ایتنا - با گذشت بیش از یک دهه از ورود اینترنت به ایران، اکنون تا حدی فناوری فیبرنوری با سرویسهای دایلآپ و ADSL جایگزین شده و اگرچه هنوز به تمام منازل نرسیده است، اما انتظار میرود طی سالهای آینده این روند همهگیر شود.
برخی از مسوولان تا همین چند سال پیش معتقد بودند که فناوری اطلاعات و اینترنت، جزو کالاهای لوکس محسوب میشود و اینترنت ۱۲۸ کیلوبیتی هم برای دسترسی مردم کافی است؛ اما اکنون این دیدگاهها تغییر کرده است. بر این اساس، طی سالهای گذشته، روند استفاده از اینترنت از سرعتهای کیلوبیتی در اینترنت دایالآپ، رفتهرفته جای خود را به فناوری ADSL داد که سرعتی به مراتب بیشتر داشته و سرعتهایی تا ۵۲۱ کیلوبیت بر ثانیه و حتی ۱۶ مگابیت را هم پوشش میداد؛ اکنون اما نوبت به فیبر نوری است کهجایگزین ADSL شود و سرعتهایی به مراتب بالاتر را برای کاربران به ارمغان بیاورد.
فیبر نوری بستر انتقالی است که امکان انتقال دیتای پرسرعت بالاتر از گیگابیت در آن وجود دارد. یعنی اگر تاکنون اینترنت نهایتا ۲۰ مگابیت بر ثانیه سرعت داشت، با فیبر نوری این امکان وجود دارد که سرعت تا ۱۰۰۰ مگابیت یا یک گیگابیت بر ثانیه هم به مشتری تحویل داده شود.
شبکه دسترسی بر پایه فیبر نوری (FTTH) تحت عنوان تانوما در ایران، از سال گذشته افتتاح شده که اینترنت پرسرعت برای دانلود فیلم و نرمافزار، تلفن تصویری، مشاهده برنامههای زنده تلویزیونی با کیفیت HD و 4K، بانکداری الکترونیک، بازی و خرید آنلاین، آموزش و پزشکی از راه دور و اینترنت اشیاء، از جمله سرویسهای قابل ارائه بهصورت همزمان بر بستر فیبر نوری قابل ارایه است.
شرکت مخابرات ایران، در سالهای اخیر نسبت به تبدیل شبکههای مخابراتی و اینترنتی از کابل مسی به فیبر نوری گام برداشته و این تغییرات نیز تاکنون به گفته کارشناسان و مسوولان تا حد زیادی پیشرفت داشته است، اما شرکتهای FCP - ارایهکنندگان اینترنت ثابت -، بهدلیل مقرون به صرفه نبودن و هزینههای بالای آن، شبکه ارتباطی اختصاصی خود را ایجاد نکردهاند؛ ضمن اینکه شرکت مخابرات ایران، این شبکه را طی سالیان طولانی ایجاد کرده است و در حال حاضر در بیشتر نقاط کشور پوشش دارد.
اخیرا برخی مدیران مخابراتی با تاکید بر لزوم حرکت به سمت جایگزینی فیبر نوری با کابلهای مسی اعلام کرده بودند تا سال ۲۰۲۰ تمام روستاها و شهرهای کشور همانند یک تار عصبی گسترده، تحت پوشش شبکه فیبر نوری قرار خواهد گرفت. کابلهای قدیمی که امروزه در منازل برای انتقال دادههای اینترنتی مورد استفاده قرار میگیرند، ظرفیت لازم را برای انتقال با سرعت بالا ندارند و اگرچه شاید به زعم برخی، کاربران عادی اینترنت نیازی به اینترنت با سرعتهای چند ده مگابیتی نداشته باشند، اما گسترش فناوری به مرور به این سمت حرکت خواهد کرد و همین موضوع لزوم حرکت به سمت فیبر نوری را آشکار میکند.
با وجود تمام پیشرفتها دراین عرصه، اما به اعتقاد تحلیلگران، هنوز در بخش اینترنت ثابت در ایران نتوانستیم آنطور که باید توسعه پیدا کنیم، زیرا هنوز برروی ADSL هستیم که این فناوری در دنیا رو به انقراض است و فناوریهای VDSL و FTTH رو به گسترش هستند. البته به گفته مسوولان، مشکلاتی در این زمینه وجود دارد که بخشی به انحصار ذاتی شرکت مخابرات برمیگردد که اگرچه قانونی نیست اما سرمایهگذاریهای زیادی در زمان دولتی بودن آن انجام شده است.