ایتنا- در حالی‌که در اکثر کشور‌های دنیا اینترنت 128کیلوبایتی منسوخ شده، اما در ایران گاربران خانگی هنوز هم ملزم به استفاده از این سرعت و کیفیت هستند.

هرچند همواره از زبان وزیر فعلی ارتباطات و فناوری اطلاعات وعده بهبود سرعت اینترنت شنیده می‌شود اما پاسخ‌های وزیر در هفته‌های اخیر درباره محدودیت سرعت ۱۲۸ کیلوبیتی اینترنت و تاکید بر اینکه محدودیت سرعت ۱۲۸ کیلوبیت بر ثانیه برای کاربران خانگی تا زمان راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات، باب تازه‌ای را گشود که در واقع تراژدی قدیمی فروش اینترنت بی‌کیفیت و گران به کاربران ایرانی و پرداختن هزینه توسعه زیرساخت از جیب مردم را یادآوری می‌کند.


موضوعی که با انکار وجود محدودیت قانونی ۱۲۸ کیلوبیت به شکل قانونی مکتوب از سوی رضا تقی‌پور، وزیر اسبق ارتباطات آغاز شد و در نهایت از سوی رگولاتوری تائید شد که این محدودیت مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی بوده و همچنان پابرجاست و این در حالی است که سالهاست در دنیا سرعت اینترنت ۱۲۸ منسوخ شده و دیگر در فهرست فروش اینترنت خانگی هیچ کشوری نیست.

هر چند حالا دیگر کمتر کسی است که مدارک لازم برای دریافت اینترنت بالای ۱۲۸ ر ا به نحوی برای خود فراهم نکرده باشد اما اعمال ضریب اشتراکی که در خوشبینانه‌ترین حالت براساس مصوبه رگولاتوری ۱ به ۸ خواهد بود که سرعت اینترنت ۱۰۲۴ کیلوبیت را به همان ۱۲۸ منسوخ‌شده می‌رساند و عدم دریافت سرویس مورد انتظار از سوی کاربر نهایی موضوعی است که هیچ‌گاه حل نشده است.

موضوع تسهیم در پهنای باند برای اولین بار در مصوبه ۴۹ سال ۸۷ سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به صورت حداکثر یک به ۱۰ تعیین شد؛ موضوعی که چند سال بعد از آن محمود واعظی در آغازین ماه‌های وزارت خود پرده از اجرایی نشدن آن برداشت و اعلام کرد که پهنای باند از سوی شرکت‌های اینترنتی ۱ به ۲۰، ۱ به ۲۵ و حتی بیشتر از آن در اختیار کاربر نهایی قرار می‌گیرد و علت این موضوع هم نبود پهنای باند کافی اعلام شد.

واعظی در آن زمان اعلام کرد که پیش از این نمی‌توانستیم از ارایه‌دهندگان اینترنت انتظار داشته باشیم که با توجه به درخواست‌های مردم و تقاضای مردم سرویس ۱ به ۸ ارایه دهند، اما اکنون با افزایش پهنای باند کشور این اتفاق باید رخ دهد و فعلاً باید تا زمان فراهم شدن بسترها با این شرکت‌ها کنار بیاییم.

مصوبه ۱۵۲ رگولاتوری این‌بار الزام تسهیم ۱ به ۸ را برای فروشندگان اینترنت در نظر گرفت اما هرچند وعده وزیر، اصلاح این روند تا پایان سال گذشته بود اما بعد از آن هیچ‌گاه خبری نرسید که آیا رگولاتوری نظارتی در این زمینه داشته یا خیر و آیا کاربران در بهترین حالت حداقل یک هشتم سرعتی که پول آن را داده‌اند دریافت می‌کنند یا خیر؟

اما با بالا گرفتن این بحث در ماههای پایانی سال گذشته چند مرحله سپری شد تا موج مانور بر کم‌فروشی قانونی اینترنت فروکش کند، یکی از این مراحل پاسکاری موضوع بین شرکت‌ها و زیرساخت بر سر کمبود پهنای باند بود.

 پاسکاری بین زیرساخت و شرکت‌های اینترنتی
در اسفند ماه گذشته و در میزگردی برای بررسی این موضوع حسن کریمی، معاون بهره‌برداری و مدیریت شبکه شرکت ارتباطات زیرساخت در این زمینه گفته بود: مهم‌ترین پارامتر موجود در بحث کیفیت که ما‌ آن را مهم‌ترین افتخار شرکت ارتباطات زیرساخت می‌دانیم، پهنای باند تضمین شده است، یعنی این‌که پهنای باند را به صورت یک‌به‌یک می‌فروشیم.

این بدین معنی است که هر شرکتی که پهنای باند را از شرکت ارتباطات زیرساخت خریداری کرده باشد، در هر ساعتی از شبانه‌روز و در هر روزی از هفته یا سال، باید بتواند پهنای باندی را که خریداری کرده است، مصرف کند که این موضوع تحت عنوان پهنای باند تضمین‌شده مطرح می‌شود.

