هنگ کنگ محل بسيار مناسبي براي IT و کامپيوتر ، تجارت الکترونيک، و دولت الکترونيک است و مانور بسياري هم روي آن توسط دولت منطقه‌اي داده شده است. شركت‌هاي متنوع کامپيوتري که در همه زمينه‌ها فعال بوده و انجمن‌هاي مختلف و حتي دپارتمان IT دولت هنگ کنگ بيانگر توجه دولت به امور رايانه‌اي و انفورماتيک است. راه‌اندازي سايبر پورت هنگ کنگ که شركت‌هاي مختلفي از سراسر جهان در آن سرمايه گذاري كرده و تعويض کارت ملي آن (ID Card) که نوع جديد آن هوشمند است و به جهت ايجاد قابليت‌هاي جديد و نو در زندگي مردم اين منطقه اجرا مي‌شود. حال اين موقعيت مي‌تواند براي کشور ما نيز موقعيتي مناسب قلمداد و به نحوي از تجربيات و امکانات آن در کشور استفاده نماييم. بازار IT هنگ کنگ يکي از پيشرفته‌ترين بازار‌هاي منطقه است. هزينه صرف شده در اين زمينه نيز حدود 7/19 ميليارد دلار هنگ کنگ در سال 2002 بوده، که اين رقم بالاترين در آسيا است. هنگ‌کنگ از خبره‌ترين متخصصين کامپيوتر سود جسته و بيش از 7/2 ميليون کامپيوتر خانگي را نيز در خود جاي داده است. صنعت خدمات آي تي در هنگ کنگ به‌واسطه بسترسازي مناسب ارتباط از راه دور اين منطقه، آن را به اولين شهر استفاده کننده از شبکه از راه دور تبديل كرده است. صنعت نرم افزار کليد تشکيل دهنده سرويس آي تي بوده ، اگر چه بيشتر توليد کنندگان صنعت نرم افزار هنگ کنگ شركت‌هاي کوچک و متوسط بوده که کارمندان آنها از حدود 20 نفر تجاوز نمي‌کند. ولي آنها با توانايي خود در اين بازار رقابتي موجود در دنياي نرم‌افزارهايي توليد کرده که قابل سرويس دهي مناسب به کاربران داخلي و خارجي است.(براي مثال هنگ کنگ از لحاظ امور بانکي در سطح دنيا بسيار قوي بوده و از اين‌رو فرصت خوبي را براي شركت‌هاي محلي فراهم نموده که توليد نرم افزارهاي مربوط به امور مالي، حسابداري و سهام خود را در سطح جهاني گسترش داده و بازار مناسبي را فراهم کنند). «خانه نرم افزار هنگ کنگ» با شراکت همتاي خود در چين و با بهره گيري از تجربيات يکديگر توليداتي را براي بازار صادراتي چين آماده كرده‌اند. از ماه مارس 1998 هنگ کنگ تفاهم نامه IT با کشورهاي کانادا، استراليا، انگلستان، فنلاند، هند، رژيم‌صهيونيستي، آلمان، هلند و کره جنوبي به امضا رسانده است. مفاد اين تفاهم نامه در برگيرنده سرمايه گذاري،تبادل تکنولوژي و کليه همکاري‌ها و ارسال و دريافت اطلاعات مورد نياز در اين زمينه بين هنگ کنگ و کشور امضا کننده تفاهم نامه‌ها است. در سپتامبر 2002، چهار شرکت آي تي هنگ کنگي در مسابقه(APICIA) که در چهار رشته E-Commerce- کاربرد تجارت- دولت الکترونيکي و بهداشت از راه دور برگزار گرديده بود برنده جايزه بزرگ آسيا – پاسفيک شدند. در نوامبر 2002، کمپاني نرم افزاري هنگ کنگي بنام Azeus System در سرزمين پهناور چين را کسب کرده و با کسب نمره 