ایتنا- مهم‌ترین شبکه اجتماعی دنیا چگونه کار می‌کند؟

فیس‌بوک قطعا بزرگ‌ترین شبکه اجتماعی دنیا است و این موضوع که این شرکت چگونه همه این اطلاعات و ترافیک را مدیریت می‌کند برای بسیاری از ما سوال است. فیس‌بوک که در شمال کالیفرنیا قرار گرفته است تنها ۴ سال پس از شروع فعالیت، ارزشی بیشتر از یکصد میلیارد دلار پیدا کرد و بسیاری آمارهای نجومی دیگر هم دارد که با هم بررسی می‌کنیم.


این شبکه اجتماعی بیش از یک میلیارد نفر عضو دارد، یعنی از هر ۷ نفر در دنیا حداقل یک نفر عضو فیس‌بوک است. همچنین مارک زاکربرگ مدیرعامل این شبکه اجتماعی نیز چندی پیش پیش‌بینی کرد که تعداد کاربران فیس‌بوک تا سال ۲۰۳۰ به ۵ میلیارد کاربر خواهد رسید.

سال ۲۰۱۱ فیس‌بوک بیشتر از ۷۵۰ میلیون کاربر داشت اما تنها ظرف چهار سال توانست میزان کاربران خود را به مرز ۶/ ۱میلیارد کاربر نزدیک کند. هیچ وب‌سایتی تا به امروز اینقدر عضو نداشته است.

در واقع تعداد کاربران فیس‌بوک از تعداد تمام خودروهای دنیا هم بیشتر است. فیس‌بوک سال ۲۰۰۴ از سوی چند دانشجو در دانشگاه هاروارد به مدیریت مارک زاکربرگ فعالیت خود را آغاز کرد. میانگین سنی کارمندان فیس‌بوک ۲۶ سال است. جالب است بدانید فیس‌بوک هر شش ماه میزبان یکصد میلیون کاربر جدید است.

اتاق سرور
مدیریت این تعداد از کاربران کار بسیار پیچیده‌ای است. فیس‌بوک برای مدیریت این حجم از اطلاعات برای هر یک میلیون کاربر یک تیم مدیریتی در نظر گرفته است. چالشی که فیس‌بوک با آن روبه‌رو است مدیریت فضای ذخیره سازی برای همه کاربران است.

حافظه لپ‌تاپ شما یا همان هارد دیسک حتی اگر ۲ ترابایت هم باشد، در دست شما جا می‌شود اما فیس‌بوک برای جا دادن اطلاعات شما به فضایی به مساحت ۲۸ هزار متر مربع احتیاج دارد.

این یعنی فضای سرورهای فیس‌بوک برابر با سه زمین فوتبال است و ساخت چنین اتاق سروری صدها میلیون دلار هزینه دارد. ارتباط بین این سرورها با سرعت نور و توسط ۶ میلیون و ۴۰۱ هزار متر فیبر نوری تامین می‌شود.

تامین برق و دمای مناسب
یکی از بحث‌های جالب دیگر درباره فیس‌بوک تامین برق سرورهای این شرکت است. فیس‌بوک برای روشن ماندن به ۳۰ مگاوات برق احتیاج دارد. پس هرگز نباید این برق قطع شود برای همین فیس‌بوک چند ژنراتور غول‌پیکر را به عنوان بک‌آپ دارد که در صورت لزوم از آنها استفاده کند.
هرکدام از ژنراتورها می‌تواند ۳ مگاوات برق تولید کند که فیس‌بوک ۱۳ تا از این ژنراتورها را دارد. از بحث برق که بگذریم به موضوع دما خواهیم رسید.

اگر این سرورها به سرعت خنک نشوند حتما آتش می‌گیرند. کامپیوتر خانگی شما هم با شبکه‌های آلومینیومی خنک می‌شود که تقریبا اندازه یک قوطی کبریت هستند اما فیس‌بوک به فضایی بیشتر از یکصد مترمربع برای خنک کردن سرورها احتیاج دارد. تهویه‌های این اتاق سرور هوای خنک را به داخل می‌کشند، تصفیه و با هوای گرم ترکیب می‌کنند تا هوای متعادل به دست بیاید.

همچنین برای اینکه رطوبت هوا حفظ شود یک دستگاه مسوولیت کنترل رطوبت را بر عهده دارد تا بهترین دما و رطوبت برای سرورها آماده شود. در نهایت هم هوای گرم تولید شده توسط سرورها از پشت ساختمان توسط چندین فن که صدها برابر فن لپ‌تاپ شما است با فشار به بیرون پرتاب می‌شوند.
جالب است بدانید روزانه بیش از ۶۰۰ میلیون کاربر وارد صفحه پروفایل خود می‌شوند و این یعنی بیش از دوبرابر جمعیت کل ایالات متحده آمریکا.

تعداد کاربران فیس‌بوک بی‌وقفه در حال افزایش است و این موضوع باعث می‌شود تعداد سرورها هم افزایش پیدا کند. باور کردنش کمی سخت است اما هر روز هزاران سرور جدید به اتاق سرور فیس‌بوک اضافه می‌شود.

حافظه
موضوع هیجان‌انگیز دیگر حافظه است. خیلی از ما با گیگابایت یا ترابایت آشنا هستیم اما اینها برای فیس‌بوک اصلا کافی نیست. مدیر بخش سرورهای این شرکت از پارامتری به نام پتابایت استفاده می‌کند.
پتابایت(petabyte) معادل ۱۰۲۴ ترابایت است و فیس‌بوک بیش از یکصد پتابایت عکس و فیلم از کاربرانش در خود جای داده است و این عدد هر روز در حال افزایش است. هر سرور در اتاق سرورهای فیس‌بوک ۵۰۰ ترابایت حافظه دارد این عدد یکصد میلیارد برابر اولین کامپیوتر اپل است.

امروزه بیش از ۵/ ۲ میلیارد نفر به اینترنت دسترسی دارند و هرکدام از آنها بیش ۳۰درصد از زمان خود را در شبکه‌های اجتماعی می‌گذرانند و هر روز صدها میلیون عکس را در پروفایل خود آپلود می‌کنند.

یک آمار جالب از فیس‌بوک هم این است که ۸۰ درصد درخواست‌های دوستی در فیس‌بوک پذیرفته می‌شوند. با توجه به گسترش بی‌نظیر کاربران فیس‌بوک، تمام فضاهایی که درباره آنها صحبت کردیم جوابگوی نیاز کاربران نخواهند بود. در نتیجه فضای ۲۸ هزار متر مربعی فیس‌بوک هر روز در حال بیشتر شدن است.