ایتنا- آیا می‌توان از ربات‌های تلگرام برای شنود اطلاعات کاربران و یا جاسوسی استفاده کرد؟

یکی از شایعاتی که در مورد ربات‌های تلگرام گفته می‌شود آن است که به اطلاعات شخصی شما دسترسی دارند و ممکن است برای جاسوسی از شما بکار گرفته شوند. بیشتر نگرانی کاربران هم از قابل اطمینان بودن این ربات ها از نظر امنیت اطلاعاتشان و یا جاسوسی از اطلاعاتشان است.


به گزارش ایتنا از ایسنا، مهران پور محبی – کارشناس فضای مجازی - در این باره اظهار کرد: پاسخ این سوال در مکانیزم Privacy Mode است؛ رباتی که در حالت Privacy کدنویسی و اجرا شده است، همه پیام‌های گروه را دریافت نخواهد کرد بلکه پیام هایی را دریافت می‌کند که ویژگی‌های زیر را داشته باشند؛ همه پیام‌هایی که با یک اسلش – "/" –شروع شوند. همه پیام‌هایی که نام ربات از طریق کاراکتر @ در آن آمده باشد و پیام‌هایی که در جواب پیام‌های ربات Reply شده باشد.

او ادامه داد: این مکانیزم به طراحان ربات کمک می‌کند از میلیون‌ها پردازش اضافی جلوگیری کنند و به شکل پیش‌فرض فعال است اما می تواند غیر فعال شود. در این حالت ربات همه پیام‌های رد و بدل شده را رصد می کند تا دستورهای احتمالی را از بین آنها بیرون کشیده و پردازش کند.

به گفته این کارشناس، اگر بخواهیم در یک کلام وضعیت امنیتی ربات‌ها را بررسی و عنوان کنیم، می‌توانیم بگوئیم حتی اگر مکانیزم Privacy Mode نیز غیر فعال شده باشد، خواندن همه پیام‌ها به وسیله ربات به معنی جاسوسی نیست. در واقع حتی در این حالت، ربات از همه پیام‌های شما سر درنمی آورد و تنها پیام‌هایی که برای ربات تعریف شده و معنی دار باشد، پردازش می‌شوند. در نتیجه حتی خارج از Privacy Mode نیز یک ربات توان جاسوسی چندانی به خودی خود ندارد.

او تاکید کرد: مسئله بعدی در این مورد این است که ربات می‌تواند پیام‌های خصوصی را جمع آوری کرده و عملا در اختیار طراح بگذارد. این موضوع نیز منتفی است. به چند دلیل؛ دلیل اول همان موردی است که در مورد محدودیت حافظه ربات‌ها ذکر شد. تمامی پیام‌هایی که پردازش شوند، بعد از مدتی از حافظه Cloud در سرور پاک خواهند شد و تلگرام این گونه ادعا می‌کند که این پیام‌ها هرگز در سرور نمی‌ماند.

وی ادامه داد: دلیل دوم آنکه عملا حتی در صورت جمع آوری اطلاعاتی نظیر پیام‌ها و شماره تلفن‌ها، طراح ربات دسترسی مستقیم به آنها ندارد و همه این اطلاعات از طریق پروتکل رمزنگاری شده تلگرام به سرور واسطه منتقل و در آنجا پردازش و ذخیره می‌شوند.

راهکار برای کاربرانی که با این ربات‌ها مواجهه می‌شوند
وی تصریح کرد: تلگرام در حال حاضر محبوب‌ترین اپلیکیشن پیام‌رسان در ایران بوده و کاربران بسیاری را جذب خود کرده است، لذا به عنوان یک راهکار کلی در استفاده از این پیام رسان، کاربران باید با افزایش دانش خود در استفاده از قابلیت های این نرم افزار از جمله مواجهه با ربات‌ها، امنیت اکانت خود را افزایش دهند.

پورمحبی ادامه داد: اما در خصوص مواجهه کاربران با ربات‌های تلگرام که تعدادشان هم کم نیست و بخصوص در گروه‌ها و کانال‌ها اقدام به جذب کاربران و یا جمع آوری اطلاعات از آن ها می‌کنند راهکارهایی برای حذف ربات و یا گزارش آن وجود دارد.