5 که بالاترين نمره است مقام اول را کسب كرد. (قيمت‌ها ميليارد دلار هنگ کنگ است) سال 1998 1999 2000 2001 2002 هزينه صرف شده در زمينه IT در هنگ‌كنگ 2/14 0/16 1/17 8/22 7/19 درصد تعدادشاغلين در صنعت IT سال 2002 5/25 16104 كاربرد سيستم 7/16 10554 برنامه‌ريزي سيستم 7/11 7353 پشتيباني سخت‌افزار 4/11 7196 مديريت آي تي 4/10 6546 پشتيباني سرويس سيستم عامل 1/8 5093 آموزش آي تي 9/7 4992 شبكه و ارتباط از راه دور 5/4 2826 سرويس اينترنت و تجارت الكترونيكي 0/2 1265 بانك اطلاعاتي 9/1 1169 پژوهش آي‌تي و توسعه محصول 0/100 63098 جمع كل درصد تعدادشاغلين در صنعت IT سال 2002 4/41 26132 خدمات بانكي، بيمه، املاك ملكي و تجارت 4/30 19171 هتل،رستوران، صادرات و واردات، عمده‌فروشي و‌خرده‌فروشي 9/12 8162 خدمات اجتماعي، شخصي و گروهي 2/6 3914 ارتباط، ذخيره و نشر 0/4 2540 توليدات 9/3 2460 بخش دولتي 6/0 369 ساختمان متخصصين آي تي با ارائه سرويس‌هاي گسترده تجاري خود بخوبي کاربران را پوشش مي‌دهند. • امور بانکي و مالي بزرگ‌ترين و پيشرفته ترين عمليات کامپيوتري را مي‌توان در قسمت مالي هنگ کنگ مشاهده کرد. سيستم الکترونيکي تجارت خارجي در سکوي بازار سهام و سيستم کل پرداختي بين بانکي جهش زيادي بين سيستم‌هاي مشابه دنيا را دارا است. نوآوري تکنولوژيکي نه تنها «پول‌هاي جديد الکترونيکي» را به ارمغان آورده بلکه ارتباط مشتريان بانک‌ها را نيز از طريق اينترنت و تلفن‌هاي همراه آسان تر کرده است. شبکه‌هاي آنلاين و بدون سيم،امنيت سرمايه گذاري و کليه سرويس‌ها، محبوبيت زيادي را براي دولت هنگ کنگ به همراه داشته است. • فريت کردن – حمل با کشتي و لجستيک تعداد بسياري از شركت‌هاي حمل و نقل هوايي و دريايي توسط شبکه‌هاي اينترنتي مبادرت به تبادل اطلاعات به‌صورت الکترونيکي كرده و نسبت به ارسال اطلاعات و مدارک مورد نياز به صورت الکترونيکي اقدام مي‌نمايند (EDI) . تجار نيز مي‌توانند نسبت به پيگيري آنلاين موارد ارسالي خود اقدام نمايند. سيستم GPS نيز در انبار‌هاي گمرگ ، حمل و نقل و مديريت کانتينرها و ديگر موارد مربوطه استفاده مي‌شود. • تجارت تمامي‌عمليات ارسال و دريافت بار به منظور واردات و صادرات توسط ارائه مدارک مورد تائيد دولت انجام مي‌شود. خط ارتباطي تجاري ، تامين کننده سکوي الکترونيکي است تا راحت تر بتوان از نگه داشتن معاملاتي مانند صدور پروانه ، صادرات منسوجات، صدور گواهي ، فرم‌هاي اظهار نامه تجاري دوري جست. خط ارتباطي تجاري همچنين ارائه کننده تعدادي از عمليات‌هاي انجام گرفته و ارائه آمار‌هاي مديريتي همانند پيام‌ها، پيدا کردن شريک تجاري، امنيت، صورتحساب الکترونيکي و پرداخت آن به‌صورت الکترونيکي و سرويس‌هاي مربوطه ديگر در اين زمينه است. • حمل و نقل شرکت انحصاري اوختاپوس کارت توسط متصديان اصلي حمل و نقل