ایتنا- بالمر، مدیری که همنام استیو جابز فقید است اما نتوانست هرگز موفقیتها و صاحبنامی وی را کسب کند، و حتی نتوانست مایکروسافت را از سایه بیل گیتس بزرگ بیرون بیاورد و موفقیت زیادی را نصیب خود کند، و حتی اکنون که میداند درآمد فروش آیفون به تنهایی از کل درآمد مایکروسافت بیشتر است، مسند ریاست این کمپانی عظیم را به دیگری واگذار می کند.
نویسندگان: توماس تمبلاین و مت هیل
مترجم: مریم موسوی
استیو بالمر میگفت: «ویندوز یکی از بهترین سیستمعاملهایی است که تا بحال نسخههای مختلف آن به بازار عرضه شده است. مطمئن هستم که افراد بیشماری نسخههای مختلف آن را یا در منزل یا در محیط کار مورد استفاده قرار داده و این چرخه را طی کردهاند.»
بالمر که هیچگاه شهرت استیو جابز مرحوم یا حتی بیل گیتس را نداشته و کمتر در مجامع عمومی ظاهر شده بود در اجلاس ۲۰۱۰ CEO حضور یافت. اکنون سه سال از آن زمان میگذرد و تغییرات زیادی در وی ایجاد شده است.
تا قبل از این کمتر پیش میآمد که سایتها و خبرگزاریها وقت خود را صرف سخن گفتن از وی نمایند. با کنکاش بیشتر در خبر اعلام شده کمپانی مایکروسافت مبنی بر وارد آمدن زیان ۴۹۲ میلیون دلاری در چهارماهه آخر سال ۲۰۱۲ (برای نخستین بار در تاریخ آن شرکت) درخواهیم یافت که اوضاع چندان هم برای مقامات مایکروسافت بد نبوده است و بخش سرگرمی و وسایل الکترونیکی آن بیشترین میزان رشد (تا ۲۰ درصد) را تجربه کردهاند و درآمدهای حاصله از این بخشها به حدود ۱۸ میلیارد دلار رسیده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل نوعی رکورد محسوب میشود.
در مقابل درآمد شرکت اپل دوبرابر این رقم یعنی حدود ۳۵ میلیارد دلار برآورد شد که بر اساس تحلیلهای صورت گرفته کاهشی ۲ میلیارد دلاری را تجربه کرده و در نتیجه به افت قیمت سهام آن شرکت منجر شد. با عرضه ویندوز ۸ یا نخستین سیستم عامل ویژه دسکتاپها، تبلتها و گوشیهای هوشمند در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۲، فشارها بر اپل افزایش یافت.
در نمایشگاه T3 پارسال که در آمستردام برگزار شد کمپانی مایکروسافت جلسهای را برای رونمایی از ویندوز ۸ برگزار نمود و نخستین رودست را به رقبای خود از جمله اپل زد. همزمان با انتشار این خبر و بروز سردرگمیهای بیشتر در میان روزنامهنگاران و توسعهدهندگان نرمافزاری، کلید نرمافزاری کمپانی Service Pack Update به نام Black Keys نیز عرضه شد و سر و صدای زیادی برپا کرد.
بازگردیم به مراسم رونمایی از ویندوز ۸؛ تد دورکین از مدیران این برنامه به ارائه توضیحاتی در مورد ویندوز ۸ پرداخت. او از طریق سیستمی که در اختیار داشت برنامه یا اپلیکیشن اسکای نیوز را با انگشتانش گرفته و آن را به گوشه نمایشگر فرستاد و بلافاصله آن را به یک ویجت تعاملی و زنده تبدیل نمود. «هدف ما ایجاد بزرگترین فرصت اقتصادی برای توسعهدهندگان است.»
پس از اندکی کار با ویندوز ۸ دریافتیم علیرغم آنکه این سیستمعامل برای پلتفرمهای مختلفی ساخته شده و برنامههایش بر روی هر سه پلتفرم بدون هیچگونه عیب و نقصی کار میکنند، مشتری باید با سه نسخه متفاوت از آن در تعامل باشد. نسخه پیشرفته آن (Windows 8 Pro) یک سیستم کامل و تمام عیار برای انواع دسکتاپ و تبلتهای پیشرفته به شمار میرود و علاوه بر آن قادر است نرمافزارهای مختلف را بدون هیچگونه نقصی اجرا کند.
در مقابل ویندوز آرتی نوعی سیستمعامل مخصوص تبلتهای طراحی شده توسط شرکت آرم (ARM) است که تنها با رابط کاربری مترو کار میکند. در آخر باید اشارهای داشته باشیم به ویندوز فون ۸ که جالب است بدانید با گوشیهای ویندوزی فعلی سازگاری ندارد.
آقای دورکین در ادامه صحبتهای خود میگوید: «این حرکتی جسورانه است اما ما کاملا به آن اطمینان داریم». و واقعا هم همینطور بود. باید بگوییم که حتی اثری از دلهره و سردرگمی در تیم مشاهده نمیشد. تیم مایکروسافت کاملا خندان بودند و خود را با لطیفههای مختلفی که برای یکدیگر تعریف می کردند شاد میکردند و موفقیتهای ده سال گذشته را با یکدیگر مرور میکردند.
