مهندسی ژنتیک ممکن است بخش بزرگی از آینده ما در مریخ را تشکیل دهد.
اگر قرار باشد زمانی بشریت در مریخ مستقر شود، شاید نیاز چندانی به انسان شدن نداشته باشیم.
به گزارش ایتنا و به نقل از Space، مأموریتهای سرنشیندار ناسا بهمقصد مریخ که در دهه ۲۰۳۰ راهاندازی خواهند شد، برای فضانوردان سخت خواهند بود و به گفته مقامات ناسا، برای مدت چند سال آنها را در معرض پرتوهای زیاد، ریزگرد و ضعف استخوان و سایر خطرات قرار خواهد داد و با این وجود، این پیشگامان باید بتوانند سالم و سلامت به زمین بازگردند.
البته این امر برای کسانی که تصمیم میگیرند به زمین باز نگردند، میتواند داستان دیگری باشد. کارشناسان میگویند اگر میخواهیم در حالی که دائماً در مریخ یا هر دنیای دیگری در خارج از سیاره زمین ایمن و سالم بمانیم، شاید لازم باشد دست به تغییراتی در طرح اصلی گونههایمان بزنیم.
کندا لینچ (اخترشناس و ژئومیکروبیولوژیست در مؤسسه Lunar and Planetary واقع در هیستون) در طی یک وبینار که ماه گذشته به میزبانی آکادمی علوم نیویورک تحت عنوان «زیستپذیر کردن مریخ: چالشهای استعمار فضایی» گفت: «اگر مردم بخواهند روی مریخ زندگی و کار و رشد و نمو کنند، خانوادهای برای خودشان تشکیل دهند و در آنجا بمانند، شاید به مهندسی ژنتیک و سایر فناوریهای پیشرفته نیاز داشته باشیم». وی ادامه داد: «در چنین مقاطع زمانی است که این نوع فناوریها شکل حیاتی یا ضروری به خود میگیرند».
پیشرفتهای ژنتیکی دیگر به رمانهای علمی تخیلی محدود نیست. بهعنوان مثال، دانشمندان ژنهایی را از گیاهان ترشحی که میتوانند در خلاء فضا زنده بمانند، در آزمایشگاه وارد سلولهای انسانی کردهاند. کریستوفر میسون (متخصص ژنتیک پزشکی در دانشکده پزشکی دانشگاه کرنل در نیویورک) در این وبینار گفت: «سلولهای مهندسیشده مقاومت بیشتری در برابر تشعشع از خود نشان میدهند».
او افزود ناسا و سایر آژانسهای فضایی برای محافظت از فضانوردان از لحاظ جسمی، اقداماتی را انجام دادهاند. بنابراین، محافظت از آنها از نظر ژنتیکی نیز جهش بزرگی نیست؛ البته بهشرطی که ثابت شود این اقدامات بیخطر هستند.
وی در طی این وبینار گفت: «آیا ما اخلاقاً میتوانیم چنین کاری انجام دهیم؟ من فکر میکنم اگر چنین مأموریتی بهاندازه کافی طولانی باشد، شاید مجبور شویم کاری انجام دهید؛ البته به شرط اینکه انجام چنین کاری امن باشد، که هنوز در مورد آن مطمئن نیستیم».
میسون میافزاید گیاهان ترشحی و میکروبهایی که به شرایط افراطی علاقه دارند، مانند باکتری مقاوم در برابر تشعشع، مخزنی عالی و اساساً طبیعی از صفات و استعدادهای شگفتانگیز در زیستشناسی به شمار میروند. او میگوید: «شاید از بعضی از آنها استفاده کنیم».
ممکن است روزی فضانوردان استفاده از این ویژگیها بتوانند فراتر از مریخ سفر کنند و به برخی از مناطق کیهانی حتی عجیب و غریبتر و خطرناکتر نیز بروند. بهعنوان مثال، سفر به قمر اروپا که دارای اقیانوس بزرگی در زیر پوسته یخی آن است، در حال حاضر امکانپذیر نیست. اروپا علاوه بر اینکه بسیار سرد است، در قلب کمربند پرتوهای قدرتمند مشتری هم قرار دارد.
میسون اظهار میدارد: «اگر روزی بتوانیم به آنجا برسیم، بدن انسان با میزانی از اشعه مثل غذا کاملاً سرخ خواهد شد. در آنجا مرگ حتمی خواهد بود مگر اینکه بتوانید از خودتان محافظت کنید».
مهندسی ژنتیک حداقل به ما این امکان را میدهد تا ارسال فضانوردان به قمر اروپا را مدنظر قرار دهیم. این قمر بهطور گستردهای بهعنوان یکی از بهترین گزینههای منظومه شمسی برای پناه دادن به زندگی بیگانگان در نظر گرفته میشود. در این میان، ماهواره جوویان (Jovian) برای برنامه رباتیک کاوش سیارهای ناسا از اولویت بالایی برخوردار است. گفته میشود که قرار است این نهاد در اواسط سالهای ۲۰۲۰، مأموریتی بهنام اروپا کلیپر (Europa Clipper) راه اندازی کند که در آن میزان زیستپذیری قمر را در طول پرواز گذری، ارزیابی میکند.
گفتنی است در این میان، کنگره آمریکا به ناسا دستور داده است یک ربات نیز برای نشستن بر روی سطح اروپا توسعه دهد؛ اگرچه این یک مأموریت، هنوز در حالت مفهومی خود باقی مانده است.