در هنگ کنگ بنا گرديد و اقدام به توليد و توزيع کارت اوختاپوس در سال 1997 نمود که از تکنولوژي هوشمند «تماس کمتر» بهره مي‌برد. اين کارت منهاي پرداخت پول حمل ونقل قابليت ديگري نيز دارد که پرداخت پول را در زمان خريد از بعضي از فروشگاه‌هايي که با آن قرار داد دارند را امکان پذير مي‌کند. • عمده فروشي و خرده فروشي بسياري از مغازه‌هاي خرده فروشي اقدام به نسب بارکد و سيستم POS براي کنترل و آناليز خريد و فروش کالاي خود نموده اند. تعدادي از اين مغازه‌ها به‌صورت زنجيره اي اقدام به ارتباط از طريق سيستم POS با دستفروشان نموده‌اند تا به تبادل اطلاعات بپردازند. اين تکنولوژي به جهت آناليز مقدار زياد اطلاعات براي حمايت از مديريت و تصميم گيري بازار بسيار مفيد است. • توليد کردن توليد کنندگان در مديريت توليد ، پخش و سفارشاتشان به‌صورت اتوماتيک عمل کرده و استفاده‌هاي گوناگون از کامپيوتر و برنامه‌هاي آن را در اين امر رايج نموده اند ، به‌گونه‌اي که مشتريان مي‌توانند در طراحي و مهندسي و مونتاژ لوازم خاص نظر داده و شرکت کنند. • گرافيک و چند رسانه‌اي هنگ کنگ قابليت زيادي در طراحي گرافيکي و چند رسانه اي در منطقه داراست. گرافيک کامپيوتري کاربردهاي گوناگوني در صنعت هنگ کنگ دارد. تصاوير خلق شده کامپيوتري آمادگي خاصي را در بازي‌هاي الکترونيکي و تبليغات و فيلم سازي ايجاد کرده است. • ارائه کنندگان سرويس‌ها وضعيت نيروي انساني در صنعت IT در سال 2002 نشان مي‌دهد که بيش از 63000 نفر استخدام شده در اين صنعت ( نزديک به 6/2% از کل جمعيت کاري) فعالند.امور مالي، بيمه، مسکن و تجار بيشترين استفاده کنندگان از سرويس آي‌تي بوده،41% از تمامي‌استخدام‌هاي IT و به‌دنبال آن عمده فروشي، خرده‌فروشي، صادرات و واردات، رستوران و هتل (4/30%) و انجمن‌ها، گروه‌ها، و سرويس‌هاي اختصاصي(9/12%).با توجه به گزارش نيروي انساني مربوط به آي تي که در جولاي 2001 منتشر شده بود، درخواست نيروي آي تي از 50000 در سال 99 به 98000 در سال 2005 خواهد رسيد. دولت هنگ کنگ درصدد است تا منابع بيشتري را در IT به خدمت گرفته تا اين صنعت همچنان رشد کند. • ارائه کنندگان سرويس‌هاي سخت‌افزاري بيشتر ارائه کنندگان توزيع کنندگان کمپاني‌هاي بزرگ بين المللي هستند و يا مونتاژ کننده آنها • ارائه کنندگان سرويس‌هاي نرم افزاري طي بررسي به‌عمل آمده توسط (HKPC) (انجمن فرآوري هنگ کنگ) بيش از 700 فروشنده مستقل نرم افزار در هنگ کنگ حدود 14000 نفر را استخدام نموده که بيشتر آنها کوچک بوده و 55% آنها کمتر از 20 نفر را استخدام نموده اند. سرويس دهندگان نرم افزاري در هنگ کنگ را مي‌توانند به دسته‌هاي زير تقسيم کرد:  فروشندگان فروش مجدد با ارزش افزوده  خانه‌هاي نرم افزار  ايجاد کنندگان شبکه و سيستم  دپارتمان عمليات اطلاعات الکترونيکي  مشاورين اطلاعات