نگاهي به تحولات بازار تلفن همراه در سه ماهه سوم 2007
نگاهي به تحولات بازار تلفن همراه در سه ماهه سوم سال 2007گردوخاك نوكيا، ادامه تيرهبختيهاي موتورولا و ورود گوگل و يارانش به دنياي همراه
هومن كبيري پرويزي- دنياي كامپيوتر و ارتباطات
بدون شك ميتوان نوكيا را برنده سه ماهه سوم سال 2007 دانست. عليرغم بحران تعويض 46 ميليون باتري مشكوك به آتشسوزي، اين شركت توانست موقعيت خود را در صدر جدول پرفروشترين گوشيهاي جهان تحكيم بخشد. از ديگر تحولات اين دوره ميتوان به رشد خزنده فروش آيفون خصوصاً در آمريكاي شمالي اشاره كرد. از ديگر گفتنيهاي اين دوره معرفي سيستمعامل جديد آندروئيد براي تلفنهاي همراه مبتني بر لينوكس 6/2 و با استفاده از جاوا بود. اين سيتمعامل جديد با پشتيباني شركتهاي معتبري چون گوگل، ايبي (eBay)، اينتل، موتورولا، سامسونگ، الجي، اچتيسي، تيموبايل، تلفونيكا، انويديا، تگزاس ايسترومنتس، انتيتي دوكومو (NTT DoCoMo)، كوآلكوم، برودكام، مارول و چندين شركت ديگر توليد خواهد شد و با توجه به تركيب شركتهاي پشتيبانيكننده از اكنون بايد اين سيستمعامل را رقيبي جدي براي پلتفرمهاي مبتني بر سيمبين دانست.
در تحولي ديگر سونياريكسون 50 درصد از سهم خود را در UIQ به موتورولا واگذار كرد و به اين ترتيب سهم هر دو شركت در UIQ برابر 50 درصد خواهد بود. UIQ پلتفرم مبتني بر سيمبين و رقيب پلتفرم S60 نوكيا است كه اين يكي مورد پشتيباني شركتهايي چون سامسونگ و الجي است. وضعيت بازيگران كليدي بازار تلفن همراه در اين دوره به شرح زير بود:
1- نوكيا: نوكيا رفتهرفته به قهرمان دستنيافتني بازار تلفن همراه جهان بدل ميشود. اين شركت توانست براي پنجمين سه ماهه متوالي سهم بازار خود را افزايش داده و با 3% افزايش به نسبت دوره مشابه در سال گذشته، به رقم بيسابقه 1/38% برساند. موفقيت نوكيا با اتكا به كلكسيوني متنوع از محصولات بدست آمده است. كلكسيوني كه شامل گوشيهايي با قيمت كمتر از 50 دلار آمريكا در كنار گوشيهاي بسيار گرانقيمت و پيشرفته سري N ميشود. از گوشيهاي بسيار پرفروش نوكيا در اين دوره ميتوان به مدل 6500 اشاره كرد. نوكيا رشد چشمگيري در تعداد فروش و سودآوري را تجربه كرد. تنها كاهش در آمارهاي اين شركت مربوط به كاهش متوسط قيمت گوشي تلفن همراه بوده است كه با 9/8% كاهش به رقم 82 يورو رسيده است. مشكلي كه تمامي توليدكنندگان در اين دوره با آن دست به گريبان بودهاند. نوكيا توانست با 26% افزايش به نسبت دوره مشابه در سال قبلي و نيز 11 درصد افزايش به نسبت سه ماهه قبل 112 ميليون گوشي به فروش برساند.
2- سامسونگ: سامسونگ را نيز شايد بتوان ديگر برنده اين دوره پس از نوكيا دانست. سامسونگ براي دومين دوره متوالي توانست در رده دوم قرار گيرد. سامسونگ توانسته است سهم بازار خود را با 2/3% افزايش به نسبت دوره مشابه سال گذشته از 2/12% به 5/14% درصد برساند. سامسونگ عمده فروش خود را مديون اروپاي غربي بوده جايي كه مدلهايي همچون U600 با استقبال فراوان مواجه شده است. سامسونگ با درك نقاط ضعف خود و تلاش در جهت رفع آنها كه عمده آنها بهبود نرمافزارهاي سيستمعامل و نيز افزودن قابليتهاي متنوع به گوشيهاي خود بوده است، توانست جايگاه خود را در رتبه دوم تحكيم بخشد.
3- موتورولا: بحرانهاي موتورولا گريبان «اد زاندر» را گرفت و در نهايت مرد اول موتورولا كه با معرفي گوشيهاي رازر موتورولا را جان بخشيد، ناچار به استعفا شد و جاي خود را به «گرگ براون» داد. زاندر از مدتها پيش زير فشار شديد كارل آيكان، مولتي ميلياردر يهودي و از سهامداران عمده موتورولا، براي استعفا قرار داشت. آيكان برآن است تا موتورولا به بخشهاي مختلف بر اساس نوع فعاليت، تقسيم كند. و به تبع آن بخش توليد تلفن همراه از ساير بخشهاي شركت جدا خواهد شد. از سال گذشته تاكنون ارزش سهام موتورولا در بازارهاي بورس 22% كاهش داشته است.
