ايتنا - دستور فیلترینگ اینستاگرام از کجا آمد؟

روز گذشته به نقل از یک منبع آگاه از لزوم فیلترینگ شبکه عکس اینستاگرام خبر داده شد اما به تازگی برخی رسانه‌ها به نقل از منابع آگاه این گونه اعلام کرده‌اند که این موضوع توسط یک دادیار در شیراز مطرح شده و به دنبال ارسال نامه این دادیار به دادستانی کل کشور چنین تصمیمی اتخاذ شده است.

به گزارش ایتنا از ایسنا، در این زمینه اگرچه تاکنون به طور مشخص دلیل صدور این حکم اعلام نشده اما همان منابع آگاهی که خبر از لزوم فیلترینگ این شبکه داده اند این مساله را نیز اظهار کرده اند که در این زمینه شاکی خصوصی وجود دارد.

البته وزارت ارتباطات که تاکنون بارها اعلام کرده حداقل به دلیل موضوعات اقتصادی علاقه‌ای به فیلتر کردن این شبکه‌ها ندارد بارها این نکته را نیز گوشزد کرده که از نظر فنی این آمادگی را دارد که اگر بخشی از این شبکه‌ها دچار مشکل هستند به طور خاص همان یک بخش را فیلتر کند.

همچنین بنا بر اظهار کارشناسان و متخصصان امر حتی چنین امکانی وجود دارد که صفحه ای که منجر به شکایت فرد شاکی شده حذف و فیلتر شود و برای یک مورد خاص کل یک شبکه مختل نشود.

به گزارش ایسنا، شبکه اینستاگرام شبکه‌ای موبایلی است که برای اشتراک گذاری عکس و فیلم در اکتبر ۲۰۱۰ راه‌اندازی شده و در آوریل ۲۰۱۲ فیس بوک این شبکه را به مبلغ یک میلیارد دلار خریداری کرده است. پیش از این نیز تعلق این شبکه به فیس بوک از جمله دلایل تصمیم داشتن به فیلترینگ این شبکه اعلام شده بود.

مدتی است اخباری مبنی بر فیلتر شدن شبکه موبایلی اینستاگرام منتشر شده است البته در حال حاضر این شبکه در دسترس کاربران قرار دارد.

به گزارش ایسنا، روز گذشته اخباری منتشر شد که بر اساس آن یک منبع آگاه از لزوم فیلتر شدن شبکه اجتماعی اینستاگرام خبر داده بود.

اگرچه این خبر از سوی یک منبع بی‌نام مطرح شده بود اما عدم تکذیب آن از سوی دادستانی کشور این تصور را ایجاد کرد که آیا قرار است این شبکه نیز فیلتر شود؟!

پیش ازاین دبیر کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه رایانه‌ای این گونه اظهار کرده بود که پس از فیلتر شدن "وی‌چت" و ابلاغ دستور فیلترینگ "واتس آپ" نوبت به شبکه‌هایی مانند "وایبر" و "اینستاگرام" خواهد رسید.

البته عبدالصمد خرم‌آبادی در این زمینه این نکته را هم گفته بود که برای فیلتر شدن این شبکه‌ها لازم است نظر اعضای کمیسیون تعیین مصادیق مجرمانه موافق با فیلترینگ این شبکه‌ها باشد.

اما این بار منابع آگاه بر این نکته تاکید کرده‌ که دستور فیلترینگ این شبکه اجتماعی از سوی دادستانی کشور اتخاذ و گفته شده است که چنین موضوعی به وزارت ارتباطات برای اجرا ابلاغ شده است.

البته تاکنون وزارت ارتباطات موضع‌گیری خاصی درباره این مطلب نداشته و پاسخی به ادعاهای مطرح شده در این خبر نداده است.