به گفته او برای حذف یک ربات به دو صورت می‌توانیم عمل کنیم، یک راه برای این کار این است که به صفحه اصلی ربات و قسمت بیوگرافی آن رفته و در منوی تنظیمات گزینه Stop Bot را بفشاریم. با این کار ادامه فعالیت ربات متوقف خواهد شد که با استفاده از گزینه Delete Bot هم می‌توان فعالیت‌های گذشته ربات از جمله دستورها و پاسخ های اجرا شده را حذف کرد.

این کارشناس افزود: یک راه دیگر برای توقف فعالیت ربات تلگرام اینست که وارد صفحه خود ربات شویم و در قسمت گفتگو که امکان نوشتن مطلب را دارد کلمه stop را به همراه یک اسلش یعنی بصورت /stop تایپ و سپس برای ربات ارسال کنیم. با این کار نیز فعالیت ربات تلگرام متوقف می‌شود.

او در مورد ربات‌هایی که در گروه‌ها با آن‌ها مواجه می‌شویم و میخواهیم آن را از گروه خارج کنیم هم توضیح داد: باید ابتدا فعالیت ربات را با یکی از روش های بالا متوقف و بعد آن را از گروه حذف کنیم. به عنوان مثال در روش اول همانطور که توضیح داده شد برای متوقف کردن ربات ابتدا وارد پروفایل اطلاعات آن می‌شویم و از منوی تنظیمات گزینهStop bot را انتخاب می‌کنیم تا ربات متوقف شود.

او ادامه داد: پس از متوقف کردن ربات می‌توانیم آن را از گروه حذف کنیم که البته این کار باید توسط مدیر گروه انجام شود. ممکن است یک ربات را بارها حذف کنیم اما بازهم در گروه های دیگری با آن مواجه شویم که در این صورت با استفاده از گزینه Report از منوی تنظیمات تلگرام اقدام به گزارش ربات مزاحم بر حسب نوع مزاحمت می کنیم تا پس از بررسی توسط تلگرام، از ادامه فعالیت ربات توسط تلگرام جلوگیری به عمل آید.

به گفته او نکته دیگری که در این زمینه وجود دارد راجع به مطلبی است که قبلا توضیح دادیم، اینکه هنگام فعالیت یک ربات در گروه های تلگرام، آن ربات به اطلاعات شناسه و آی.دی کاربران عضو گروه دسترسی دارد. گروه‌های تلگرام بر دو نوع هستند، یکی گروه‌های public یا عمومی و یکی دیگر گروه‌های Private یا خصوصی.

وی ادامه داد: در گروه‌ها و کانال‌های عمومی مدیر گروه می‌تواند به ساختن لینک برای کانال اقدام کرده و آن را در اختیار کاربران قرار دهد که در این صورت همه ی افراد با استفاده از لینک کانال می‌توانند به عضویت گروه در آیند اما در گروه‌های خصوصی تنها مدیر گروه می‌تواند اقدام به عضویت کاربران کند.

به گفته این کارشناس برای گروه‌هایی که حفظ حریم خصوصی برای آن ها در اولویت است باید گروه را بصورت خصوصی ایجاد کرد و یا اینکه دسترسی های کاربران عضو توسط مدیر گروه بررسی شده و به کاربران عادی اجازه عضوگیری با استفاده از لینک داده نشود تا توسط کاربران رباتی به گروه اضافه نشود که اقدام به جمع‌آوری اطلاعات کاربران و ارسال آن ها به سرور آن ربات کند.

این کارشناس فضای مجازی به کاربران توصیه کرد که بحث امنیت در هیچ شاخه ای بصورت صد در صد وجود ندارد و طبیعتا در تلگرام هم امنیت صد در صدی وجود نخواهد داشت اما با این حال حفظ حریم خصوصی و حفاظت از داده های خصوصی‌مان بستگی زیادی به نحوه استفاده کاربران از این پیام رسان نیز دارد. می‌توان با رعایت برخی نکات بصورت امن‌تری از تلگرام و ربات های آن استفاده کنیم، به عنوان مثال ما نباید رمزها و اطلاعات شخصی‌مان را به هیچ شخص حقیقی و حقوقی و ربات دیگری بدهیم. نه فقط در تلگرام، بلکه در هر بستر دیگری، نباید این کار را بکنیم.