ايتنا - آشنایی با فناوری 3LCD

بررسی فناوری 3LCD در ویدئوپروژکتورها
ممکن است در هنگام خرید یک ویدئوپروژکتور برای خانه یا محل کار خود، با پیشنهادات و راهنمایی‌های مختلف و متفاوتی از سوی اطرافیانتان مواجه شوید.

پیشنهاداتی که می‌توانند بر اساس نشان تجاری، قیمت، مدل، اندازه یا کیفیت تصویر باشند. اما بهترین راه این است که در ابتدا فناوری‌های به کار رفته در ساخت آنها را شناخته و سپس بر اساس نوع کاربری و استفاده خودتان مناسب‌ترین مدل را انتخاب کنید.

چراکه به این ترتیب می‌توانید با صرف کمترین هزینه بیشترین راندمان را از ویدئوپروژکتور داشته باشید. اصلی‌ترین این فناوری‌ها DLP و ۳LCD هستند که به چگونگی ورود نور و خروج رنگ از ویدئوپروژکتور مربوط می‌شوند که در این مقاله به بررسی اجمالی آنها خواهیم پرداخت.

پروسه ورود و خروج نور و رنگ در ویدئوپروژکتورها توسط دو فناوری صورت می‌گیرد، فناوری قدیمی‌تر DLP و فناوری جدیدتر ۳LCD.

فناوری DLP) Digital Light Processing)
DLP به این ترتیب کار می‌کند که نور از منبع اصلی به سمت یک محفظه (یا به اصطلاح چیپ DLP) تابیده می‌شود. در بین منبع و چیپ، یک چرخ-فیلتر (فیلتر رنگی که با سرعت زیاد در حال چرخش است) قرار گرفته که خود دارای سه فیلتر است تا پس از عبور نور اصلی، آن را به سه رنگ قرمز، سبز و آبی درآورد.

این چرخ-فیلتر به طور مداوم در حال چرخش است. پس از تجزیه، نور وارد چیپ DLP می‌شود، جاییکه هزاران (یا شاید میلیون‌ها) آیینه قرار گرفته‌اند. هرکدام از این آیینه‌ها وظیفه نمایش یک پیکسل از تصویر را دارند.

پس از تابش نور رنگی شده، آیینه‌ها، نور رنگی را به داخل لنز هدایت و بازتاب می‌کنند و تصویر نهایی را تشکیل می‌دهند.
نحوه کار این آیینه‌ها به صورت دیجیتالی (صفر و یک) است، به طوری که یا نور لازم را با تغییر جهت خود به داخل لنز بازتاب می‌کنند و پیکسل را روشن می‌کنند، یا نور را از لنز دور می‌کنند و پیکسل را خاموش می‌کنند.

فناوری 3LCD) Liquid Crystal Display)
فناوری۳LCD که در سال ۱۹۸۰ توسط کمپانی اپسون طراحی شد، در سال ۱۹۸۹ در اولین پروژکتور های ساخت این کمپانی قرار گرفت.

اپسون پس از این ثبت اختراع به نام خود، آن را در اختیار دیگر شرکت‌ها نیز قرار داد، تا جایی که فناوری۳LCD، هم اکنون در بیش از چهل برند از دیتا پروژکتورها استفاده می‌شود. نحوه کار فناوری۳LCD به این صورت است که نور از منبع اصلی خارج و به سوی ۳ فیلتر رنگی مجزا تابیده می‌شود.

هرکدام از این فیلترها تنها اجازه عبور یکی از رنگ‌های قرمز، سبز و آبی را می‌دهند. به این ترتیب نور اصلی به طور طبیعی تجزیه شده و ماهیت نور تغیر نمی‌کند.

پس از آن نور به سمت سه صفحه شیشه ای LCD، مختص به سه رنگ اصلی هدایت می‌شود. هرکدام از این صفحات که از هزاران (یا میلیون‌ها) کریستال مایع تشکیل شده‌اند، وظیفه نمایش پیکسل‌ها را دارند.

