دستاوردی که تغییر فناوری از سیم مسی به فیر نوری به ارمغان میآورد این است که دیگر با محدودیت پهنای باند مواجه نخواهیم بود. فیبر نوری با پهنای باند بالا، فرصتی استثنایی برای ارائه خدمات و کاربردهای جدید ایجاد کرده است. سرویسهایی که بر بستر این فناوری ارائه میشوند، میتوانند کیفیت زندگی ما را به نحو چشمگیری ارتقاء دهند، ارزشافزوده بیشتری نصیب شرکتهای مخابراتی کنند و توان آنها را برای گسترش خدمات پایه بالا ببرند؛ هزینههای نگهداری و پشتیبانی شرکتهای ارائهدهنده سرویس نیز به نحو قابلملاحظهای کاهش مییابد.
نامحدود بودن سرعت تبادل داده
نامحدود بودن سرعت تبادل داده در بستر فیبر نوری، بهترین گزینه برای حل نیازهای ارتباطی دهههای آینده است. فناوری فیبر منازل یا همان FTTH به دلیل عدم استفاده از تجهیزات فعال در طول مسیر نسبت به خرابی مقاومتر بوده و عیبیابی و رفع ایراد احتمالی در این فناوری بسیار سریعتر و راحتتر از شبکههای مسی صورت میگیرد.
آنچه امروز در حوزه ICT مطرح است و روند آتی این صنعت را متوجه خود کرده، افزایش ترافیک دیتا در دنیاست. هرچقدر جامعه به سمت مصرف ویدئو سوق یابد، حجم تبادل ترافیک افزایش مییابد و باعث میشود تا تسهیل تبادل ترافیک در کانون توجه قرار گیرد، بستری فراهم شود تا حجم ترافیک بیشتری را از خود عبور دهد و مشتری تصور نکند که با توجه به حجم بالای تقاضا در بخش دیتا، نمیتواند به نیازها و خواستههای خود دست یابد.
فناوری مورد نیاز بخشهای ثابت و سیار
فیبر تنها فناوری است که میتواند بدون محدودیت تقاضای مشتریان و حجم بالای ترافیک دیتا را پشتیبانی کند. از سوی دیگر، تلفن همراه نیز ناگزیر است از قابلیتهای فیبر استفاده کند؛ زیرا به بستری نیازمند است که بتواند بیشترین حجم ترافیک را پشتیبانی کند و از خود عبور دهد. بنابراین، فیبرنوری فناوری مورد نیاز در هر دو بخش ثابت و سیار است و اپراتوری مثل ما که در هر دو بخش فعال است باید به این موضوع توجه ویژه داشته باشد.
در فضاهایی از شبکه که نوسازی صورت گرفته و به جای کابلهای مسی از فیبرنوری استفاده شده، با کاهش هزینهها روبهرو هستیم؛ زیرا هزینه نگهداری از فیبرنوری بهمراتب کمتر از کابل مسی است. در حال حاضر، تنها شرکت مخابرات ایران و شرکت ایرانیان نت، مجوز ارائه فیبر نوری در کشور را دارند. شرکت مخابرات ایران، چندی پیش پروژه FTTH با نام تجاری «تانوما» را به عنوان محصول جدید رسماً رونمایی کرد. پروژه فیبر نوری زمینه تحول اساسی را در شبکه دسترسی شرکت مخابرات ایران فراهم کرده و دوران گذار از شبکههای مبتنی بر مس بهسوی تانوما و FTTH آغاز شده است.
پنج سال زمان لازم برای ظرفیتسازی در کل کشور
در اولین گام برای یافتن یک جایگاه مناسب در حوزه فیبر نوری، مخابرات باید شهرها و بهخصوص شهرهای بزرگ و مراکز استانها را تحت پوشش این طرح قرار دهد. بر اساس اطلاعات سایت مخابرات ایران، در حال حاضر در هر نقطهای که ظرفیتسازی شده باشد، و پوشش وجود داشته باشد مشتری میتواند از خدمات و سرویسهای تانوما استفاده کند. اما تا ظرفیتسازی در کل کشور، حداقل پنج سال زمان لازم است.
