تلفن همراه؛ جاي من سطل زباله نيست! همشهري آنلاين در حالي كه امروز تعداد گوشي‌هاي تلفن همراه به بيش از۵/٢ ميليارد دستگاه رسيده و همچنان هم در حال توليد و افزايش است، گوشي‌هاي بازيافت شده نقش مهمي در توسعه ارتباطات بي‌سيم در كشورهاي توسعه نيافته پيدا كرده‌اند. در حال حاضر تقريبا ٨٠ درصد از جمعيت ۵/۶ ميليارد نفري جهان تحت پوشش شبكه‌هاي تلفن همراه هستند و اين پوشش گسترده تلفن همراه در كنار آموزش و مراقبت‌هاي پزشكي به رشد اقتصادي كشورها كمك مي‌كند. از سوي ديگر، هر چند بيشتر گوشي‌هاي تلفن همراه در ايالات متحده روانه سطل زباله مي‌شوند يا در كشوي كمد خانه جاي مي‌گيرند، اما تعداد زيادي از آنها نيز بازيافت شده و به شكلي در مي‌آيند كه گمان شود تا به حال استفاده نشده‌اند و به كشورهاي اوكراين، ايران، جامائيكا، كنيا و يمن ارسال مي‌شوند. بيشتر اين گوشي‌ها را شركت آمريكايي RECELLULAR بازيافت و به وسيله واسطه‌ها به ديگر كشورها ارسال مي‌كند. اين شركت‌ها هفته‌اي ۷۵ هزار دستگاه گوشي تلفن همراه را دريافت (بيشترش را بنيادهاي خيريه اهدا مي‌كنند) و بيش از نيمي از آنها را براي ارائه در كشورهاي توسعه نيافته، تميز و تعمير مي‌كنند. ديگر گوشي‌ها هم، براي استفاده از قطعات و مواد خام گران قيمت خود مجددا چرخه بازيافت را طي مي‌كنند. شركتRECELLULAR در واقع با استفاده از يك كالاي بدون كاربرد (گوشي تلفن همراه دست دوم) هم به نفع خود عمل مي‌كند و هم به نفع ديگران، اما هدف اصلي خود را درآمدزايي و حفظ محيط‌زيست بيان مي‌كند. مايكل نيومن معاون اين شركت مي‌گويد: ايجاد كسب‌وكار و همچنين عرضه خدمات مفيد و استفاده مهم از كالايي مانند گوشي تلفن همراه براي ما يك موفقيت بزرگ محسوب مي‌شود. بر اساس اعلام اتحاديه بين‌المللي ارتباطات راه دور در سال ۱۹۹۱ در حدود ١۷ ميليون مشترك تلفن همراه در سراسر جهان وجود داشت، در حالي كه اين رقم در اواخر سال ۲٠٠۵ ميلادي به ۱۴/۲ ميليارد نفر رسيد و از رقم ۲۷/١ ميليارد نفر مشترك خطوط ثابت تلفن پيشي گرفت. مايكل نيومن مي‌گويد: ارتباطات بي‌سيم در همه جا به ويژه ايالات متحده، اروپاي غربي و چند كشور آسيايي از جمله ژاپن و كره جنوبي به شدت گسترش يافته است و مرحله بعدي هم رشد سريع توليد گوشي‌هاي تلفن همراه با فناوري سطح بالا در جهان است. در قاره آفريقا تعداد مشتركان تلفن همراه طي ۵ سال گذشته، بيش از۲٠برابر شده و از ٥٨/۳ ميليون نفر در سال ۲٠٠٠ به ۷۶ ميليون نفر در سال ۲٠٠۵ رسيده است. در ايالات متحده به‌طور متوسط هر ١٨ دقيقه، يكي از مشتركان تلفن همراه، گوشي خود را با يك مدل جديدتر و پيشرفته‌تر عوض مي‌كند. حال آن كه همان گوشي قديم نيز به خوبي كار مي‌كند و به اين ترتيب به چرخه بازيافت وارد مي‌شود. اين در حالي است كه همه ساله ميليون‌ها گوشي تلفن همراه راهي سطل زباله شده يا در خانه‌ها رها مي‌شوند زيرا مردم نمي‌دانند از گوشي‌هاي كهنه خود چگونه استفاده كنند، به همين دليل هم بسياري از افراد با رغبت گوشي‌هاي تلفن همراه خود را به بنيادهاي خيريه تحويل مي‌دهند. از سوي ديگر قوانين بازيافت اجباري تجهيزات الكترونيكي كه هم به نفع محيط‌زيست و هم به نفع مردم است، در ايالت‌هايي مانند كاليفرنيا به رشد صنعت