پاسخ گمرك به اخبار مربوط به عدم ترخيص كيس‌هاي حرفه‌اي: واردكنندگان معترض، شكايت كنند مريم عسگري- دنياي اقتصاد همه كاربران رايانه حتي افرادي كه آشنايي كمي با كامپيوتر دارند، حتما جعبه فلزي يا پلاستيكي را كه قطعات اصلي يك كامپيوتر از رم و مادربورد گرفته تا درايو و ... را در خود جاي داده است، ديده‌اند و مي‌شناسند. كيس امروزه در انواع مختلفي در بازار موجود است و نسبت به سال‌هاي گذشته از تنوع زيادي در مدل، مارك و طرح برخوردار شده است و طي يك ماه اخير با بازاري پر خبر مواجه شده است. بازاري كه تا حدود يك ماه پيش در نظم و آرامش به سر مي‌برد، طي يك ماه اخير دستخوش تغيير و تحولات زيادي به ويژه در بخش كيس‌هاي حرفه‌اي شده است. حرفه‌اي‌هاي كم‌ياب به طور كلي كيس به دو نوع عمومي و حرفه‌اي تقسيم‌بندي مي‌شود. به گفته رضايي، يك فروشنده، كيس‌ها كه شامل انواع Desktop (مستطيل شكل) و Tower (برج مانند) هستند، در سايز و اندازه‌هاي متفاوتي در بازار موجودند. وي مي‌گويد: كيس‌هاي سايز كوچك براي استفاده كامپيوترهاي روميزي (pc) و انجام امور معمولي مناسب هستند. در حالي كه كيس‌هاي بزرگ كه در بازار حرفه‌اي نام گرفته‌اند، براي انجام امور حرفه‌اي، استفاده در سرور و ... مورد استفاده قرار مي‌گيرند. اين فروشنده برندهاي Farasoo، green، cooler master، Thermal Take و ... از برندهاي پرفروش كيس در بازار معرفي كرد و گفت: در بين كيس‌هاي معمولي، برندهاي green و farasoo و در بين كيس‌هاي حرفه‌اي برند cooler master جزو پرفروش‌هاي بازار هستند. وي ضمن اشاره به محدوديت عرضه كيس‌هاي حرفه‌اي به بازار گفت: در زمينه عرضه كيس‌هاي معمولي و سايز كوچك در بازار مشكل خاصي وجود ندارد ولي حدود يك ماه است كيس‌هاي حرفه‌اي برندهاي thermal take و cooler master به شدت در بازار كمياب شده‌اند. عموزاده، يك فروشنده تجهيزات كامپيوتري در پاساژ ايران نيز در اين زمينه مي‌گويد: طي يك ماه اخير موجودي فروشندگان كيس‌هاي حرفه‌اي به ويژه برندهاي Thermal take و cooler master به شدت كاهش يافته است. اين در حالي است كه تقاضا براي اين كيس‌‌ها مانند سابق بوده ولي عرضه بسيار محدود شده است. وي افزود: وقتي براي دريافت كيس به شركت‌هاي واردكننده مراجعه كرديم، آنها فقط از عدم وجود اين كيس‌ها در انبار خبر دادند و پاسخ روشني به ما ندادند. وي افزود: از گوشه و كنار اخباري در زمينه عدم ترخيص كيس‌هاي حرفه‌اي از انبارهاي گمرك جمهوري اسلامي ايران شنيده‌ايم. ولي نمي‌دانيم تا چه حد مي‌‌توان به اين اخبار اعتماد كرد. يكي ديگر از فروشندگان از افزايش تعرفه واردات كيس‌هاي‌ گران‌قيمت(حرفه‌اي) مي‌گويد. به گفته وي، معمولا هر از چندگاهي يكي از تجهيزات كامپيوتري در بازار كمياب مي‌شود و به دنبال آن قيمت‌ها افزايش مي‌يابد. اين افزايش قيمت و كمبود باعث مي‌شود فروشندگان و خريداران به تكاپو