ايتنا - راز محبوبيت «تلگرام» در ايران

بنيانگذار و مدير‌عامل تلگرام در توئيتر خود اعلام كرده است كه ۲۰ درصد كاربران تلگرام را ايراني‌ها تشكيل مي‌دهند و آمار منتشر شده ۸۰ درصدي نادرست است.

يكي از دلايلي كه كاربران ايراني به سمت تلگرام كشيده شدند، كندشدن پيام‌رسان وايبر بود، سرويسي كه قبل از اختلال ايجاد شده روي آن، كاربران ايراني زيادي از آن استفاده مي‌كردند اما در آن زمان باز هم ميزان استقبال كاربران ايراني از وايبر قابل مقايسه با تلگرام نبود.

تلگرام با قابليت‌هايي كه با هر به روز‌رساني به آن اضافه مي‌شود،‌ به سرويسي تبديل شده كه مي‌تواند نقش توئيتر، ‌فيس‌بوك و ديگر شبكه‌هاي اجتماعي را در رساندن اطلاعات به دست كاربرانشان بدون محدوديت و استفاده از فيلترشكن مهيا كند.

تلگرام اولين سرويس اينترنتي خارجي است كه با وزارت ارتباطات ايران، به گفت‌و‌گو نشسته و حاضر است برخي سياست‌هاي اين وزارتخانه در مسدود‌سازي محتواي غيراخلاقي و خلاف قوانين ايران را روي شبكه خود براي كاربران ايراني اعمال كند.

«لشكر ايراني‌ها در تلگرام ۴۸ ميليون شد»، اين خبري است كه ابتداي هفته جاري يكي از خبرگزاري‌ها منتشر كرد و برخي ديگر از سايت‌ها نيز اين آمار را باز نشر كردند. اين سايت خبري با اتكا به آمار سايت بين‌المللي alexa كه ميزان مراجعه ايرانيان به دو آدرس telegram.org و telegram.me را به ترتيب ۳/۴۵ و ۵/۸۰ درصد نشان مي‌دهد و همچنين با اتكا به آمارهاي اعلام شده از سوي مديرعامل سرويس تلگرام كه به تازگي (فوريه ۲۰۱۶) اعلام كرد اين شبكه پيام‌رسان ۱۰۰ ميليون كاربر فعال دارد و با انجام چند فرمول رياضي، به اين نتيجه رسيده است كه تعداد كاربران ايراني اين شبكه نزديك به ۴۵ ميليون نفر است.

آماري كه چندان درست به نظر نمي‌رسد، چراكه ۴۵ و ۸۰ درصد نمايش داده شده از سوي سايت معروف alexa ميزان ترافيك و در واقع استفاده كاربران ايراني از اين پيام‌رسان را نشان مي‌دهد و اين ميزان درصد لزوماً به معني تعداد كاربران ايراني اين شبكه نيست.

از سوي ديگر «PavelDurov» بنيانگذار و مديرعامل شبكه اجتماعي «تلگرام» در توئيتر خود اعلام كرده كه ۲۰ درصد تعداد كاربران تلگرام را ايراني‌ها تشكيل مي‌دهند و آمار اعلام شده ۸۰ درصد را نادرست دانسته است. همچنين در آخرين آماري كه دي ماه سال گذشته دبير شوراي‌عالي فضاي مجازي اعلام كرد، ‌تعداد كاربران ايراني تلگرام نزديك به ۲۲ ميليون نفر اعلام شد كه از اين تعداد نزديك به ۱۵ ميليون نفر فعال بوده‌اند.

بنابراين بعيد به نظر مي‌رسد كه ظرف سه ماه تعداد كاربران اين شبكه در ايران دو برابر شده و به ۴۵ ميليون نفر برسد. با تمام اينها اما نمي‌توان ميزان استقبال ايرانيان از اين شبكه پيام‌رسان را ناديده گرفت و آن‌طور كه سايت alexa نشان مي‌دهد بيشترين ترافيك به سمت تلگرام را كاربران داخل ايران تشكيل مي‌دهند، تا جايي كه اين سرويس (با آدرس telegram.org) در فهرست سايت‌هاي پربازديد ايران در رتبه ۱۷ جاي گرفته است. اما چه چيز باعث محبوبيت تلگرام در ايران شده است؟