سيستمي  توليد کنندگان سخت افزاري که سيستم عامل هم توليد مي‌کنند • صادر کنندگان چين بزرگترين بازار براي نرم افزارهاي هنگ کنگ در سال 2002 بود و در ادامه کشورهاي آمريکا، ژاپن و تايوان قرار داشتند. چين بازار صادرات مجدد نرم‌افزار بوده که 68% از کل را دارا است. بدنبال آن تايوان 5/8% ، کره جنوبي 2/8% . براي صادرات نرم افزارهاي داخلي هنگ کنگ نيز آمريکا با مجموع 42% از بازار بدنبال آن ژاپن با 31% و چين 20% . هنگ کنگ يکي از بهترين صادر کنندگان خدمات کامپيوتري جهان است. جمع کل صادرات نرم افزار به ميليون دلار هنگ کنگ: سال 1998 1999 2000 2001 2002 كل صادرات 781 1537 1723 2989 3024 صادرات كالاهاي داخلي 339 809 844 1358 1502 صادرات مجدد كالاهاي وارداتي 443 728 878 1631 1523 جمع عمده بازار نرم افزار در 2001 و 2002 به ميليون دلار هنگ کنگ سال 2001 تقسيم % 2002 تقسيم % چين 1166 0/39 1327 9/43 آمريكا 658 0/22 692 9/22 ژاپن 259 6/8 479 8/15 تايوان 621 8/20 156 2/5 صادرات کامپيوتر و اطلاعات و سرويس‌هاي مربوط در اين زمينه به ميليون دلار هنگ کنگ 1999 2000 2001 سرويس‌هاي كامپيوتري 762 227 890 سرويس‌هاي اطلاعاتي 215 238 311 صادرات عمده بازار کامپيوتر و ارائه اطلاعات در اين زمينه از 1999 تا 2001 به ميليون دلار هنگ کنگ 1999 2001 سرويس‌هاي كامپيوتري 762 227 890 سرويس‌هاي اطلاعاتي 215 238 311 • توزيع کنندگان نرم افزار توزيع کنندگان داخلي به سرعت رشد مي‌کنند تا به هدف و نقطه کمال برسند. کارهايي که توسط دستفروشان کامپيوتر انجام مي‌شد حالا توسط دلالان صورت مي‌پذيرد. شركت‌هاي خصوصي نيز توسط دلالان محلي به بازار حراج راه پيدا کرده اند و فعاليت مي‌کنند. • توسعه دهندگان نرم افزار تعداد زيادي از خانه‌هاي نرم افزاري عهده دار توسعه پروژه‌هاي نرم افزاري شركت‌هاي چيني و آسياي شرقي شده‌اند. شركت‌هاي محلي به جهت کنترل نمودن زير مجموعه‌هايشان نسبت به نصب سيستم اطلاعات مديريتي اقدام نموده‌اند. اين شرکت‌ها علاقه‌مند به نصب سيستم مشابه در تمامي‌زير مجموعه‌هاي خودشان بوده مخصوصا در مورد برنامه‌هاي مالي،گزارشگيري وپست الکترونيکي. بخش ديگري که شركت‌هاي نرم افزاري هنگ کنگي در ديگر کشورهاي آسيايي به کاربرانشان سرويس دهي مي‌کنند طراحي وب سايت و توسعه برنامه‌هاي نرم افزاري امنيتي براي تجارت الکترونيکي است. شركت‌هاي نرم افزاري هنگ کنگي يا دفتر تجاري در ديگر کشورهاي آسيايي دارند تا به مشتريانشان خدمات دهند يا از طريق شبکه ارتباط از راه دور نسبت به نصب و نگهداري از نرم افزار و يا آموزش کاربران اقدام نمايند. در حال حاضر از تعداد 60 شرکت IT در هنگ کنگ که داراي پروانه ايزو 9000 بوده، دو پنجم آنها درگير توسعه نرم افزاري هستند. براي افزايش رقابت بعضي از شركت‌هاي نرم افزاري در جذب استعدادهاي مورد