برای ایجاد طیف رنگ‌ها، سیگنال‌های الکتریکی به این واحدهای کوچک القاء می‌شوند، به نحوی که هرکدام می‌توانند طیفی از مشکی کامل تا مقابل آن که حالت «فرانمایی» (Transparent) است را ایجاد کنند. در نهایت رنگ‌های لازم به درون لنز تابیده شده و تصویر نهایی را شکل می‌دهند.

مزایای فناوری ۳LCD
اثر رنگین کمانی، مهم‌ترین ضعف فناوریDLP است که در پروژکتورهای ۳LCD وجود ندارد. این حالت تابش‌های راه راه مانندی است که در فواصل زمانی بسیار کوتاه اتفاق می‌افتد و به صورت رنگین کمان قابل مشاهده است.

اثر رنگین کمانی می‌تواند کاملاً گیج کننده باشد و تمام لذت تماشای یک فیلم و یا ویدیو را از مخاطب بگیرد.

حالات مبهم نمایی (Dithering Artifacts) یکی دیگر از معایب فناوریDLP است. همانطور که عنوان شد، آیینه‌ها در چیپ DLP به صورت صفر و یک عمل می‌کنند و توانایی نمایش رنگ خاکستری و طیف رنگ‌ها را ندارند.

برای رفع این مشکل، آئینه‌ها با سرعت زیاد نور را قطع و وصل می‌کنند تا چشم‌های مخاطب بتواند میانگین لازم رنگ را دریافت کند. اما این خصوصیت، ناپایداری مشهودی را همراه با نویز های تصویری در پرده نمایش، به خصوص در نقاط تیره تر ایجاد می‌کند.

با توجه به، بکارگیری سیگنال‌های الکتریکی، این حالات در محصولات مبتنی بر فناوری۳LCD به وجود نمی‌آید.

در محصولات مجهز به ۳LCD قابلیت زوم (بزرگنمایی) و تعویض لنزها وجود دارد. این ویژگی امکان نصب پروژکتور در نقطه دلخواه را برای کاربر به همراه خواهد داشت. از این رو کاربر می‌تواند از این محصولات در فضاها و اتاق‌های بسیار کوچک نیز بهره ببرد.

همچنین فناوری۳LCD به واسطه قدرت پخش رنگ بیشتری که دارد گزینه مناسب‌تری برای محیط‌های وسیع یا حتی فضاهایی می‌باشد که نور در آن زیاد است.

عدم وجود چرخ-فیلتر در طراحی ۳LCD باعث کاهش قابل توجه مصرف انرژی و میزان تولید گرما خواهد شد.
علاوه بر این، یکی از مهم‌ترین برتری‌های فناوری۳LCD این است که به واسطه آن رنگ‌ها، یک دست و بدون وقفه بر روی پرده پخش می‌شوند و نگاه کردن طولانی مدت به آن باعث خستگی و آسیب رسیدن به چشم نمی‌شود.

این ویژگی برای محیط‌های آموزشی بسیار حائز اهمیت است، چراکه در این مکان‌ها از پروژکتور به طور مداوم استفاده می‌شود.

پروژکتورهای ۳LCD که با هدف استفاده در سینماهای خانگی تولید شده‌اند، نسبت قیمت به کارایی بسیار مناسبی دارند. محصولاتی با کیفیت ۱۰۸۰p در مقایسه با مدل‌های مشابه مبتنی بر فناوریDLP از کنتراست بسیار بالاتر و عمق بیشتری برای رنگ مشکی برخوردار هستند.

ساختار پیکسل‌های محصولات مبتنی بر ۳LCD بسیار دقیق‌تر است، در نتیجه تصاویر شفاف‌تری را به نمایش در خواهند آورد.

تفاوت‌های اینچنینی بین محصولات رده DLP و ۳LCD بسیار است، اما اینکه کدامیک از این فناوری‌ها بهتر از دیگری هستند سوالی ست که باید بر اساس نوع استفاده کاربر از ویدئوپروژکتور به آن پاسخ داده شود.