سرعت و امنيت بالا
بدون شك در يك سال اخير يكي از سرويس‌هاي اينترنتي پرطرفدار در بين كاربران ايراني،‌ تلگرام بوده است. در حالي كه در كشورهاي اروپايي و امريكايي پيام‌رسان‌هايي مانند واتس‌آپ يا وايبر نقش اساسي در برقراري ارتباطات مجازي بين كاربران دارند اما در ايران تلگرام حرف اول را مي‌زند. شبكه پيام‌رساني كه اين روزها نقش مهمي در تمامي زمينه‌هاي زندگي مردم ايران بازي مي‌كند، از سياست گرفته تا رونق كسب و كارهاي جديد.

اما اين محبوبيت براي اين شبكه پيام‌رسان روسي در ايران كم هزينه هم نبوده است چراكه بارها و به دلايل مختلف از سوي كميته تعيين مصاديق،‌ تهديد به فيلتر شده است، هرچند تاكنون با سياست‌هاي خاص وزارت ارتباطات اين شبكه به كار خودش ادامه داده است.

يكي از دلايلي كه كاربران ايراني به سمت تلگرام كشيده شدند، كند شدن پيام‌رسان وايبر بود؛ سرويسي كه قبل از اختلال ايجاد شده روي آن، كاربران ايراني زيادي از آن استفاده مي‌كردند اما در آن زمان باز هم ميزان استقبال كاربران ايراني از وايبر قابل مقايسه با تلگرام نبود. بسياري سرعت بالا در ارسال مطالب از متن گرفته تا فايل‌هاي تصويري و ويدئويي را دليل اصلي محبوبيت تلگرام در بين كاربران ايراني مي‌دانند.

از سوي ديگر امنيت بالاي اين شبكه پيام‌رسان سبب شده كاربران داخل كشور به سمت استفاده از آن كشيده شوند. براساس اعلام مديران تلگرام، اين پيام‌رسان امكان برقراري ارتباط امن و رمزنگاري شده را با قابليتي با عنوان Secret Chat به معناي واقعي در اختيار كاربرانش مي‌گذارد.

با اين قابليت كاربران به شكل كاملاً امن مي‌توانند گفت‌وگوهاي خصوصي رمزگذاري شده‌ داشته باشند و حتي قابليت از بين رفتن خودكار متن گفت‌و‌گوي خود را نيز در بخش تنظيمات امنيتي فعال كنند. همچنين از طرف ديگر براي برنامه خود رمز عبور قرار دهند.

مسيري جديد براي اطلاع‌رساني
تلگرام يك شبكه پيام‌رسان صرف نيست. حالا تلگرام با قابليت‌هايي كه با هر به روز‌رساني به آن اضافه مي‌شود،‌ به سرويسي تبديل شده كه مي‌تواند نقش توييتر، ‌فيس‌بوك و ديگر شبكه‌هاي اجتماعي را در رساندن اطلاعات به دست كاربرانشان بدون محدوديت و استفاده از فيلترشكن مهيا كند.

قابليتي كه قطعاً به دليل مسدود شدن اكثر شبكه‌هاي اجتماعي پربازديد در دنيا، يكي ديگر از دلايل محبوبيت اين پيام‌رسان در بين كاربران ايراني به حساب مي‌آيد. در ابتدا تلگرام هم مانند اكثر پيام‌رسان‌ها قابليت هايي داشت اما رفته رفته اين قابليت‌ها به روزتر و جذاب‌تر شد. براي مثال نسخه‌هاي اوليه تلگرام اجازه ايجاد گروه با ظرفيت ۲۰۰ نفر را مي‌داد.

اما در به روز‌رساني‌هاي بعدي اين شبكه با قابليت ساخت سوپر گروه با ظرفيت هزار نفر همراه شد. همچنين ايجاد قابليت كانال‌ در اين پيام‌رسان محدوديت تعداد كاربران را به نوعي شكست. كانال‌هاي تلگرام در حال حاضر به يكي از جذاب‌ترين قابليت‌ها براي كاربران ايراني تبديل شده‌اند.