نيازفعال شده‌اند. • توسعه صنعت و چشم انداز بازار تاسيس بازار رشد سرمايه گذاري (GEM) در نوامبر 1999 رشد سرمايه براي شركت‌هاي IT هنگ کنگي را به‌وجود آورد. همچنين GEM کارکردي به‌عنوان خروجي براي ريسک سرمايه گذاري است و تمايل ريسک پذيري مالي شركت‌هاي محلي نرم افزاري را بالا مي‌برد. دولت هنگ کنگ فرمول «استراتژي آي تي ديجيتال 21 » را تدوين نمود. دولت موسسسه علوم و تحقيقات تکنولوژي را به‌صورت کاربردي راه اندازي نمود و با تزريق 5 ميليارد دلار هنگ کنگ آنرا حمايت نمود. به جهت پيشبرد تجارت الکترونيکي، دولت 137 ميليون دلار هنگ کنگ هزينه نموده تا طرح سرويس حمل الکترونيکي دولتي را راه اندازي نمايد. با توجه به حقوق جديد ثبت جديد نرم افزاري، دزدي نرم افزاري (حق کپي رايت) بسيار کمتر از مابقي کشورهاي آسياي است. سايبر پورت که از جايگاه جهاني برخوردار است با 13 ميليارد دلار هنگ کنگ به بهره برداري خواهد رسيد. که شامل 30 شرکت بزرگ و متوسط و 100 شرکت کوچک است. اين پروژه رفته رفته به بهره برداري رسيده که پيش بيني مي‌شود در سال 2007 نهايي شود. تعداد زيادي از نرم افزارهاي مخصوص عملياتي توسط شركت‌هاي هنگ کنگي توليد و مورد استفاده قرار مي‌گيرد همانند آنهايي که در ترمينال‌هاي بار کانتينر و هنگ کنگ جاکي کلاب و در بعضي موارد نيز در قسمت‌هاي ديگر مورد استفاده قرار مي‌گيرد. و با توجه به استفاده نرم افزاري از اين طريق ، پيشرفت نرم افزاري را شاهد خواهيم بود. توسعه کاربرد مربوط به اينترنت و تجارت الکترونيکي کليد پيشرفت در سال جديد است. مجهز شدن به فيبر نوري به جهت ارتباط شبکه اي ،هنگ کنگ را به محيط سازگار براي توسعه بسط نرم افزاري تبديل نموده همانند: وب سايتها،اينترانت،چند رسانه اي،EDI ، تجارت الکترونيکي،آموزش و برنامه‌هاي ويديويي . ديگر مطالب نويد بخش تدارک و مطالبات مديريت زنجيره اي ، برنامه‌هاي سرمايه گذاري، مديريت ارتباط با مشتري،سرمايه گذاري در دروازه اينترانت، بازي‌هاي اينترنتي و امنيت اطلاعات. برنامه‌هاي اوپن سورس بيشتر و بيشتر مورد توجه قرار مي‌گيرند. به غير از توسعه بسته‌هاي نرم افزاري تجاري، همانند آنهايي که براي امور مالي و دارايي بکار رفته، خانه نرم افزار هنگ کنگ مي‌تواند به ديگر نواحي توليد کننده نيز همياري دهد تا رشد آنها را نيز شاهد باشد.براي مثال يک توليد کننده مي‌تواند با استفاده از تکنيک و مبناي خلاقيت ، برحسب خلاقيت به طراحي و بالا بردن توانايي خود اقدام کند.