ایتنا - در کشور ما به دلایل گوناگون از جمله سابقه اتکا به اقتصاد تک‌محصولی (نفت) در بودجه ملی، و نیز معضل تحریم‌ها، اکنون موضوع اقتصاد دیجیتال به عنوان هدفی موثر و البته جذاب به شمار می‌رود.

اقتصاد در دنیای امروز از شکل سنتی و کلاسیک خود فاصله گرفته، و به سمت بهره‌گیری هر چه بیشتر از دانش و فناوری پیش می‌رود. در جهان امروز، فناوری‌های نوین ارتباطی حرف نخست را در پیشرفت و توسعه کشورها می‌زنند، و از این رو، ترم تازه‌ای تحت عنوان «اقتصاد دیجیتال»، به مولفه اصلی سیاستگذاری در جوامع بدل شده است.

اقتصاد دیجیتال (Digital Economy) در واقع سوق دادن غالب فعالیت‌های اقتصادی بر بستر اینترنت و از طریق بازارهایی مبتنی بر اینترنت و شبکه گسترده جهانی است که امروزه با گسترش فناوری‌های نوین بسیار مورد توجه قرار گرفته است و علاوه بر آن، ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های تازه‌ای در اشتغال، تحرک اقتصادی، درآمدزایی، افزایش رشد اقتصادی و... برای دولت‌ها و شهروندان ایجاد کرده است. همین امر، رقابت در حرکت به سوی اقتصاد دیجیتال را فشرده‌تر و جدی‌تر نموده است.

در کشور ما به دلایل گوناگون از جمله سابقه اتکا به اقتصاد تک‌محصولی (نفت) در بودجه ملی، و نیز معضل تحریم‌ها، اکنون این موضوع به عنوان هدفی موثر و البته جذاب به شمار می‌رود و مجموعه دستگاه‌های حاکمیتی بر بهره‌گیری از آن اتفاق نظر دارند. البته وجود زیرساخت‌های مناسب علمی و فنی، تصویب قوانین و آیین‌نامه مناسب و... نیز پیش‌شرط‌های ضروری این تغییر هستند که بتدریج در حال محقق شدن می‌باشند.

در چند سال اخیر به ویژه، لزوم پیشرفت و گسترش بنیان‌های اقتصاد دیجیتال بسیار مورد توجه واقع شده است. با شیوع سریع ویروس کرونا و همه‌گیر شدن آن نیز ضرورت این امر هر چه بیشتر مشاهده می‌گردد.

ظرفیت رشد ایران در حوزه اقتصاد دیجیتال
دکتر حسن روحانی رییس جمهوری اخیرا و در مراسمی، رسما بر ضرورت گسترش اقتصاد دیجیتال در کشور و جایگزین کردن آن با اقتصاد سنتی تاکید کرد.
همچنین وزیر ارتباطات نیز با تاکید بر لزوم افزایش ظرفیت‌ها و فراهم آوردن زیرساخت‌های مناسب برای توسعه اقتصاد دیجیتال و جایگزین کردن آن با اقتصاد نفتی تاکید کرد. به گفته وی، اقتصاد دیجیتال حوزه‌ای است که باید موردتوجه قرار گیرد و خدمات دیجیتال یکی از مهم‌ترین حوزه‌هایی است که می‌تواند رشد قابل‌توجه ای داشته باشد که در کنار این رشد اشتغال فراوانی هم ایجاد می‌شود.  

رشد قابل توجه ایران در سهم‌گیری از «هسته اقتصاد دیجیتال»
وزیر ارتباطات، از سه لایه فعال مبتنی بر بسر اقتصاد سخن گفت که این سه لایه عبارتند از: لایه اول با «عنوان هسته اقتصاد دیجیتال»، لایه دوم با نام «حوزه محدود اقتصاد دیجیتال» و حوزه سوم با نام «حوزه وسیع اقتصاد دیجیتال». 

آذری جهرمی همچنین به مقایسه سهم اقتصاد دیجیتال از کل اقتصاد جهان پرداخت و با ارائه نمونه‌های آماری از کشورهای آمریکا، چین به استناد گزارش «اقتصاد دیجیتال- آنکتاد ۲۰۱۹» گفت: «سهم ایران در هسته اصلی اقتصاد دیجیتال ۴ و در کل اقتصاد دیجیتال ۶.۵ است. به‌طور متوسط در معیار جهانی سهم اقتصاد دیجیتال نسبت به‌کل اقتصاد ۱۵.۵ درصد است و این نشان می‌دهد ایران در حوزه اقتصاد دیجیتال ظرفیت رشد بسیار بزرگی دارد.» مطابق جزئیات ارائه شده توسط وزیر ارتباطات، هسته اقتصاد دیجیتال کشور از ۲.۲۳ در سال ۹۲ به چهار درصد در سال ۹۸ رسیده است، و به عبارت دیگر بخش سخت‌افزار، نرم‌افزار و بطور کلی مخابرات و ارتباطات مجموعاً چهار درصد رشد داشته است که پیشرفت قابل توجهی است.

چگونگی رشد هسته اقتصاد دیجیتال
همانطور که گفته شد، هسته اقتصاد دیجیتال عبارتست از بسترسازی مناسب و پیشرفته ارتباطات، که شرط لازم برای توسعه دیگر بخش‌ها خواهد بود، و در حقیقت به مثابه ریل‌گذاری اقتصاد دیجیتال به شمار می‌رود. در این میان ناگفته پیداست که اپراتورهای تلفن همراه، در واقع نقش اصلی و کلیدی را بر عهده دارند. اما این نقش و اثربخشی تاکنون چگونه بوده است؟ در این زمینه، آمار و ارقام بخوبی می‌تواند گویا باشد.
همراه اول به عنوان اپراتور نخست تلفن همراه در کشورمان، نقشی مهم و پیشرو در این زمینه داشته است.
به گفته وزیر ارتباطات، در رشد اقتصاد دیجیتال، توسعه ظرفیت هسته شبکه ملی اطلاعات قابل توجه است که از ۶۸۰ گیگابیت‌ برثانیه در سال ۱۳۹۲ به ۱۸ هزار گیگابیت‌برثانیه در سال ۱۳۹۸ رسیده و رشدی ۳۰ درصدی داشته است.