با این وجود اکنون برای بسیاری از کاربران این سوال وجود دارد که آیا ظرف روزهای آینده این شبکه اجتماعی موبایل هم فیلتر خواهد شد؟

*چرا شبکه‌های اجتماعی بحث برانگیز شدند؟

اما نکته دیگری که می توان به آن اشاره کرد آن که اگرچه بحث فیلتر شدن شبکه‌های اجتماعی خارجی موضوع تازه‌ای نیست اما این بار موضوع وارد فاز جدیدی شده و در میان مسوولان عده‌ای بر این نکته تاکید دارند که نمی توان جلوی دسترسی کاربران به تکنولوژی روز دنیا را گرفت.

پیشتر زمانی که حکم فیلترینگ «وی چت» ابلاغ شد، وزارت ارتباطات بارها اعلام کرد که این وزارتخانه نظر مثبتی راجع به فیلترینگ این برنامه ندارد.

چندی بعد کارگروه فیلترینگ دستور فیلتر شدن شبکه «واتس اپ» را هم داد و در این نقطه بود که اختلاف نظرها درباره فعالیت شبکه‌های اجتماعی وارد فاز جدیدی شد.

البته در عین حال وزارت ارتباطات تاکید داشت که این وزارتخانه خود را ملزم به اجرای مصوبات کمیته تعیین مصادیق می‌داند اما با این حال وزیر ارتباطات در این باره اظهار کرد: جلسه‌ای که در کارگروه تعیین مصادیق برای بررسی فیلترینگ شبکه "واتس اپ" برگزار شد به دلیل مشکلی که در رای یکی از اعضا وجود داشت ابهاماتی را ایجاد کرده است.

محمود واعظی در عین حال گفت: در ارتباط با این موضوع در کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه رایانه‌ای برگزار شد و در آن رای‌ها اعلام شد اما درآن جلسه یکی اعضا که سمت او تغییر کرده بود برای خداحافظی آمده بود و با این که هیچ اختیاری در دست نداشت رای بر فیلتر شدن این شبکه داد اما زمانی که وزیر آن دستگاه متوجه این موضوع شد به رییس جمهوری و کارگروه تعیین مصادیق اعلام کرد که که نماینده آن وزارتخانه دارای اختیارات لازم نبوده و نظر وزیر در زمینه فیلترینگ واتس اپ مخالف است اما کارگروه در نهایت این مساله را نپذیرفت و باعث شد که این موضوع در شورای عالی فضای مجازی مطرح و پیگیری شود.

وی ادامه داد: با توجه به صحبت‌های انجام شده در نهایت رییس جمهوری به عنوان رییس این شورا و پس از یک ساعت بحث مقرر کرد که تصمیم کمیته تعیین مصادیق اجرایی نشود تا این مساله در کمیسیون‌های مختلف شورای عالی فضای مجازی مورد بررسی قرار گیرد.

وزیر ارتباطات یادآور شد: براساس نظر رییس جمهوری قرار بر این بوده که برای سیاست گذاری در مورد سایر شبکه‌ها هم در کمیسیون‌های مختلف شورای عالی فضای مجازی بررسی‌های لازم صورت گیرد و سیاست گذاری‌های مناسب در این زمینه انجام شود.

واعظی در ادامه اظهار کرد: در حال حاضر آنچه در شورای عالی فضای مجازی تصمیم گرفته می‌شود اجرای آن برای کارگروه تعیین مصادیق، وزارت ارتباطات و سایر نهادها لازم الاجرا خواهد بود و باید مبنای عمل دستگاه‌های مختلف براساس دستور و تصمیم گیری‌های این شورا باشد.

**راه مقابله با تهاجم شمشیر نیست

اما رئیس جمهوری نیز چندی پیش به صحبت مستقیم در ارتباط با فیلترینگ پرداخت و با حضور در چهارمین جشنواره ارتباطات و فناوری اطلاعات اظهار کرد: حق ارتباط با شبکه اطلاعات جهانی را به عنوان یک حق شهروندی در کشور به رسمیت می‌شناسیم.