رسول سراییان -مدیرعامل شرکت مخابرات ایران- با اشاره به مزایای فیبر نوری بیان میکند: با فیبر نوری پهنای باند بالا و نامحدود برای مشتریان تجاری و خانگی، تاخیر پایین و کیفیت بالای سرویس، فناوری امن، کاهش هزینه نگهداری و مصرف انرژی را خواهیم داشت. این کار با بردن یک پورتال به داخل مجموعه امکانپذیر است و کافی است یک بار فیبر نوری را داخل مجموعه ببریم و پس از آن هر سرویس قابل ارائه است و این قابلیت مناسب فیبر نوری است.
او همچنین خاطرنشان میکند: با رسیدن فیبر نوری به منزل مردم امکاناتی از قبیل سیستمهای دوربینهای مدار بسته، تلویزیونهای HD و ۴k، تعداد نامحدود خط تلفن و خانههای هوشمند فراهم میشود. ظرف پنج سال آینده باید به جای سیم تلفن در منازل مردم فیبر نوری جایگزین کنیم تا بتوانیم در این بستر خدمات مختلف ارائه کنیم.
محمدجواد آذری جهرمی -وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- نیز به اهمیت فناوری فیبر نوری اشاره کرده و میگوید: معضل جدی اینترنتهای خانگی «سیم مسی» است که امروز زیر دو مگابایت سرعت را منتقل میکنند. این سیمها به خوبی نمیتوانند سرعت را منتقل کنند و راهکار آن اجرای پروژه FTTB یا FTTH است که شرکتهای FCT مجوز گرفتهاند و فکر میکنم تا یک سال و نیم آینده در سطح هر شهر کلان کشور پروژه فیبر نوری اجرا شده باشد.
سرعتهای ۱۰۰ مگابیتی با فیبر نوری
طبق اطلاعات نشریه ارتباطات، برات قنبری -رییس هیأتمدیره شرکت مخابرات ایران- با بیان اینکه مخابرات باید طی ۱۰ سال آینده فیبر نوری داشته باشد و شبکهاش نیز IP شود، اظهارکرد: مخابرات ناگزیر است شبکه جدید خود را بر مبنای فیبرنوری راهاندازی کند که سرعت بالای ۳۰ مگ و ۵۰ و ۱۰۰ مگابیتی را به خانوادهها ارایه دهد؛ همچنین شبکه خود را به IP (زیرساخت اینترنت پروتکل) تبدیل کند و سایر شرکتهای FCP نیز باید به همین سمت بروند.
معاون برنامهریزی و نظارت راهبردی وزارت ارتباطات همچنین با تاکید بر لزوم حرکت شرکتهای اینترنتی (FCP) به سمت شبکه IP و فیبر نوری، گفت: مجموعه مخابرات، چه FCPها و چه شرکت مخابرات ایران باید رشد و زمینه اتصال را ایجاد کنند، همه شرکتها میتوانند وارد حوزه فیبرنوری شوند و قرار نیست مخابرات انحصاری ایجاد کند. ما انحصار فناوری را حذف کردیم؛ انحصار زیرساخت را نیز براساس مقررات و پروانههایی که صادر میشود، کاهش میدهیم.
او پیش از این هنگام بهرهبرداری مرحله نخست اتصال فیبر نوری به منازل، با بیان اینکه پروژه تار نوری مخابرات ایران زمینهساز ارائه سرویسهای متنوع و باکیفیت در سطح جهانی و عرضه خدمات صوت، داده و تصویر در یک بستر واحد است، گفته بود: تانوما مصوب ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی برای تکمیل فاز سه
شبکه ملی اطلاعات با هدف ایجاد شبکه دسترسی پرسرعت برای ارائه خدمات با سرعت ۵۰ تا ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه است.
فیبر از نظر ایجاد بستری امن و پایدار شرایط بهتری را برای شبکه مخابراتی کشور ایجاد و مشتریان باند پهن و مکالمه را پشتیبانی میکند. بنابراین مشتریان میتوانند از تمام خدماتی که بر بستر اینترنت ارائه میشود، بر بستر فیبر نوری استفاده کنند. همچنین با توجه به افزایش ترافیک دیتا و اینکه فیبر میتواند بدون محدودیت تقاضای مشتریان و حجم بالای ترافیک را پشتیبانی کند، این تغییر فرآیند باید سرعت گرفته تا شاهد ارتقای کیفیت سرویسهای مبتنی بر بستر این فناوری باشیم.