ايتنا - چرا چرخش زمین را احساس نمی‌کنیم؟

شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که چرا با وجود اینکه زمین به سرعت در حال چرخش است، ولی ما این حرکت را احساس نمی‌کنیم.

شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که چرا با وجود اینکه زمین به سرعت در حال چرخش است، ولی ما این حرکت را احساس نمی‌کنیم. مثلا وقتی سوار چرخ‌وفلک می‌شویم، احساس می‌کنیم که به بیرون کشیده می‌شویم و باید محکم خود را نگه داریم. اما با وجود سرعت بالای چرخش زمین، چنین حسی نداریم. واقعاً چرا این‌طور است؟

به گزارش ایتنا و به نقل از لایوساینس، دو دلیل عمده برای این موضوع وجود دارد. اول این که چرخش زمین بسیار آرام و یکنواخت است.

استفانی دپه (یک ستاره‌شناس از رصدخانه ورا سی. روبین در شیلی) توضیح می‌دهد: «اگر در یک ماشین در حال حرکت با سرعت ثابت در اتوبان باشید و چشم‌های خود را ببندید و صدای جاده را نادیده بگیرید، به نظر می‌رسد که ثابت هستید و حرکت را احساس نمی‌کنید».

تنها وقتی که ماشین ترمز کند یا سرعتش را تغییر دهد، متوجه می‌شوید که در حال حرکت هستید، اما به دلیل ثابت بودن سرعت، احساسی شبیه به سکون دارید.

گرگ گبور (استاد فیزیک و علوم نوری در دانشگاه کارولینای شمالی در شارلوت) می‌گوید: «این به آن معناست که مفهومی به نام حرکت مطلق وجود ندارد. تنها چیزی که اهمیت دارد، حرکت نسبی است. دانشمندان مشهوری مثل نیوتن و گالیله این نکته را مطرح کرده‌اند» .

گالیله در آزمایش ذهنی معروف خود بیان کرد که فرض کنید داخل یک کشتی هستید. اگر کشتی روی آب‌های آرام در حال حرکت باشد، نسبت به زمانی که در بندر ایستاده است، تفاوتی احساس نمی‌کنید؛ دقیقاً به دلیل قوانین فیزیکی.

همان‌طور که وقتی در یک ماشین یا کشتی هستید، همه چیز با شما حرکت می‌کند، روی زمین نیز همین‌طور است. اگر پنجره ماشین را در حال حرکت پایین بیاورید، باد به صورت شما می‌خورد، زیرا ماشین با سرعت در حال حرکت میان مولکول‌های هوا است. اما وقتی پنجره بالا باشد، هوا هم با شما حرکت می‌کند و جریان هوا را احساس نمی‌کنید.

به همین شکل، جوّ زمین نیز با همان سرعتی که ما حرکت می‌کنیم، در حال چرخش است، پس هوا نسبت به ما ثابت به نظر می‌رسد.

دلیل دوم برای اینکه چرا چرخش زمین را احساس نمی‌کنیم، جاذبه است. دپه توضیح می‌دهد: «نیروی جاذبه‌ای که ما را به زمین می‌چسباند، خیلی خیلی قوی‌تر از نیرویی است که بخواهد ما را به بیرون پرتاب کند».

احساس کشیده شدن به بیرون در هنگام سوار شدن بر چرخ‌وفلک یا هنگام حرکت سریع ماشین به شکل دایره‌ای، ناشی از چیزی به نام «شتاب مرکزگرا» است. گبور توضیح می‌دهد: «این احساس ناشی از اینرسی است. بدن شما می‌خواهد به مسیر مستقیم خود ادامه دهد، اما ماشین یا وسیله نقلیه شما را به حرکت دایره‌ای می‌کشاند».

بدین ترتیب بدن شما تمایل دارد به مسیر مستقیم ادامه دهد، اما وسیله‌ای که در آن قرار دارید (مثل ماشین یا چرخ‌وفلک) شما را به سمت یک مسیر دایره‌ای می‌کشد و این حس در شما ایجاد می‌شود.

چرخش زمین نیز همه چیز را به بیرون می‌کشد، اما نیرویی که ما را به زمین متصل نگه می‌دارد، از این نیروی کششی قوی‌تر است.

شتاب جاذبه در سطح زمین حدود ۹٫۸ متر بر مجذور ثانیه است، و کاهش شتاب ناشی از چرخش زمین در خط استوا که سرعت چرخش بیشتر است، فقط حدود ۰٫۰۳ متر بر مجذور ثانیه است.

با اینکه این مقدار قابل اندازه‌گیری است، اما آن‌قدر کوچک است که در مقایسه با نیروی جاذبه، ما آن را احساس نمی‌کنیم.

بنابراین به دلیل یکنواختی حرکت زمین و قدرت نیروی جاذبه، ما چرخش زمین را احساس نمی‌کنیم. هر چیزی که روی سطح زمین است، از جمله ما، به دلیل این نیروها ثابت و پایدار به نظر می‌رسد، در حالی که در واقعیت همه چیز با سرعت زیادی در حال حرکت است.