موضوعی که وحید سلمان، مدیرکل دفتر بررسی‌های اقتصادی شرکت ارتباطات زیرساخت آن را یک قانون نانوشته می‌داند و ادامه می‌دهد: بر اساس اندازه‌گیری‌ که سازمان تنظیم مقررات در موضوع کاهش قیمت اینترنت انجام داد، مشخص شد شرکت ارتباطات زیرساخت، پهنای باند را یک‌به‌یک توزیع می‌کند و شرکت‌‌هایی که ارایه‌دهنده خدمات اینترنت هستند پهنای باند را یک به ۲۴ یا یک به ۳۲ توزیع می‌کنند.
اما شرکت‌های اینترنتی این را قبول ندارند و برای نمونه علیرضا علمی، دبیر انجمن شرکت‌های اینترنتی ایران می‌گوید: اصلاً این طور نیست که پهنای باند را یک به ۲۴ یا ۳۲ به اشتراک بگذاریم. در حال حاضر بزرگ‌ترین مشکل ما بحث کانجست پهنای باند است.
یک زمانی پهنای باند گران بود و لذا آن موقع صرفه‌جویی می‌کردند و هم‌اکنون صرفه‌جویی وجود ندارد و به اشتراک‌گذاری در دستور کار قرار گرفته است. برخی شرکت‌ها هم که اینترنت نامحدود استفاده می‌کنند، حتی به ضریب اشتراک یک به ۸ اعتقادی ندارند.

نخجوانی مدیر شاتل هم می‌گوید که اساسا در مورد ضریب اشتراک، اندازه‌گیری خاصی از سوی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی اتفاق نمی‌افتد. آنها تعداد کاربران شرکت‌های PAP را در سرعت ضرب کرده و اعلام کردند که شما به عنوان مثال فلان مقدار پهنای باند دارید که با این محاسبه به صورت یک به ۲۰ به کاربران ارایه شده است، این حرف در صورتی درست ‌بود که همه سرویس‌هایی که ما فروختیم نامحدود باشد. پس از این بود که سازمان تنظیم مقررات با همه شرکت‌های PAP نامه‌نگاری کرد که محاسبات پهنای باند خود را اعلام کنید که چقدر موجودی پهنای باند دارید.

و در این میان و بعد از پاسکاری موضوع بین زیرساخت و شرکت‌های اینترنتی، کاظم آیت‌اللهی رییس سازمان نظام‌ًصنفی‌ای رایانه‌ای کشورتوپ را به زمین رگولاتوری انداخته و معتقد است اگر کسی اندازه‌گیری و اعلام کرده است که پهنای باند ارایه‌شده به مشترکین یک به ۲۴ بوده، باید خودش هم این موضوع را پیگیری کرده و جلوی آن را بگیرد.

شرکت پارس‌آنلاین، یکی از ارایه‌دهندگان اینترنت هم در همان زمان اعلام کرد که در موضوع پهنای باند، تعیین یک عدد ثابت برای ضریب اشتراک روش صحیحی نیست. ضریب اشتراک تابعی از تعداد سرویس‌های فروخته شده به مشتریان و سرعت آنها، الگوی مصرف کاربران و البته تعداد مشتریانی است که به صورت همزمان در یک مرکز مخابراتی به شبکه متصل و در حال استفاده هستند. این عدد باید به صورت دایمی و برای هر مرکز مخابراتی به صورت جداگانه مورد بازنگری واقع شود به نحوی که سرعت دریافتی واقعی کاربران متناسب با سرعت خریداری شده توسط آنها باشد.

 حذف صورت مساله ضریب اشتراک
گرچه وزیر ارتباطات وعده داده بود که اشتراک یک به ۸ از سوی شرکت‌های اینترنتی را تا پایان سال ۹۲ به نتیجه خواهند رساند اما هیچ‌گاه روشن نشد که این داستان به کجا رسید و خرداد سال ۹۳ موضوع دیگری مطرح شد که به کلی این موضوع را منتفی می‌کرد. وزیر ارتباطات با تعیین ضرب‌الاجل یک ماهه به شرکت زیرساخت خواسته بود تا کیفیت سرویس اینترنت را بررسی و راه‌های افزایش کیفیت سرویس را استخراج کند.

بعد از این پایان این مهلت و در تیر ماه سال جاری، حسن کریمی، معاون شرکت ارتباطات زیرساخت از نتایج اقدامات زیرساخت در این زمینه در جلسات مشترک با دست‌اندرکاران این حوزه اعم از شرکت‌های اینترنتی، اپراتورها و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی خبر داد و در عین حال این امید را داد که ظرف ۴۵ روز آینده اقداماتی انجام شود که روی کیفیت اینترنت کاربران تأثیر بسزایی خواهد داشت.

به گفته کریمی در این جلسات قرار براین شد شرکت‌های اینترنتی به جای اینکه به ضریب اشتراک بپردازند و ضریب اشتراک مشترک را پایین بیاورند که هر کاربر بتواند پهنای باند متعادلی داشته باشد و کیفیت همدیگر را تحت تاثیر قرار ندهد، روی لینک‌های مصرفی خود بیشتر از ۹۰ درصد ظرفیت لینک را استفاده نکنند.