خدمات رساني نيز مي‌تواند از کاربرد چندرسانه‌اي‌ها براي انجام امور محوله استفاده کرده و به راحتي خدمات رساني نمايد. با اينکه شركت‌هاي کوچک و متوسط (SME)90 درصد از کل شركت‌هاي محلي را تشکيل مي‌دهند، ولي بسياري از آنها در اول کار کامپيوتري شدن قرار دارند. و تصميم آنها به استفاده از سيستم عامل لينوکس است. هرچقدر که هنگ کنگ به سمت کامپيوتري شدن پيش برود شركت‌هاي کوچک و متوسط نيازمند و شاهد به احتياجشان نسبت به استفاده از آي تي و کامپيوتر براي پيشبرد اهدافشان مي‌شوند، مخصوصا آنهايي که در امر صادرات و واردات فعاليت خواهند نمود. • بازار چين بازگشت به گزارش «اطلاعات تکنولوژي جهاني» در سال 2003-2002 که توسط World Economic Forum تهيه شده بود، چين بيشترين پيشرفت را در جمع آوري اطلاعات و تکنولوژي دارا است. رتبه چين در شاخص شبکه خواني از 64 در سال 2001 به 43 در سال 2002 رسيد. فعاليت بازار رقابتي سرمايه گذاري در چين با استفاده از اهرم IT چه در بخش خصوصي و چه در بخش دولتي به جهت رسيدن به اهداف بيشتر خواهد گرديد . با توجه به اطلاعات منتشره از سوي وزارت تکنولوژي و اطلاعات (MII) ، ارزش بازار IT چين 236 ميليارد RMB در سال 2002 بوده که 16% افزايش نسبت به سال 2001 است. محصولات سخت افزاري نيز 70% از بازار IT و مابقي نرم افزار و خدمات IT است. برنامه توسعه پنج ساله دولت چين 500 ميليارد RMB در IT سرمايه گذاري خواهد نمود. و اميدواري رسيدن به رشد 7 % تا سال 2005 مي‌رود. افزايش کامپيوتري شدن شركت‌هاي دولتي و خصوصي در بازار چين پتانسيل‌هاي آنرا بالا مي‌برد. کليد راهنماي توسعه نرم افزاري در پنج سال آينده عبارت است از:  ارتباط از راه دور: کنترل نرم افزار و شبکه  چند رسانه‌اي‌ها  سرويس ديتا بانک به‌روز توسط اينترنت  نرم افزار دلالي  اتوماسيون سيستم سيميلاتورو  پروژه طلايي  بازي‌هاي نرم افزاري زماني که از خدمات خارجي IT به نحو بهينه استفاده شود رشدي مطلوب قابل دسترسي خواهد شد.همگرايي شرکت‌ها، انجمن‌ها و توليد کنندگان با صنعت It بسيار عالي بوده که اين امر باعث توسعه هر دو طرف شده و سودمند است.علاوه بر اين همکاري‌هاي چند مليتي که در بازار چين ديده مي‌شود حتما نيازمند به استفاده از IT خواهند شد. پروژه آي تي که مربوط به المپيک پکن در سال 2008 و شانگهاي که سمينار جهاني را دارد حتما مورد فرصت‌هاي خوبي را بوجود خواهد آورد. کمپاني‌هاي هنگ کنگي مي‌توانند آهسته آهسته با ايجاد دفاتر آي تي يا بعنوان دلال آي تي بين شركت‌هاي مختلف بين المللي وارد بازار چين گردند . 43% از ISV‌ها باايجاد دفتر در چين فعاليت نموده که حال اين رقم 31% در سال 2001، 22% در سال 1997 و 9% در سال 1994 بود. شركت‌هاي چيني بيشتر در زمينه تحقيق و توسعه فعاليت نموده در صورتي که شركت‌هاي هنگ کنگي در کار طراحي ، سيستم عامل و بازار يابي و انتقال تکنولوژي فعال مي‌باشند. حال با توجه به اينکه بسياري از شركت‌هاي بين المللي کامپيوتر نسبت به ايجاد دفتر در چين اقدام نموده اند، بسياري از آنها در هنگ کنگ نيز با شركت‌هاي هنگ کنگي همکاري نموده تا نرم افزار و سرويس‌هاي مورد نيازشان را نيز دريافت کنند. منبع : دنياي اقتصاد