بازيافت كمك شاياني كرده است. در حدود ۵٣ درصد از گوشي‌هاي قديمي تلفن همراه كه مجددا در ايالات متحده به فروش مي‌رسند در شركت RECELLULAR بازيافت مي‌شوند. اين شركت در سال ۲٠٠۶ ميلادي بيش از ۴٠ ميليون دلار درآمد كسب كرد كه پيش بيني مي‌شود با توجه به توسعه صنعت بازيافت در اين زمينه در سال ۲٠٠۷ درآمدهاي اين شركت به ۶٠ ميليون دلار برسد. شركت RECELLULAR در حدود ۵٠٠ نوع گوشي تلفن همراه را بازيافت مي‌كند. ضمن اين كه حدود ۶۵ درصد از گوشي‌هاي اهدايي مردم قابل استفاده مجدد هستند و بقيه براي استفاده از قطعات يدكي به شركت‌هاي توليد‌كننده تجهيزات الكترونيكي فروخته مي‌شوند. قيمت عمده فروشي گوشي‌هاي بازيافتي كمتر از ٢٠ دلار است كه خرده فروشان و واسطه‌ها آن را به قيمت ٤٠ دلار به مردم مي‌فروشند، تقريبا بيش از ۶٠ درصد گوشي‌هاي بازيافتي فروخته شده به عمده فروشان به دست مصرف‌كنندگان خارج از ايالات متحده يعني مردم كشورهاي توسعه نيافته مي‌رسد. جالب اين كه بيش از يك چهارم گوشي‌هاي بازيافتي تلفن همراه در جهان متعلق به شركت RECELLULAR است. از طرف ديگر در بسياري از كشورهاي در حال توسعه قيمت گوشي‌هاي دست اول گران است و در برخي كشورها هم گوشي‌هاي تلفن همراه ساخت چين را به‌عنوان مارك اصلي به مردم عرضه مي‌كنند. در ايالات متحده شركت‌هاي عرضه‌كننده خدمات تلفن همراه، گوشي‌هاي خود را با تخفيف بالا عرضه مي‌كنند و در عوض از محل قراردادهاي خدمات تلفن يا مكالمات تلفني اندكي از هزينه‌هاي خود را جبران مي‌كنند ولي در ديگر نقاط جهان متأسفانه مشتريان كل قيمت گوشي تلفن همراه را مي‌پردازند و سپس به‌طور جداگانه براي دريافت خدمات تلفن همراه نيز هزينه پرداخت مي‌كنند. با وجود اين كه شركت‌هاي بزرگ توليد‌كننده تلفن همراه در جهان، بيشترين تلاش خود را صرف تهيه گوشي‌هاي پيشرفته و گران قيمت مي‌كنند، اما در زمينه گوشي‌هاي ارزان قيمت (گوشي‌هاي كمتر از۶٠ دلار) رقابت شديدي وجود دارد. با اين وجود گوشي‌هاي بازيافتي حداكثر ۷ درصد كل بازار تلفن همراه را به خود اختصاص مي‌دهند؛ اما همين نقش كوچك هم در جلوگيري از افزايش قيمت‌ها مؤثر است و به گسترش و توسعه ارتباطات بي‌سيم كمك مي‌كند. مؤسسه Mareh of Dimes كه در ايالت نيوجرسي در زمينه پيشگيري از نقايص اصلي ارتباطات به تحقيق و آموزش مي‌پردازد يك نمونه ديگر در اين زمينه است. اين مؤسسه چند سال قبل براي راه اندازي برنامه اهداي گوشي تلفن همراه به سراغ شركت RECELLULAR رفت و در حال حاضر اين همكاري سالانه ١۶٠ هزار دلار براي اين مؤسسه درآمد ايجاد كرده است. در كشور كانادا نيز انجمن فوت بنكس چندين سال است كه برنامه جمع آوري گوشي‌هاي تلفن همراه را به اجرا در مي‌آورد و با شركت‌هاي آمريكايي كه در زمينه بازيافت وسايل الكترونيكي فعالند، همكاري مي‌كند. اين انجمن كانادايي فعاليت خود را از سال ٢٠٠۳ ميلادي آغاز كرد و به‌طور متوسط سالانه ١۵٠ هزار گوشي تلفن همراه بازيافت مي‌كند. در مجموع مي‌توان گفت بازيافت تلفن همراه نه تنها موجب توسعه ارتباطات در كشورهاي در حال توسعه مي‌شود؛ بلكه مزاياي اقتصادي كلاني را هم براي شركت‌هاي بازيافت صنعتي ايجاد مي‌كند كه هم اكنون در حال گسترش هستند.
دریافت لینک صفحه با کد QR