجباری در عدم نمایش طرح‌های موفق گذشته، موجب کم رونق شدن مراسمی شد که سابقه معرفی محصولاتی جنجالی چون نخستین گوشی با سیستم عامل مائمو(N900) و نخستین نتبوک نوکیا، را در مراسم سال گذشته خود در اشتوتگارت داشت. تصویر مبهمی که نوکیا از دنیای خود نشان داد با واکنش تحلیلگران مالی نیز مواجه شد و علیرغم رشد 7 درصدی سهام این شرکت در روز نخست اعلام برکناری کالاسوو، تحلیلگران مالی موسسه سیتی گروپ همزمان با خاتمه مراسم دنیای نوکیا با یادداشت: «عدم وجود تضمین برای بهبود» سهام این شرکت را در سبد سهام پیشنهادی به مشتریان خود تنزل دادند و پیش‌بینی کردند که سهام این شرکت تا پایان سال جاری مالی با کاهش بیشتری مواجه شود. تصمیمی درست در زمانی نامناسب هرچند باید تصمیم هیئت مدیره نوکیا را به جهت عدم توفیق کالاسوو در کسب جایگاهی درخور برای گوشی‌های هوشمند نوکیا و از دست دادن بی‌سابقه ارزش سهام این شرکت، تصمیمی درست ارزیابی کرد، ولی بی‌تردید باید زمان‌بندی اجرای این تصمیم را یکی از بدترین گزینه‌ها محسوب کرد. شاید بهترین کار برای هیئت مدیره نوکیا تمکین به خواست سهامداران و برکناری کالاسوو در ابتدای سال بود. در این صورت مدیریت جدید فرصت کافی برای تدوین برنامه‌ها و استفاده از بزرگ‌ترین رویداد نوکیا برای اعتلا و تبلیغ آنها داشت. در هر حال دنیای نوکیا در سال 2010 با حواشی و البته جذابیت‌های خاص خود در حالی پایان یافت که استفان الوپ در دیداری غیرمنتظره به هنگام اعطای جوایز بهترین برنامه‌نویسان برنامه‌های کاربردی در آخرین ساعات مراسم با نطقی کوتاه، موفقیت نوکیا را به همکاری همه‌جانبه با برنامه‌نویسان منوط کرد. باید دید آیا بزرگ‌ترین تولید کننده تلفن همراه جهان با جایگزین کردن یک مدیر و متخصص با تجربه نرم‌افزار بجای یک حقوقدان کهنه‌کار، به اهداف خود دست خواهد یافت؟ انسی وانجوکی، مدیر مستعفی نوکیا در حال معرفی گوشی E7 ----------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------- عكس‌ها: هومن كبيري پرويزي