سهم بازار موتورولا با كاهش چشمگير 6/7 درصدي به نسبت دوره مشابه در سال گذشته از 7/20% به 1/13% كاهش يافته است. مدلهي جديد موتورولا نتوانسته است كمكي به بهبود وضعيت اين شركت بنمايد. در اين بين نبايد از سهم درخشش گوشيهاي آيفون شركت اپل، خصوصا در آمريكاي شمالي كه بطور سنتي پرفروشترين بازار موتورولا محسوب ميشود، غافل شد. براون در سمت جديد كار بسيار دشواري پيش رو دارد و بايد ديد آيا خواهد توانست موتورولاي بحرانزده را ابتدا به وضع ثابت رسانده و بعد در فكر بازپسگيري موقعيت خود باشد. شرايط كنوني موتورولا شباهتهاي آشكاري با شرايط زيمنس پيش از واگذاري آن به بنكيو موبايل دارد و خطر جدي فروپاشي سريع به شدت آن را تهديد ميكند.
4- سونياريكسون: به نظر ميرسد سونياريكسون كماكان به وقتكشي ادامه ميدهد. اين شركت براي اولين بار در دو سال گذشته شاهد كاهش سودآوري بود كه عمده آن به سبب رويكرد اين شركت در توليد تلفنهاي ارزان قيمت و تعلل در ارائه مدلهاي با قابليتهاي گوناگون بوده است. سود اين شركت از 433 ميليون يورو در مدت مشابه سال گذشته به 384 ميليون يورو كاهش يافته است. بايد تغيير مديريتي اين شركت و جايگزيني هيدكي (ديك) كومي ياما به جاي مايلس فلينت تغييري در سياستها و عملكرد اين شركت خواهد داد يا خير. تحليلگران بر اين باورند كه سابقه چندين ساله كومي ياما در آمريكاي شمالي ميتواند جايگاه سونياريكسون در اين بازار كه بازاري بسيار كليدي و پاشنه آشيل اين شركت محسوب ميشود، را تحكيم بخشد. متوسط قيمت گوشيهاي فروخته شده توسط اين شركت هم از 147 يورو در سال گذشته به 120 يورو كاهش يافت كه اگرچه كماكان رقم مناسبي ارزيابي ميشود وليكن كاهش چشمگيري را نشان ميدهد. سهم بازار سونياريكسون با 1% افزايش به نسبت سال گذشته به 8/8% رسيد. اين شركت كه سال گذشته هدف 5 ساله خود را ورود به جمع 3 توليدكننده اول اعلام كرده بود، حالا بايد به شدت نگران الجي باشد كه با فاصلهاي اندك در رتبه چهارم قرار دارد.
5- الجي: الجي كه توانست به خوبي از پس شوك از دست دادن جايگاه چهارمين توليدكننده تلفن همراه برآيد، حالا به تهديدي جدي براي سونياريكسون بدل شده است. تغييرات مديريتي اين شركت و اتخاذ سياستهاي جديد كه از مهمترين آنها توليد گوشيهاي با طراحي زيبا و قابليتهاي بالا مانند پرادا كه با همكاري شركت ايتاليايي طراح مد پرادا طراحي شده است، شكلات و شاين توانست با 1/1% افزايش در سهم بازار 1/7% بازار را به خود اختصاص دهد و در فاصله اندك 7/1درصدي از سونياريكسون قرار گيرد.
6- ساير توليدكنندگان: سهم بازار ساير توليدكنندگان به نسبت مدت مشابه سال گذشته بدون تغيير و در رقم 4/18% باقي ماند كه عمده آن به دليل فروش خوب گوشيهاي آيفون شركت اپل بوده است. اپل در اين دوره توانست يك ميليون گوشي در آمريكاي شمالي به فروش برساند كه چيزي نزديك به 5/2% سهم بازار آمريكاي شمالي را شامل مي شود. از ابتداي معرفي آيفون تا پايان سه ماهه سوم سال 2007، اپل توانسته است 4/1 ميليون گوشي به فروش برساند. هرچند هنوز آماري از فروش آيفون در اروپا در دست نيست ولي كارشناسان استقبالي كمتر از آمريكاي شمالي را براي آن پيشبيني ميكنند. تز يكديگر رخدادهاي اين دوره واگذاري بخش عمدهاي از سهام شركت ساژم به گروه مالي گورز بود. گروه سافران كه مالك شركت ساژم ميباشد، به دنبال زياندهيهاي متوالي اين شركت اعلام كرد بخش عمدهاي از سهام ساژم را به اين گروه مالي آمريكايي واگذار كرده است. هنوز جزئياتي از اين توافق و ميزات سهام واگذار شده منتشر نگرديده است.