تنها چیزی که در میان شکستهای شرکت مایکروسافت بیش از همه خودنمایی میکرد آگهیهای تبلیغاتی شرکت اپل بود که از سال ۲۰۰۶ در تلویزیونهای اروپا، آمریکا و چند کشور دیگر نظیر ژاپن پخش شد و در آن ویندوز و مک در شمایل دو انسان با یکدیگر مقایسه شدند.
در این تبلیغات مک سیستمی ویژه افراد شوخطبع به تصویر کشیده شد در حالی که تصویر ارائه شده چندان مطلوب نبود و سرانجام این پیسی بود که جنگ تبلیغاتی را به رقیب خود باخت. عرضه ویندوز ویستا اوضاع را خرابتر کرد.
این نسخه از ویندوز در سال ۲۰۰۷ میلادی و به عنوان جایگزینی برای نسخه قدیمی و نه چندان ایمن ویندوز اکسپی منتشر شد و قرار بود که رقیبی باشد برای سیستمعامل کاربرپسند اپل با نام OS X. رابط کاربری فوقالعاده و قالب کاربرپسند آن نشان میداد که مایکروسافت با آمادگی کامل به رینگ مسابقه بازگشته است.
متأسفانه بازی به گونه دیگری رقم خورد. در همان ماه بود که اپل از گوشی جدید خود با نام آیفون رونمایی کرد. بالمر که از شنیدن این خبر شدیدا احساس نگرانی میکرد آشکارا اعلام کرد که OS X شانسی برای پیروزی ندارد.
اما در اشتباه بود. شرکت اپل همزمان با انتشار iOS موفقترین اکوسیستم گوشیهای موبایل را در تاریخ دنیا به جهان عرضه نمود (البته به غیر از لپتاپهای فوقالعادهاش) که به موجب هماهنگی بسیار خوب سختافزاری و نرمافزاری به ابزاری کاربرپسند بدل شد. امروز درآمد حاصل از فروش آیفون به تنهایی از کل درآمد مایکروسافت بیشتر است.
با این همه دیو وینر تحلیلگر فناوری و پیشگام RSS شکست مایکروسافت را تنها نتیجه موفقیت نوآوریهای اپل نمیداند و باور دارد که مایکروسافت هم در این امر نقش داشته است. این شرکت برای آنکه برخلاف باور مردم، به آنها ثابت کند که ویستا سیستمعاملی فوقالعاده است تبلیغات گستردهای را به راه انداخت. اما آنها میتوانستند کاربران را به سمت خود جلب کنند، در حالی که اوضاع کاملا برعکس بود.
ویستا ایرادات متعددی داشت و انتقادهای گستردهای از آن میشد. حتی مجله تایمز هم در آن زمان گزارش داد که به دلیل بالا بودن ملزومات و شرایط استفاده از این سیستمعامل، کمتر از ۵ درصد از شهروندان بریتانیایی میتوانند از تمام قابلیتها و امکانات آن استفاده نمایند و علاوه بر این قیمت آن هم بسیار بالا (۲۰۰ پوند) بود. علیرغم تمامی تردیدها مایکروسافت عرضه ویستا را نوعی موفقیت نشان داد.
اما باید بگوییم که اپل علاوه بر اینکه محصولات جالبتری را عرضه میکرد، محصولات آن نسبت به رقبای خود از اطمینانپذیری بالاتری برخوردار بود و در پارهای از موارد حتی ارزانتر هم بود. حرکت دوم مایکروسافت دیرتر پاسخ داد. اندازه شرکت و ساختار مدیریتی نامطلوب آن هرگونه اقدامی را دشوار میکرد.
با این همه، امروز بسیاری هستند که بیخبر از همهجا با Xbox 360 یا WP7 خود کار میکنند و برایشان اهمیتی ندارد که مایکروسافت زمانی برای رسیدن به این جایگاه چه زحماتی کشیده است.
افزایه حسگر حرکتی کینکت برای مایکروسافت، ابزاری که سریعتر از هر وسیله الکترونیکی ساخته شده به فروش رفت در پایان سال ۲۰۱۲ میلادی رونمایی شد. سند مربوط به Xbox 720 همین اواخر به بیرون درز کرد و در آن از کینکت ۲ و حتی یک سیستمعامل چند منظوره مناسب برای گوشیهای هوشمند، تبلت، دسکتاپ و Xbox سخن به میان آمده بود و بعدها مشخص شد که این سند نیز مربوط به سال ۲۰۱۰ میشد.
حتی رابط کاربری خانه خانه مترو نیز در همان سال و همزمان با WP7 وارد بازار شد. به گفته مایک کروزنیسکی، مدیر هنری ویندوز فون، دیگر زمان آن رسیده بود که رابطهای کاربری با هر سیستم عاملی قابل استفاده باشند و از لحاظ زیبایی هم حرف نداشته باشند.
