امروزه تشخیص غیرجعلی بودن متون و اسناد الکترونیکی در فضای سایبر دارای اهمیت فراوانی بوده و براین اساس از امضای دیجیتالی و تکنیکهای رمزنگاری برای رسیدن به این اهداف استفاده میشود که با ساختار طراحی شده در امضای دیجیتالی امکان آشکارسازی هرگونه تغییر در محتوای متون یا اسناد الکترونیکی فراهم شده و سندیت متون الکترونیکی قابل پیگیری و بررسی است.
همچنین پیام ارسالی در اینترنت با استفاده از گواهی الکترونیکی شکل قانونی به خود میگیرد و به زبان ساده میتوان گفت امضای الکترونیکی امضایی است که علی رغم قابل رویت نبودن قابل اثبات است.
در حال حاضر یکی از مشکلات عمده در مورد تحقق دولت الکترونیک در کشور عدم امکان استناد به مدارک الکترونیکی است و از این رو ساختار سنتی استفاده از مکاتبات کاغذی در بحث اسناد حقوقی و مالی، کماکان رایج است.
این در حالی است که در بسیاری از کشورها سالها است این قبیل مشکلات مرتفع شده و امکان استناد حقوقی در تمامی مکاتبات وجود داشته و بسیاری از سرویسها به صورت غیرحضوری در اختیار کاربران قرار میگیرد.
جایگاه مناسب ایران در زیرساختهای امضای دیجیتال
احراز هویت کاربر برای ارسال هرگونه سندی با امضای دیجیتال، پست الکترونیکی امن و امضای اسناد از جمله امکانات و قابلیتهای قابل ارائه از سوی دفاتر گواهی دیجیتال در کشور است که چندی است از سوی وزارت بازرگانی با همکاری دستگاههای اجرایی در حال پیاده سازی است.
براین اساس مهدی غضنفری وزیر بازرگانی با اشاره به افتتاح دفاتر صدور گواهی امضای دیجیتال در کشور در جهت الکترونیکی کردن امور و افزایش تعداد کاربران تجارت الکترونیک و امضای دیجیتال در مورد جایگاه ایران در حوزه امضای دیجیتال در میان دیگر کشورها گفت: خوشبختانه به لحاظ فراهم کردن زیرساختهای فنی امضا و گواهی دیجیتالی مشکلی در کشور وجود ندارد و جایگاهمان از این حیث کاملا مناسب است.
وی با تاکید بر اینکه آنچه که باید برای آن گامهای محکمی برداشته شود همگانیکردن فرهنگ استفاده از امضای دیجیتال و فضای سایبر در حوزه خرید و فروش و تجارت است تاکید کرد: در این زمینه باید اقدامات اساسی صورت گیرد.
غضنفری با اشاره به سایتهای خوب ایجاد شده در بحث تجارت الکترونیکی و نیز قدرت خرید مردم در فضای سنتی اضافه کرد: باید اقدامات بیشتری انجام شود تا این موضوع به فضای دیجیتال منتقل شود و استفاده از این زیرساختها به واقعیت بپیوندد.
وزیر بازرگانی با بیان اینکه به لحاظ نوع فناوری و دانش IT، کشور ما رتبه خیلی خوبی را دارا است گفت: به لحاظ عددی در این بخش رتبهای برای ایران سراغ نداریم اما به لحاظ استفاده از آخرین فناوریهای روز شاهد جایگاه خوب ایران در میان دیگر کشورها هستیم.
وی اظهار امیدواری کرد که سال ۹۰ سال الکترونیکی کردن امور و ایجاد اعتماد در مردم برای خرید الکترونیکی باشد و گفت: با ایجاد اتحادیه تجارت الکترونیکی، نظارت بر سایتهای خرید و فروش الکترونیکی صورت گرفته و برای برداشتن گامهای همگانی کردن تجارت الکترونیکی، سایتهای معتبر در این بخش را معرفی خواهیم کرد.
امضای دیجیتال تا ۵ سال دیگر برای تمام ایرانیان
رضا تقی پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز با تاکید بر اینکه در انتهای برنامه پنجم نوسعه به تمامی کسانی که درخواست امضای دیجیتال داشته باشند گواهی امضای دیجیتال ارائه میشود گفت: یکی از اطلاعاتی که برای کارت هوشمند ملی نیاز بوده و در درون این کارتها ذخیره میشود امضای دیجیتال است که توسط تمامی دستگاههای کارتخوان قابل خواندن و عمل کردن خواهد بود. براین اساس تمامی امور روزانه افراد از طریق کارت هوشمند ملی با امضای دیجیتالی قابل انجام است.
وی با بیان اینکه امضای دیجیتال یکی از زیرساختهای اصلی برای احراز هویت و اعتبار بخشی در فضای مجازی است تصریح کرد: تمامی کسانی که برای فعالیتهای حقوقی در این فضا نیاز به اعتماد متقابل داشته باشند نیاز به امضای دیجیتال هم خواهند داشت که باید برای احراز هویت اسناد و مدارک از طریق مراکز میانی امضای دیجیتال و دفاتر ثبت، این گواهی را دریافت کنند.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه طبق دسته بندی موضوعی تمامی مجموعههای ارائه دهنده خدمات ارتباطی و اینترنت و پست میتوانند این گواهی را وزارت دریافت کنند به مهر گفت: به موازات ایجاد دفتر صدور گواهی دیجیتال باید طرحی برای میزان اندازهگیری عملیاتی جایگاه ایران در این حوزه نسبت به شاخصهای جهانی تعریف شود که این امر در سال ۹۰ اتفاق میافتد تا آمارهای موجود نسبت به مراجع جهانی قابل ارائه باشد و وضعیت ایران در امر تجارت الکترونیک براساس این شاخصها سنجیده شود.