اگر از كانال‌هاي سرگرمي و اطلاع‌رساني فاصله بگيريم،‌ حالا كانال‌ها به يكي از راه‌هاي رونق كسب و كارها تبديل شده‌اند. در واقع بسياري، بخشي از سياست رشد و اطلاع‌رساني تجارت‌شان را به دست اين كانال‌ها سپرده‌اند. براساس آمار سايت Alexa، ميزان ترافيك مراجعه به دامين telegram.me (آدرسي براي پيوستن به گروه‌ها و كانال‌ها)، از سمت ايران برابر با ۸۰ درصد كل ترافيك جهان به اين دامين بوده است.

امكانات جديد با هر به روزرساني
تلگرام با هربار به روزرساني، قابليت‌هاي جديدي را در اختيار كاربرانش مي‌گذارد. براي مثال در آخرين به روزرساني اين پيام‌رسان كه مربوط به هفته گذشته است، امكانات اين سرويس بهبود قابل توجه‌اي پيدا كرده است.براي مثال با نوشتن كلماتي مانند @ music / @youtube / @foursquare و @sticker در كادر گفت‌و‌گوي خود مي‌توانيد سرويس‌هاي جالبي دريافت كنيد.

براي شروع اگر @sticker را در كادر گفت‌و‌گو بنويسيد و سپس يك ايموجي يا شكلي مانند:(را انتخاب كنيد،‌ حالا تعداد قابل توجهي استيكرهاي مرتبط با اين شكلك را مي‌بينيد و دستتان براي انتخاب استيكر جذاب باز است. اگر به موسيقي علاقه داريد كافي است از عبارت music@ استفاده و آهنگ مورد علاقه خود را تايپ و آن را پيدا كنيد.

روبات‌هاي دوست‌ داشتني
يكي ديگر از قابليت‌هاي جذاب و جالب تلگرام،‌ روبات‌هاي آن است. روبات اين پيام‌رسان مي‌توانند عملكردي مانند يك روزنامه هوشمند داشته باشند و محتويات مرتبط با خواسته‌هاي شما را به محض انتشار، پيش روي شما قرار دهد يا حتي امكان بهره‌مندي از خدمات جانبي مانند مشاهده پيش‌بيني وضعيت آب و هوا و ترجمه مطالب را فراهم كرده و در نهايت از اين فراتر رفته و به عنوان يك شطرنج‌باز حرفه‌اي در مقابل شما قرار بگيرند.

امكان استفاده از روبات‌ها از طريق ارسال پيام و دستورات مختلف به روبات، با بازكردن پنجره گفت‌و‌گو يا اضافه كردن آنها به گروه‌هاي مختلف تلگرامي وجود دارد اما به عنوان راهكاري ساده، مي‌توانيد ثبت‌نام براي دريافت خدمات روبات را با تايپ نام روبات بعد از علامت @ در قسمت جست‌و‌جو، انجام دهيد. براي مثال اگر به دنبال يك معلم زبان خوب مي‌گرديد كافي است از @AndyRobot كمك بگيريد.

به هرحال بجز اين موارد شايد بي‌راه نباشد اگر بگوييم تلگرام اولين سرويس اينترنتي خارجي است كه با وزارت ارتباطات ايران، به گفت‌و‌گو نشسته و حاضر است برخي سياست‌هاي اين وزارتخانه در مسدود‌سازي محتواي غيراخلاقي و خلاف قوانين ايران را روي شبكه خود براي كاربران ايراني اعمال كند، هرچند مديران تلگرام بارها اعلام كرده‌اند مسدود‌سازي بخش‌هاي غيراخلاقي تلگرام را درسراسر دنيا پيگيري مي‌كنند و اين امتياز تنها مربوط به ايران نيست.

با تمام اينها اما اين پيام‌رسان تا به حال براي اجراي فيلترينگ روي محتواي غيراخلاقي و همچنين توجه به سياست‌هاي دولت ايران در فضاي مجازي بارها با وزارت ارتباطات نامه‌نگاري كرده است.

همچنين خبرهاي تأييد نشده‌اي در خصوص مذاكره براي انتقال سرورهاي اين شبكه به داخل ايران از سوي برخي شركت‌هاي اينترنتي شنيده مي‌شود، خبري كه اگر به حقيقت تبديل شود، مي‌تواند تأثير قابل توجهي روي سرعت و سرويس‌دهي اين پيام‌رسان در كشور داشته باشد.

منبع : ایران