ايتنا - وقتی شبکه ملی اطلاعات داریم و نداریم

علی شمیرانی - فناوران - اصل وجود شبکه ملی اطلاعات طی روزهای گذشته بار دیگر در محافل خبری بر سر زبان‌ها افتاد. روز چهارشنبه نصراله جهانگرد رئیس سازمان فناوری اطلاعات در خصوص سرنوشت این شبکه گفت: «هم‌اکنون کل دسترسی کاربران بر بستر شبکه ملی اطلاعات است و شبکه ملی اطلاعات یعنی همان چیزی که هم‌اکنون در کشور موجود است، در نتیجه همه دسترسی‌ها از طریق شبکه ملی اطلاعات است.»

همان روز حجت‌الاسلام شهریاری عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی نیز در واکنش به این اظهار نظر گفت: «شبکه ملی اطلاعات هنوز راه‌اندازی نشده و معنی شبکه ملی اطلاعات راه‌اندازی شبکه‌ای در بستر اینترنت نیست.»

این دو نظر در حالی ارائه شد که تنها یک روز قبل از آن، شورای عالی فضای مجازی که اصلی‌ترین مرجع رسیدگی به این پروژه بلاتکلیف ۱۰ ساله است، در جلسه کمیسیون رگولاتوری خود، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات (به عنوان مجری شبکه ملی اطلاعات) را موظف کرد تازه از سال آینده اسناد مربوط به این شبکه حاوی الزامات (اعم از فنی و محتوایی) را تهیه و ارائه کند.

از این رو و از روالی که در پیش است می‌توان نتایج و احتمالاتی را در نظر گرفت:

۱- شبکه ملی اطلاعات پس از یک دهه همچنان در تعریف نیز نامفهوم است که یک مسئول آن را موجود انگاشته و مسئول دیگر آن را موجود نمی‌داند.

۲- شبکه ملی اطلاعات به احتمال بسیار قوی و با برنامه زمانبندی ارائه شده از سوی شورای عالی فضای مجازی، به گونه‌ای پیش خواهد رفت که تا پایان عمر دولت یازدهم، همچنان روی کاغذ باقی مانده و به همین جهت فشاری نیز بر دولت، حداقل از جانب شورای عالی فضای مجازی وارد نخواهد شد.

۳- سومین احتمال آنکه با توجه به زمانی که از سوی این شورا در اختیار وزارت ارتباطات قرار گرفته، بیشتر وقت این شورا در خصوص شبکه ملی اطلاعات (تا زمانی نامعلوم در آینده) صرف بررسی و مخالفت و موافقت‌ها با گزارش‌های تهیه شده از سوی وزارت ارتباطات خواهد شد.

۴- در نهایت این که به نظر می‌رسد موضوع شبکه ملی اطلاعات با روال موجود از یک طرح و پروژه فنی خارج شده و تبدیل به یک موضوع سیاسی می‌شود که عاقبت مسایلی از این دست در کشور ما نیز روشن است.