حسن روحانی در عین حال تاکید کرد: اگر روزگاری سواد به مفهوم خواندن و نوشتن بود و روزگار دیگر داشتن سواد به معنای ورود به دبستان و دبیرستان بود و در دورانی به مفهوم ورود به دانشگاه بود، امروز سواد به معنای ورود آسان به جامعه بزرگ اطلاعاتی و اینترنت است.

رئیس‌جمهوری در ادامه با اشاره به وسعت فضای ارتباطات جهانی و استفاده بسیاری از کاربران از اطلاعاتی که وارد این فضا می‌شود،‌ گفت: مگر قرار نیست که ما امسال در پی اقتصاد مقاومتی باشیم؟ مگر توسعه و اقتصاد مقاومتی بدون توجه به فناوری‌های نوین که در رأس آن IT و ICT هست امکان‌پذیر است؟

روحانی با اشاره به اهمیت IT و ICT در بسیاری از رشته‌ها و فناور‌ی‌ها و تحقیقات گفت: دنیای امروز دنیای تحول عجیبی است و علم و مفهوم آن عوض شده است. تبلیغ و ترویج مفهومش عوض شده است.

روحانی اضافه کرد: اگر تهاجم فرهنگی وجود دارد - که وجود دارد - راه مواجهه با آن، شمشیر چوبی نیست. ما باید با ابزار مدرن البته نه منفعلانه و ترسو بلکه فعال و شجاع وارد عرصه شویم و بخش بزرگی از این فضای اجتماعی و شبکه‌های اجتماعی را جوانان، دانشجویان، ایران دوستان و اسلام دوستان دست به تصرف درآورند و هویت اسلامی، ایرانی و اسلام رحمانی را به دنیا معرفی کنند.

وی با بیان این‌که "ما باید بلوک فارسی را در شبکه اجتماعی تقویت کنیم و حضوری فعال داشته باشیم تا بتوانیم صنعت، کشاورزی و خدمات دانش بنیان را به پیش ببریم و فرهنگ اسلام واقعی و ایرانی را به جهانیان معرفی کنیم"، اظهار کرد: این کار،‌ کار دولت نیست. کار مردم، جوانان، بخش خصوصی و شرکت‌های دانش‌بنیان است.

وی با اشاره به اهمیت حضور مردم در بخش خصوصی در این فناوری نیز اظهار کرد: شورای عالی فضای مجازی، مرکز ملی فضای مجازی و به طورکلی دولت به شدت در پی آن است که از این چارچوب برای آزادی عمل و برای امنیت و هم برای صیانت از آنها استفاده کند. کارها نباید در جهت محدودیت باشد بلکه باید در جهت صیانت باشد. ما باید در راستای صیانت از اخلاق و ارزش‌ها حرکت کنیم و چارچوب این کار با این شوراست و اجرای آن با دستگاه‌های اجرایی و شرکت‌هاست.

رئیس‌جمهوری همچنین گفت: امروز این همه ما جوان، دختران و پسران تحصیلکرده و دانشگاه دیده داریم. دختران و پسرانی که علاقه‌مند به کشورند و فضای بزرگی در اختیار آنهاست تا بتوانند از هویت ایرانی و اسلامی دفاع کنند. چرا این همه در تزلزل هستیم؟ چرا به جوانان خود اعتماد نمی‌کنیم؟

روحانی یادآور شد: زمانی فکر می‌کردیم اگر ویدئو وارد کشور شود ایمان جوانانمان پَر می‌زند. سال‌های اول انقلاب دغدغه ما این بود که مبادا یک دستگاه ویدئو وارد کشور شود؛ چراکه فکر می‌کردیم اگر وارد شود و با سیمی به تلویزیون وصل شود، دیگر چگونه ایمان را نگه داریم و هویت را حفظ کنیم؟!

