ایتنا - فیزیکدان‌ها همواره بر این باور بوده‌اند که در مکانیک کوانتومی، دو ناظر واقعیات متفاوت و متضادی را تجربه می‌کنند و به‌تازگی نخستین آزمایش را در راستای اثبات این فرضیه انجام داده‌اند.

یوگن وایگنر (فیزیکدان برنده جایزه نوبل) در سال ۱۹۶۱ یک آزمایش فکری را ترتیب داد که نشان می‌داد سرشت عجیب و غریب جهان، موجب می‌شود دو ناظر (مثلاً وایگنر و دوستش)، تجارب متفاوتی از واقعیات داشته باشند.
 
به گزارش ایتنا به نقل از technologyreview، هفته گذشته ماسیمیلیانو پرویتی و همکاران وی از دانشگاه هریوت-وات در اسکاتلند، برای نخستین‌بار عملاً چنین آزمایشی را انجام دادند: آنها واقعیات مختلفی ایجاد کرده و به مقایسه آنها پرداختند. نتیجه آنکه حق با وایگنر بوده است؛ یعنی این امکان وجود دارد که این واقعیات با یکدیگر سازگاری نداشته باشند، به‌گونه‌ای که در یک آزمایش، نتوان بر سر حقایق عینی، به توافق رسید.
 
آزمایش فکری وایگنر در اصل بسیار ساده است و با یک فوتون قطبی‌شده شروع می‌شود که در هنگام اندازه‌گیری، می‌تواند پولاریزاسیون افقی یا عمودی داشته باشد. اما پیش از اندازه‌گیری، با توجه به قوانین مکانیک کوانتومی، فوتون در آن واحد، در هر دو حالت پولاریزه قطبی شدن وجود دارد که به آن «موقعیت ویژه» می‌گویند.
 
وایگنر یکی از دوستانش را در آزمایشگاه دیگری تجسم کرد که در حال اندازه‌گیری حالت این فوتون و ثبت نتیجه بود، در حالی‌که وایگنر از دور این مشاهده را انجام می‌داد. او هیچ اطلاعاتی در مورد اندازه‌گیری دوستش ندارشت و بنابراین می‌بایست فرض کند که فوتون و اندازه‌گیری آن در تمامی نتایج ممکن این آزمایش، در موقعیت ویژه قرار دارند.