کریمی با تاکید براینکه با این اقدام دیگر بحث ضریب اشتراک، شاخص مهمی نخواهد بود افزود: اندازه‌گیری ضریب اشتراک کار سختی محسوب می‌شود و با توجه به انواع سبدهای فروش سرویس، تشخیص ضریب اشتراک به راحتی امکان‌پذیر نیست.

این مرحله دیگری از تراژدی کم‌فروشی اینترنت در ایران بود که حالا با عبور از ضریب اشتراک و با حذف صورت مساله قرار شد از آن عبور کنند. این در حالی است که می‌شد موضوع ضریب اشتراک به صورت شناور و مثلا برای استان‌های کوچک و کم‌کاربر کمتر از یک به ۸ اعمال شود و تسهیم هر خط میان ۸ نفر حداکثر میزانی باشد که یک کاربر متضرر می‌شود. اما گویا وضع در شهر‌ها و استان‌های دیگر حتی از تهران هم بدتر است.

با این حال گرچه از ابتدا مطرح شد که محذورات مربوط به اینترنت ۱۲۸ به ضریب اشتراک‌های غیرقانونی به دلیل پهنای باند است، موضوع تازه‌ای از سوی زیر ساخت اعلام شد که « تمامی بازیگران حوزه اینترنت کشور، متفق القول هستند که مشکل کمبود پهنای باند در کشور وجود ندارد.»

معاون زیرساخت در این زمینه گفته بود : هم اکنون بیش از ۱۵ درصد ظرفیت کل شبکه پهنای باند خالی است و برای آن مشتری وجود ندارد!

 کاربران و اینترنت نفتی
مرحله دیگر این قضایا و پرده دیگر این داستان گلایه‌های کاربرانی است که همچنان به دلیل مشکلات زیرساختی متضرر می‌شوند. کاربرانی که به تازگی آمار آنها از سوی سامانه مديریت ضريب نفوذ اينترنت كشور ۴۰ میلیون و ۴۶ هزار و ۷۸۵ کاربر اینترنت و ۲۳ میلیون و ۵۶۷ هزار و ۲۶۸ مشترک اعلام شده است. کاربرانی که همچنان با اینترنت گران و بی‌کیفیت دست‌وپنجه نرم می‌کنند اما آمار ۵۳ درصدی نفوذ اینترنت را ثبت کرده‌اند که از متوسط جهانی هم بالاتر است.

براساس آمارهای اخیر موسسه آکامی از وضعیت اینترنت در جهان در حالی که کره جنوبی با سرعت دسترسی بیش از ۱۰ مگابیت بر ثانیه نخستین اینترنت پرسرعت دنیا را داراست و کشورهایی مانند شیلی، ترکیه، برزیل، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و بحرین اینترنت پرسرعت با حداقل ۲ مگابیت بر ثانیه و حداکثر ۱۰ مگابیت بر ثانیه به مشترکان خود ارایه می‌دهند اما در این میان کشور ما در رده‌های پایین جدول دسترسی به اینترنت پرسرعت قرار دارد که اینترنت با سرعت حداقل ۲۵۶ کیلوبیت بر ثانیه به مشترکان ارایه می کند.

در این جدول کشور ما درجایگاهی هم‌رده نامیبیا، سنگال، سوازیلند، گویان، بوتان، بولیوی، ازبکستان، زیمبابوه، بنگلادش و غنا است.

وعده بهبود تا پایان سال ۹۴
مروری بر نظراتی که کاربران در شبکه اجتماعی وزیر ارتباطات می‌گذارند نشان می‌دهد همچنان موضوع اولویت‌دار برای آنها اینترنتی است که پول آن را می‌دهند اما با کیفیت و سرعت وعده‌داده شده فرسنگ‌ها فاصله دارد و وعده‌های پی‌در‌پی کام آنها را شیرین نمی‌کند، در حالی که دیگر حتی در کشورهای همسایه ما که روند توسعه خود را مدت کوتاهی است آغاز کرده‌اند صحبت از اینترنت حداقل ۲ مگ است اما هنوز کاربران ایرانی باید به اینترنت ۱۲۸کیلو بیت آن هم با اختلال کمتر فکر کنند.

اما وزیر ارتباطات در پاسخ به گلایه‌های کاربران اینترنت درباره این وضعیت می‌گوید: اینترنت در كشور ما به دلیل عدم سرمایه‌گذاری در سال‌های قبل در این حوزه از شرایط زیرساختی نامناسبی برخوردار بود.

ما از ابتدای دولت تدبیر و امید تمام تلاش خود را معطوف به افزایش پهنای باند و بهتر شدن وضعیت اینترنت كردیم و پهنای باند بیش از دو برابر شده است؛ هر چند نرخ كاربران هم دو برابر شده است، با طرح‌ها و پروژه‌هایی كه داریم انشاالله تا پایان سال ۹۴ به یك وضعیت مطلوب در این بخش خواهیم رسید.

منبع: عصر ارتباط