وی اضافه کرد: دیدیم که ویدئو آمد و فراگیر شد و در ایمان جوانان ما نه تنها اثری نداشت، بلکه حضور جوانانمان در مساجد، محافل، دعا و توسل و حتی در مظاهر انقلابی و راهپیمایی‌های انقلابی بیشتر شد، به جبهه رفتند و از کشور دفاع کردند و افتخار آفرین بودند.

روحانی اظهار کرد: بعدها غصه دیگری شروع شد، اینکه با ماهواره چه کنیم. اگر خدایی نکرده تلویزیونی بتواند با یک دیش مخفی یا آشکار شبکه دیگری را بگیرد و جوانان آن شبکه را بببیند چگونه ایرانیت و اسلامیت می‌ماند؟! دیدیدم که ماهواره آمد و مبارزه در پشت‌بام و بالکن تاثیرگذار نبود و نه ایمان مردم پَر زد و رفت و نه هویت مردم از دست رفت.

رئیس‌جمهوری افزود: امروز ظاهرا غصه دیگر برپا شده است و آن اینکه با اینترنت جوانان کاربر، ایمیل، موبایل و نسل سوم و چهارمش چه کنیم. من به همه دوستان عرض می‌کنم که به جوانانمان اعتماد کنیم، به نسل جوانمان اعتماد کنیم. جوانان ما دارای فطرت‌های پاکی هستند ایرانشان را تمام وجود دوست دارند. به اسلام و خاندان ائمه اطهار عشق می‌ورزند و فطرت‌شان پاک است حالا در گوشه‌ای، روزی روزگاری، ساعت یا ماهی خطا شود می‌توان آن را برگرداند و قابل بازگشت است چراکه انسان توبه کننده و خداوند نیز بخشنده و رحیم است.

**وقتی کمیته فیلترینگ هم بی اطلاع است

اما در این زمینه برخی این انتقاد را مطرح کردند که تصمیم گیری در ارتباط با وضعیت فیلترینگ وظیفه‌ای است که بر عهده کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه قرار دارد و ورود نهادهای دیگر به این داستان و آنچه تاکنون در این خصوص گفته شده خلاف قانون است. البته اگرچه تاکنون خبر فیلتر شدن این شبکه به طور رسمی از سوی مرجعی اعلام نشده اما اخبار منتسب به منابع آگاه از دستور دادستانی برای این اقدام خبر داده و دلیل این موضوع را داشت شاکی خصوصی عنوان کرده‌اند که البته حداقل تا کنون هیچ یک از مسوولان دادستانی کشور این مساله را تکذیب و رد هم نکرده اند.

با این وجود یک عضو کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه روز گذشته از دستور دادستان کل کشور به وزارت ارتباطات مبنی بر فیلترینگ اینستاگرام ابراز بی‌اطلاعی کرد و گفت: احتمالا این موضوع در جلسه هفته آینده کارگروه در دستور کار قرار خواهد گرفت.

رمضانعلی سبحانی‌فرد در گفت‌و‌گو با ایسنا اظهار کرد: در جلسه‌های گذشته کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه که برای بررسی فیلترینگ اینستاگرام تشکیل شده بود، در آرای ماخوذه از اعضا برای فیلترینگ این نرم‌افزار تشکیک شد و نتیجه این شد که این نرم‌افزار فیلتر نشود.

وی با بیان اینکه کارگروه در هفته جاری به دلیل تعطیلی مبعث جلسه‌ای ندارد، یادآور شد: احتمالا نامه دادستان برای فیلترینگ اینستاگرام در دستور کار جلسه هفته بعد کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه قرار می گیرد و در آن جلسه در این باره تصمیم گیری خواهد شد.

نماینده مردم سبزوار در مجلس همچنین اضافه کرد که وی پیشتر رای به فیلترینگ اینستاگرام نداده است.

حال این که سرنوشت ادامه فعالیتهای این شبکه موبایلی و سایر شبکه‌های مشابه به کجا خواهد رسید، موضوعی است که مورد سوال کاربران قرار گرفته است.