بيافتند تا علت را ريشه‌يابي كنند. پس از مدتي مشخص مي‌‌شود يا گمرك به قصد افزايش تعرفه واردات جلوي ترخيص اجناس را گرفته است، يا كالاها به صورت قاچاق وارد كشور شده‌اند و گمرك از ترخيص آنها خودداري مي‌كند. پاي سخن واردكنندگان در حالي كه فروشندگان دلايل مختلفي براي كمياب‌شدن كيس‌هاي حرفه‌اي در بازار مطرح مي‌كنند و گمرك را عامل اين موضوع مي‌دانند، واردكنندگان اين كيس‌ها نظرات متفاوتي در اين رابطه دارند.آزموده، كارشناس فروش شركت درياكامپيوتر، يكي از واردكنندگان كيس‌هاي Cooler master در اين رابطه مي‌گويد: كيس‌هاي سايز بزرگ و حرفه‌اي طي يك ماه اخير به شدت در بازار كمياب شده‌اند كه علت اين امر كاهش واردات اين كيس‌ها به كشور است. به گفته وي، از آنجا كه كيس‌هاي حرفه‌اي، نسبت به كيس‌هاي معمولي از قيمت بالاتري برخوردارند، مشتريان خاصي دارند كه اين مشتريان شامل گيمر‌هاي حرفه‌اي، افرادي كه به داشتن يك سيستم حرفه‌اي تمايل دارند و افرادي كه كارهاي گرافيكي انجام مي‌دهند، مي‌شود. به گفته اين كارشناس، طي يك ماه اخير به علت اينكه گمرك در روند ارزش‌گذاري روي اين كيس‌ها با واردكنندگان دچار مشكل شده است،‌ از ترخيص اين كيس‌ها خودداري كرده است و اين موضوع باعث شده خريداران و فروشندگان متعرض شوند. آزموده‌ مي‌افزايد : گمرك فاقد كارشناسان صاحب‌نظر و آگاه در زمينه ارزش‌گذاري روي اين كيس‌ها است. به همين دليل كارشناسان با توجه به قيمت بالاي كيس هزينه ترخيص بسيار بالايي از وارد‌كننده مطالبه مي‌‌كنند كه اين موضوع به شدت به واردكننده ضربه مي‌زند. به عنوان مثال گمرك براي يك كيس حرفه‌اي كه قيمتي حدود 300هزار تومان دارد، حدود 150 تا 200 هزار تومان هزينه ترخيص در نظر مي‌گيرد كه با توجه به هزينه حمل و نقل و ساير هزينه‌هاي جانبي، قيمت تمام‌شده كيس به مراتب بالاتر از قيمتي مي‌شود كه واردكننده به فروشنده مي‌دهد. در چنين شرايطي است كه واردكنندگان به شدت متضرر مي‌شوند. وي قيمت كيس‌هاي حرفه‌اي Cooler mster را بين 70 هزار تا 300هزار تومان اعلام كرد. رضايي، كارشناس فروش شركت فونيران، واردكننده كيس‌هاي thrmal take نيز از كاهش موجودي كيس‌هاي حرفه‌اي اين برند در بازار خبر داد و گفت: در حال حاضر موجودي كيس‌هاي حرفه‌اي thrmal take در حد صفر است و مشخص نيست اين كيس‌‌ها طي چه مدتي مجددا وارد بازار شوند. در حالي‌كه فروشندگان بازار از عدم ترخيص كيس‌هاي اين برند از انبارهاي گمرك خبر مي‌دهند، كارشناس فروش اين شركت، اين خبر را تكذيب كرد و گفت: فونيران مشكل خاصي با گمرك ندارد و كمياب شدن كيس‌هاي اين برند در بازار به دليل تصميمات شركت براي توقف واردات اين كيس است. عبدالله‌پور، كارشناس فروش شركت بيت‌پرداز، واردكننده كيس‌‌هاي حرفه‌اي probit نيز مي‌گويد: در زمينه‌ ترخيص و واردات كيس مشكل خاصي باگمرك نداريم.