ایتنا- تحولات پرشتاب دنیای اینترنت، هر روز با سرعتی کمنظیر مناسبات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی جامعه بشری را با مسائل جدیدی مواجه میکند.
چهارشنبه ۲۹ آبان ۱۳۹۲ ساعت ۰۰:۴۹
دیدگاهی درباره آینده اینترنت:
عصر جدید به اشتراک‌گذاری کالاها و خدمات
محمد مهدی مولایی
از این روست که کارشناسان و صاحب‌نظران بسیاری از حوزههای مختلف دانش درباره تحولات فضای مجازی دیدگاههایشان را بیان میکنند.
آیندهاندیشی درباره اینکه مسیر این تحولات به کدامین سو خواهد بود یکی از مهم‌ترین دغدغههای صاحب‌نظران و پژوهشگران است که از زوایای مختلف به آن توجه می‌شود.
درباره آینده اینترنت دیدگاههای متفاوتی مطرح شده است. از جمله میتوان به نظرات یکی از استراتژیستهای وب به نام جرما آویان (Jeremiah Owyang) اشاره کرد که دیدگاههایش را در قالب گروه آلتیمتر (Altimeter Group) منتشر میکند.
آویان در صورتبندی خود از تحولات فضای مجازی سه فاز مختلف برای اینترنت قائل شده است که با عبور از دو مرحله اول هماکنون در ابتدای عصر سوم قرار داریم.
او از اصطلاح Collaborative Economy برای دوره سوم استفاده میکند که در فارسی میتوانیم آنرا به «اقتصاد همکارانه» یا «اقتصاد مشارکتی» ترجمه کنیم.
نگاه او به آینده اینترنت از زاویه اقتصادی است و از این رو بیشتر تحولات حضور کسب و کارها در فضای مجازی و نحوه بهکارگیری فناوری‌های جدید از سوی مشتریان را کانون نظریهپردازی خود قرار داده است. مرور کوتاهی بر این دیدگاه سه مرحلهای خواهیم داشت.
گذشته، حال و آینده اینترنت
تاریخ تحول اینترنت را میتوان به سه عصر متفاوت تقسیمبندی کرد. دوره اول که همان عصر وب است از سال ۱۹۹۵ آغاز شده و با عنوان «عصر تجربه بِرَند» نامگذاری شده است.
نرم‌افزارهای مدیریت محتوا (CMS) و زبان برنامه‌نویسی اچ.تی.ام.ال (HTML)، فناوری‌های پیش‌برنده این عصر بودند.
در این دوره، اطلاعات مورد تایید از سوی تعداد معدودی از نخبگان، شرکت‌ها و سازمان‌ها در فضای وب به اشتراک گذاشته می‌شد و در قالب وب‌سایت‌ها در اختیار همگان قرار می‌گرفت.
قدرت اصلی در اختیار بِرَندها و ناشران بود و کاربران صرفا نقش دریافت‌کننده داشتند. پاسخ شرکت‌ها و کسب‌وکارها به چنین تغییری ایجاد وبسایتهای شرکتی بود.
دوره دوم از حدود سال ۲۰۰۵ به بعد و با گسترش گونه جدیدی از وب‌سایت‌ها آغاز شد که بعدا به رسانه‌های اجتماعی معروف شدند.
دوره دوم که تاکنون تداوم یافته با عنوان «عصر رسانه‌های اجتماعی» شناخته می‌شود.
در این عصر است که تعداد بسیاری از کاربران علاوه بر نقش دریافت‌کننده اطلاعات در نقش به‌اشتراک‌گذاران نیز ظاهر شده‌اند.
در این دوره قدرت از انحصار بِرَندها و ناشران خارج شده و همه کسانی که از رسانه‌های اجتماعی استفاده میکنند به‌نحوی در فضای جدید سطحی از قدرت را در اختیار دارند.
اگر در دوره اول مدل‌های رسانهای مدنظر بود و باید در آنها تجدیدنظر صورت می‌گرفت، در دوره دوم با توجه به قدرت گرفتن مشتریان باید در راهبردهای بازاریابی و ارتباطات نیز تغییراتی صورت گیرد.
پاسخ کسب‌وکارها به این دوره جدید هماهنگی با ابزارهای اجتماعی در فضای داخل شرکت و همچنین با فضای خارج شرکت بود.
تا بدین‌جای کار، آنچه گفته شد مرور کوتاهی بود بر تحولات اینترنت از آغاز تاکنون که مورد توافق اغلب صاحب‌نظران این حوزه است. آنچه دیدگاه جدید گروه آلتیمتر را شکل میدهد، ادعای آغاز فاز جدیدی در دنیای اینترنت است که آنرا «عصر اقتصاد مشارکتی» نام گذاشتهاند.
در این دوره سوم، همانند دوره دوم، فناوری پیش‌برنده، رسانه‌های اجتماعی هستند، اما آنچه به اشتراک گذاشته می‌شود علاوه بر موارد پیشین، کالاها و خدمات است.
در عصر جدید قدرت با کسانی است که کالاها و خدمات را به اشتراک میگذارد و مدل‌های کسب و کار تغییر خواهند کرد. ویژگیهای این سه عصر بهطور خلاصه در قالب جدول زیر نمایش داده شده است.
چهار روند اصلی «عصر اقتصاد مشارکتی» به شرح زیر پیش‌بینی شده است:
۱- فاز بعدی کسب وکارهای اجتماعی، اقتصاد مشارکتی خواهد بود.
۲- مشتریان کالاها و خدمات را به اشتراک می‌گذارند و در نتیجه روابط خریدار-فروشنده بازتعریف خواهد شد.
۳. شرکت‌های نوآور به سمت اقتصاد مشارکتی متمایل خواهند شد.
۴. شرکت‌های موفق خود را با زنجیره ارزش (Value Chain) اقتصاد مشارکتی تطبیق می‌دهند.
مدعای طرح چنین دیدگاهی گسترش قابل توجه وبسایتهای اجتماعی ریز و درشتی است که در سالهای اخیر تبادلات کالاها و خدمات در بین کاربران اینترنتی را مبنای کار خود قرار دادهاند.
این دیدگاه آیندهاندیشانه با توصیف آنچه بر اینترنت گذشته، پیشنگری درباره آنچه روی خواهد داد را نیز در دل خود دارد.
پاسخ به این سوال که دیدگاه فوق تا چه اندازه توصیفی مناسب از تحولات در جریان دنیای اینترنت است را تنها با گذشت زمان میتوانیم به دست آوریم.
کد مطلب: 28456