چنین دیدگاه طراحی محوری را نمیتوان در محصولات مایکروسافت شاهد بود با این همه این مسأله یکی از فاکتورهای اصلی و مهم در سیاست تازه این شرکت محسوب میشود.
در مقابل آنچه به وجود آمده است (رابط کاربری مترو) نوعی فضای اصیل دسکتاپ است که انعطافپذیری اندروید و طراحی زیبایی اپل را به ارث برده است. تنها با حرکت انگشت خود به رأس نمایشگر میتوانید برنامه موردنظرتان را به سمت راست یا چپ بکشید و ابعاد آن را به اندازه یک ویجت تعاملی درآورید.
چناچه بخواهید تصویر به صورت تمام صفحه نمایش داده شود تنها کافی است که پنجره برنامه را به قدری بکشید که تمام صفحه را پر کند. درست است! این اپل بود که برای نخستین بار قابلیت خواندن حرکات دست را به سیستمعامل خود افزود اما مایکروسافت یک قدم جلوتر رفته و نوعی رابط کاربری مبتنی بر حرکت طراحی نمود که در آن حرکت بخشی از عملکرد رابط را تشکیل میدهد.
چنانچه بخواهید برنامهای را ببندید باید آن را به پایین صفحه بکشید. برای مالتیتسکینگ یا انجام همزمان چند وظیفه هم کافی است برنامه دلخواهتان را از خارج از صفحه به داخل بکشید تا برنامه گشوده شود.
با ارائه ویندوز ۸، دیگر حتی انتشار یک سیستمعامل جدید از سوی اپل هم به سختی میتواند مورد توجه کاربران قرار گیرد. اما برای موفقیت این سیستمعامل به سختافزاری قدرتمندی نیاز خواهد بود.
حال باید دید چه کسی میتواند قابلیتهای ویندوز ۸ را باور کرده و چنین سختافزاری را برای آنها طراحی نماید. شرکت مایکروسافت با الهام از رقیب خود تصمیم گرفت دست به کار جدیدی بزند که در هفت سال گذشته هیچگاه انجام نداده است: بله خودش این سختافزار را بسازد.
روزنامهنگاران انگلیسی و آمریکایی بیصبرانه منتظر چنین روزی بودند که مایکروسافت در نمایشگاهی واقع در لسآنجلس پرده از تبلتهای جدید خود با نام سرفیس برداشت. این تبلتها که در بدنهای از جنس فلز و مایع عرضه شده بوند در قسمت پشت مجهز به یک پایه بودند و علاوه بر این کیف جداگانهای هم برای آنها طراحی شده بود که به عنوان کیبورد مورد استفاده قرار میگرفت و به موجب همین طراحی هوشمندانه به شدت مورد توجه حضار قرار گرفت.
استیو وازنیاک مدیر سابق اپل با دیدن این تبلت آن را تلفیقی از هنر و فناوری خواند و مقامات مایکروسافت را به خاطر رقابت با اپل مورد تمجید و ستایش قرار داد و حتی مدعی شد که استیو جابز مرحوم مجددا در مایکروسافت تجسم یافته است.
هرچند فکر نمیکنیم که استیو مرحوم هیچگاه با ارائه دو تبلت همنام (یک نسخه پرو مجهز به ویندوز پرو و دیگری نسخه معمولی مجهز به ویندوز آرتی) موافقت میکرد با این همه استقبال از این دو بسیار خوب بود.
چندی پیش در نمایشگاه بازی E3 که با حضور غولهای این صنعت برگزار شد مایکروسافت باز هم به شیوهای مرموز به مخاطبان خود اطمینان داد که بازی Halo ۴ مهمترین خبری خواهد بود که به گوش ما خواهد رسید. در همان نمایشگاه بود که مایکروسافت از نوعی نرمافزار چند پلتفرمی با نام اسمارت گلس (SmartGlass) پرده برداشت که گوشیهای هوشمند و تبلتهای مایکروسافت را به کنسول Xbox آن متصل میکرد.
در آن زمان برنامههای اندرویدی و ویژه iOS بیشتر یک ضرورت به شمار میرفتند تا هرچیز دیگری و ما نیز کوچکترین اطلاعی از ساخت تبلت جدید کمپانی مایکروسافت نداشتیم.
در حقیقت نرمافزار اسمارت گلس از قبل روی ویندوز ۸ بارگذاری شده است. چنانچه به بخش سرگرمی هر ابزاری مراجعه کنید گزینه بازی با Xbox را به راحتی پیدا خواهید کرد که کار با آن به سادگی Airplay است. اپل نسختین شرکتی بود که به اکوسیستم بیش از سختافزار اهمیت میداد با این همه، این مایکروسافت بود که نخستین سیستم فراگیر را طراحی نمود.
بالمر در پایان صحبتهای خود میگوید: «تمام تلاش ما این است که برای مخاطبان خود این مسأله را روشن کنیم که هیچیک از حوزههای کاریمان را به اپل واگذار نمیکنیم. نه مشتریان، نه سختافزار و نه نرمافزار». ما هیچیک از این بخشها را به اپل واگذار نخواهیم نمود.
منبع: T3، اکتبر ۲۰۱۲