نقدی بر دو نرخی کردن پیام کوتاه شهرام شریف اقدام وزیر ارتباطات در تغییر تعرفه پیام کوتاه از دو جهت قابل بررسی است. نخست آنکه این وزارتخانه طی ماههای اخیر زیر فشارهای شدید نهادهای نظارتی و افکار عمومی برای کاهش تعرفه بسیاری از سرویسهای خود از جمله پیام کوتاه قرار داشته است و ... ... دوم آنکه اقدام برای دو نرخی کردن تعرفه پیامک یک پاسخ دوپهلو به این انتظارها است. سادهاندیشی است اگر تصور کنیم پیام کوتاه، ارزش اقتصادی چندانی برای بحث و اظهار نظر ندارد. این سرویس به ظاهر ساده تا یک سال قبل در حدود 37درصد از درآمدهای شرکت مخابرات را تشکیل ميداد. بر اساس آمارها، روزانه بیش از 45ميليون پیام کوتاه در کشور رد و بدل ميشود که این میزان در طی ماه به 2/1میلیارد پیام ميرسد. چنین حجم گستردهاي از پیغام که کمترین بار ترافیکی (در مقایسه با سرویسهای مکالمه و ...) را برای شبکه مخابراتی کشور به همراه دارد، روزانه 600ميليون تومان درآمد به جیب يك شركت دولتي واریز ميکند. بيسبب نیست که سازمان بازرسی کل کشور طی ماههای اخیر بیشترین فشار را برای کاهش قیمت آن به وزارت ارتباطات وارد کرده و بيجهت نیست که وزیر و همراهانش در شرکت «همراه اول» با استفاده از همه توان خود با کاهش قیمت آن مخالفت کرده بودند. حال وزارت ارتباطات تصمیم گرفته است که قیمت پیامک فارسی را به 89 ریال کاهش و در مقابل پیامک لاتین را از 142ریال به 222ریال افزایش دهد. چنین تصمیمی ظاهرا برای توسعه زبان فارسی در محیط تلفنهمراه صورت گرفته است. هر چند سیاست کاهش تعرفه پیامک فارسی به جهت تشویق اقدام مناسبی به نظر ميرسد، اما حتی همین موضوع نیز شبهاتی برانگیخته است. نخست آنکه بسیاری از تلفنهای همراه در دست مردم هم اکنون قادر به پشتیبانی از زبان فارسی نیستند و نميتوان مردم را مجبور به خرید گوشیهايي کرد که زبان فارسی را پشتیبانی ميکنند. از سوی دیگر هماکنون کاراکترهای فارسی در سیستم فعلی دوبرابر محسوب ميشود و به همین ترتیب یک پیام کوتاه 160 کاراکتری فارسی عملا دو پیام کوتاه محسوب شده و بنابراین نه تنها کاهشی در قیمت پیام کوتاه فارسی صورت نگرفته، بلکه قیمت آن افزایش هم پیدا کرده است. حال حتی اگر به این سیاست تشویقی بدبینانه نگاه نکنیم، افزایش قیمت پیام کوتاه لاتین به هیچ وجه توجیهپذیر نیست. اولا پیام (حال به هر زبانی) در حوزه محتوا قرار ميگیرد و نميتوان به دلیل استفاده کاربران از زبان مورد علاقه خود قیمت سرویس را تغییر داد. مثلا در مورد سرویس ارائه نشده MMS نميتوان گفت ارسال عکسها و فایلهایی که فارسی و ایرانی هستند، ارزان تر و عکسها و فایلهای خارجی گران تر است. بنابراین ارائه راهکاری تشویقی ( آن هم با تمام شبهات حاکم بر آن) توجيهي بر گران کردن دیگر سرویسها نیست. امروزه بسیاری از اپراتورها در سراسر جهان در اولین استفاده هزاران پیام کوتاه رایگان به مشترکان خود هدیه ميدهند. بسیاری از آنها قیمت پیام کوتاه را در ساعات خاصی از روز کاهش ميدهند (کاری که شرکت ایرانسل نیز در ایران تجربه کرده) و عملا پیام کوتاه ارزانترین و حداقلترین سرویسی است که اپراتورها ارائه داده و هیچ بهانهاي را برای کاهش آن و تشویق مردم به استفاده بیشتر از آن از دست نميدهند. به نظر ميرسد همه این مسائل با خصوصیسازی شرکت ارتباطات سیار و ایجاد فضای رقابتی مساوی با دیگر اپراتورها رفع ميشود، شرکتی که تغییر قیمت تعرفه پیام کوتاهش را هیات وزیران تصویب ميکند و وزیر ارتباطات برای اعلام آن جلسه مطبوعاتی ميگذارد.