رضا دانش‌پور، مدير روابط‌عمومي شركت سيستم‌هاي آينده سيما، توليدكننده كيس‌هاي ايراني green نيز در اين زمينه مي‌گويد: با توجه به اين موضوع كه ما يك توليدكننده داخلي هستيم، برخي از قطعات كيس‌هاي خود را از خارج از كشور تامين مي‌كنيم و براي واردات اين قطعات مشكل خاصي با گمرك نداريم. وي نسبت به اخباري كه در زمينه عدم ترخيص كيس‌هاي برندهاي مذكور منتشر شده است، اظهار بي‌اطلاعي كرد و گفت: تصور نمي‌كنم گمرك سد راه واردات‌كنندگان شود، چرا كه ما مشكلي در زمينه ترخيص قطعات به كار رفته در كيس‌ها نداريم. وي قيمت كيس‌هاي حرفه‌اي green را بين 122 هزار تا 209 هزار تومان اعلام كرد كه اكثرا در ايران مونتاژ مي‌شوند. پاسخ گمرك در حالي كه بسياري از فروشندگان و برخي از نمايندگي‌هاي فروش از مانع‌تراشي گمرك در ترخيص كيس‌هاي حرفه‌اي خبر مي‌دهند، گمرك جمهوري اسلامي ايران اعلام كرده است؛ در صورتي كه اسناد ارائه شده به گمرك براي ترخيص كالا كامل و بدون نقص باشد، واردات كالا بدون كوچك‌ترين مشكلي صورت مي‌گيرد. در زمينه ارزش‌گذاري كالا و تعيين نرخ ترخيص نيز كارشناسان گمرك با استناد به سي‌دي مخصوص گمرك، عمل ارزش‌گذاري كالا را انجام مي‌دهند. يكي از كارشناسان گمرك، در مورد ادعاي برخي واردكنندگان مبني‌بر استفاده از كارشناسان ناآگاه براي ارزش‌گذاري كالاها و اخذ مبلغ اضافي از واردكنندگان توسط گمرك گفت: طبق ماده 16 قانون گمرك، هر گاه پس از ترخيص كالا، مشخص شود گمرك مبلغ اضافي بابت ترخيص كالا از واردكننده دريافت كرده است، صاحب كالا ظرف مدت 8 ماه پس از ترخيص كالا مي‌تواند با طي مراحل قانوني، مابه‌التفاوت مبلغ را از گمرك دريافت كند و گمرك نيز با متخلفين برخورد قانوني مي‌كند. به گفته اين كارشناس گمرك، ارزش‌گذاري روي كالاها به هيچ وجه سليقه‌اي نيست و بر اساس قانون گمرك صورت مي‌گيرد. پس اين ادعاي واردكنندگان، كه گمرك در ارزش‌گذاري كالاها دچار اشتباه عمدي شده است، صحت ندارد. وي افزود: واردكنندگاني كه ادعا مي‌كنند گمرك از آنها وجه اضافي دريافت كرده است، مي‌توانند به دفتر بازرسي و رسيدگي به شكايات گمرك مراجعه كرده و اسناد خود را همراه با شكايت كتبي به اين دفتر ارائه كنند. دفتر رسيدگي به شكايات گمرك نيز پس از انجام بررسي‌هاي لازم به احقاق حق افراد مي‌پردازد. ختم كلام اگرچه گمرك در پاسخ به واردكنندگان و فروشندگان معترض دلايلي مطرح كرد، اما برخي واردكنندگان معتقدند بارها و بارها به دفتر بازرسي و رسيدگي به شكايات گمرك مراجعه كرده‌اند و پاسخي دريافت نكرده‌اند. از طرفي گمرك نرخ تعرفه‌ها را در سي‌دي مخصوص گمرك درج كرده است و محاسبه نرخ جهاني كالا و ارزش‌گذاي كالا به عهده كارشناسان گمرك است كه با توجه به نوسانات شديد قيمت جهاني تجهيزات كامپيوتري بايد محاسبه شوند و به هيچ وجه نمي‌توان قيمت جهاني تجهيزات كامپيوتري را با سي‌دي يا هيچ منبع ديگري به كارشناسان ارائه كرد.