ايتنا - گوشی‌های اندرویدی در معرض خطر باج‌افزارها

شرکت امنیتی سیمنتک (Symantec) نوع جدیدی از باج‌افزارهای اندرویدی را به تازگی کشف کرده است که در نوع خود از تاکتیک‌های جدیدی بهره می‌برد که شاخص اصلی آن استفاده از بسته نصب و راه‌اندازی جعلی است که به وسیله آن مجوزهای قانونی را برای مدیریت دستگاه قربانی به بدافزار خواهد داد.

به گزارش ایتنا ازمرکز ماهر، در واقع حجم باج‌افزارهای کشف شده و تنوع آنها دو برابر شده است. با رشد نفوذ و تأثیر این باج‌افزارها باید آنها را به عنوان مهمترین تهدید گوشی‌های اندرویدی تلقی کرد.

باج‌افزارها نوع خاصی از بدافزارها هستند که با ورود به گوشی شخص قربانی، آن را قفل کرده و امکان دسترسی فرد را به اطلاعات خود از بین می‌برند.

سپس یک پنجره کوچک (pop up) برروی صفحه نمایش گوشی قربانی ظاهر می‌شود که حاوی پیامی با این مضمون است که در صورت نیاز به بازیابی اطلاعات خود باید مبلغی را به حساب شخص سودجو بپردازید تا اجازه دهد گوشی از حالت قفل شده خارج شود.

در اینگونه موارد شخص قربانی چاره‌ای جز پاک کردن داده‌های دستگاه خود نداشته که نتیجه آن از دست رفتن همه اطلاعات وی خواهد بود.

شرکت امنیتی Symantec، نوع جدیدی از باج‌افزار اندرویدی از نوع (Android.Lockdroid.E) را به تازگی کشف کرده است که در نوع خود از تاکتیک‌های جدیدی بهره می‌برد که شاخص اصلی آن استفاده از بسته نصب و راه‌اندازی جعلی است که به وسیله آن مجوزهای قانونی را برای مدیریت دستگاه قربانی به بدافزار خواهد داد.

حال با داشتن این امتیاز قانونی بدافزار مورد نظر توانایی رمزنگاری فایل‌های موجود در دستگاه قربانی را خواهد داشت.

از قابلیت‌های دیگری که این بدافزار دارد می‌توان به قفل کردن دستگاه مورد نظر، تغییر پین کد دستگاه و حتی حذف و پاک‌سازی تمام داده‌های کاربر از طریق فرمان بازگشت به تنظیمات کارخانه اشاره کرد.

روش‌های اخاذی مورد استفاده توسط باج‌افزار
باج‌افزارهای اندرویدی به دنبال اخاذی از قربانیان خود هستند. در بیشتر مواقع هنگامی که شخص قربانی برنامه کاربردی آلوده به باج‌افزار را دانلود و نصب می‌کند، بدافزار صفحه نمایش گوشی را قفل کرده و یک هشدار جعلی تحت عنوان اینکه کاربر به داده‌های ممنوع دسترسی پیدا کرده است را به نمایش می‌گذارد.در واقع بدافزار با این کار لیست مخاطبان قربانی را جمع‌آوری و داده‌های آن را رمزنگاری می‌کند.

بیشتر تکنیک‌ها برای سرقت داده و سودجویی از اشخاص مبتنی بر مهندسی اجتماعی است که با فریب کاربر، او را قانع می‌کند تا به برنامه کاربردی آلوده مجوزهای مدیریتی را بدهد.

با تفویض مجوزهای مدیریتی به برنامه کاربردی آلوده، بدافزار اقدام به قفل کردن صفحه نمایش دستگاه، تغییر پین‌کد دستگاه و یا فعال‌سازی تنظیمات بازگشت به کارخانه را خواهد کرد. به علاوه بدافزار مانع از غیرفعال ساختن و یا حذف برنامه مورد نظر می‌شود.

اما این باج‌افزار جدید، هوشمندانه‌تر عمل می‌کند. در واقع پس از استفاده از مهندسی‌های اجتماعی پیچیده برای دریافت مجوزهای مدیریتی پس از نصب برنامه کاربردی و اجرای آن توسط کاربر، پیام فعال‌سازی سیستم توسط پوسته جعلی با مضمون \'بسته‌های فرآیند نصب\' فراخوانی می‌شود.

کاربر تصور می‌کند که باید بسته‌های ضروری مربوط به گوگل را نصب و کلید ادامه را باید بفشارد، اما در واقع بدافزار اولین گام برای فعال‌سازی برنامه مخرب را برداشته است.

گام اول نمایش پیام‌های جعلی حاوی بسته‌های فرآیند نصب است. هنگامی که این پیام به نمایش گذاشته شود، در پس زمینه برنامه کاربردی تمام فایل‌های موجود در حافظه خارجی دستگاه را رمزنگاری کرده و اطلاعات حساس قربانی را جمع‌آوری می‌کند.

معمولاً پیام فعال‌سازی باید در لایه بالایی واسط کاربری باشد، ولی این بدافزار جدید از پنجره TYPE_SYSTEM_ERROR، استفاده کرده و پیام خود را در بالاترین لایه قرار می‌دهد و درنتیجه پیام فعال‌سازی اصلی که شامل اخذ مجوزهای مدیریتی است پنهان می‌ماند.

پس از گذشت چند ثانیه پیام‌نهایی با عنوان \'اتمام فرآیند نصب\' ظاهر می‌شود. در این گام است که کاربر فریب خورده و تمامی مجوزهای قانونی را به بدافزار می‌دهد. پیغام \'اتمام فرآیند نصب\' در واقع یک پنجره TYPE_SYSTEM_OVERLAY است.

یکی از مشخصات کلیدی این پنجره عدم تمرکز بر روی ورودی‌های دریافتی است. این بدان معنی است که پنجره مسئولیتی در رابطه با واسط کاربری UI برای اجرای فرآیندی همچون کلیک بر روی کلید مورد نظر را ندارد.

باید این نکته را اضافه نمود که از نسخه ۵ سیستم‌عامل اندروید (lollipop) به بعد، دو پیغام نمایش داده شده در بالا بر روی پیغام‌های حق دسترسی سیستمی قرار نمی‌گیرند؛ بنابراین این تکنیک تنها نسخه‌های قدیمی‌تر از نسخه ۵ اندروید را متأثر خواهد کرد، که تعداد دستگاه‌های موجود بیش از ۶۷ درصد از دستگاه‌های مبتنی بر سیستم‌عامل اندروید است و زنگ خطر را برای کاربران این نسخه‌ها به صدا در خواهد آورد.

راهکارهای مقابله با این دست باج افزارها
حتماً بر روی دستگاه خود برنامه ضدویروس بروزرسانی شده داشته باشید و سیستم‌عامل دستگاه خود را بروز نگاه دارید.

تنها از فروشگاه‌های معتبر و رسمی، برنامه‌های کاربردی موردنظر خود را دانلود کنید.
انتخاب صحیح و درست در برگزیدن و نصب برنامه‌های کاربردی باید انجام گیرد.

بهتر است قبل از نصب برنامه‌ها تحقیقات اندکی بر روی آنها صورت گیرد و همچنین اجازه دسترسی‌های مورد نیاز برنامه‌ها بررسی شود که اگر فراتر از حد مورد نیاز بود آن برنامه نصب نشود.