آموزش: تفاوت ویروس و بدافزار چیست و چه نشانههایی دارد؟
ایتنا - ویروس تا زمان فعال شدن خفته میماند و قادر نیست خود را اجرا کند. شما ممکن است تصادفی ویروسی را به رایانهتان دانلود کنید اما تا زمانی که فایل را اجرا نکنید یا سندی که ویروس داخل آن جاسازی شده است را باز نکنید، فعالیت نخواهد کرد.
رایانههای شخصی حدود ۳۰ سال است که به بخشی از زندگی روزمره ما تبدیل شده اند و ویروسهای رایانهای به اندازه گذشته دیگر مرموز نیستند اما چگونه می توانیم نشانههای آلودگی دستگاهمان به ویروس را تشخیص دهیم؟.
به گزارش ایتنا از ایسنا، رایانه شما به چندین طریق ممکن است به ویروس آلوده شود. ویروس نوعی بدافزار است که قابلیت تکثیر خود را دارد و به محض فعال شدن، میتواند خود را در رایانه نصب کرده و ضمن آلوده کردن رایانه، به انتشار به رایانههای دیگر ادامه دهد.
ویروس ممکن است بجز آلوده کردن رایانه و تکثیر شدن تاثیر دیگری نداشته باشد یا میتواند برای آسیبهای مختلفی طراحی شود که شامل پنهان کردن اطلاعات رایانه برای باجگیری، از کار انداختن ویندوز یا تبدیل رایانه به منبع انجام حملات داس توسط هکرها است.
درباره ویروسهای رایانه باید چه بدانیم؟
ویروسها چند دهه از عمرشان می گذرد. نخستین ویروس در سال ۱۹۷۱ ایجاد شد و طوری با مفهوم بدافزار مترادف شد که برخی از افراد هر گونه بدافزاری را ویروس مینامند در حالی که درست نیست. انواع مختلفی از بدافزار وجود دارد اما ویروسها یکی از آنها هستند.
برخلاف انواع بدافزار، ویروس تا زمان فعال شدن خفته میماند و قادر نیست خود را اجرا کند. شما ممکن است تصادفی ویروسی را به رایانهتان دانلود کنید اما تا زمانی که فایل را اجرا نکنید یا سندی که ویروس داخل آن جاسازی شده است را باز نکنید، فعالیت نخواهد کرد.
پس از اجرای فایل یا باز کردن سند آلوده، کد ویروس فعال شده و میتواند عملیاتش را که شامل سرقت پسورد، ایمیل کردن خود به آدرسهای موجود در تماسهای کاربر یا پنهان کردن اطلاعات برای دریافت باج است را اجرا کند.
انواع مختلفی از ویروس وجود دارد که ممکن است سیستم شما را آلوده کند. اگرچه ممکن است دانستن آن مهم نباشد زیرا بالاخره سیستم شما آلوده شده اما مهم است بدانیم هر ویروس روی سیستم ممکن است تاثیر مختلفی داشته باشد. متداولترین انواع ویروس از این قرارند:
۱- ویروس بوت سکتور
ویروس بوت سکتور میتواند کنترل کامل رایانه را با آلوده کردن بخشی از هارد درایو که دستورالعملهای راه اندازی را دارد، به دست بگیرد.
۲- ویروس پلی مورفیک
این نوع ویروس موذی است زیرا میتواند کد خود را تغییر داده و شناسایی و حذف را برای نرمافزار آنتی ویروس دشوار کند. نرم افزار آنتی ویروس پیشرفته در شناسایی ویروسهای پلی مورفیک عملکرد خوبی پیدا کردهاند اما به کمال مطلوب نرسیدهاند.
۳- ویروس وب اسکریپتینگ
این ویروس آسیب پذیریها در مرورگرهای وب را هدف می گیرد اما در آنجا نمیماند و برای آلوده کردن همه بخشهای رایانه طراحی شده است.
۴- ماکرو ویروس
خوشبختانه از شدت تهدیدآمیزی آن کمتری شده است. این ویروسها به زبان ماکرو نوشته شدهاند که برای ایجاد اسکریپت در برنامههایی نظیر ورد و اکسل مایکروسافت مورد استفاده قرار میگیرد.
۵- ویروس آلوده کننده فایل
این ویروسها قادرند کدهای مخرب را در برنامهها و اسناد دیگر تزریق کنند.
چگونه نشانههای یک ویروس را تشخیص دهیم؟
نشانههای ویروس رایانه ممکن است تفاوت زیادی داشته باشند زیرا همه ویروسها برای یک منظور مهندسی نشدهاند اما اگر نگران آلوده شدن دستگاهتان به ویروس هستید این چند نشانه شاید به تشخیص ابتدایی کمک کند:
۱- عملکرد رایانه یکباره تغییر کرده است
اگر رایانه شما کندتر از قبل کار میکند ممکن است ویروس در حال استفاده از منابع رایانه شما باشد.
۲- رایانه شما مدام هنگ میکند
بسیاری از ویروسها خیلی ضعیف نوشته شدهاند و ممکن است به دفعات مکرر باعث هنگ و خرابی غیرمنتظره سیستم شوند.
۳- ظاهر شدن متعدد پنجرههای پاپآپ
ممکن است به شکل معمولی در مرور وب یا جای دیگر با پنجره هایی روبرو شوید که یکباره باز می شوند و شامل دعوت به رفتن به وب سایتها هستند یا این که مرورگر وب شما پنجرههایی را برای رفتن به وب سایتهای دیگر بدون کلیک شما باز کند. بسیاری از ویروسها پنجرههای پاپآپ را باز کرده و از کاربر میخواهند نرم افزار آنتیویروس نصب کند که در واقع یک نرم افزار مخرب دیگر است.
۴- برنامههای جدیدی در رایانه شما اجرا میشود
ممکن است برنامههای جدیدی را ببینید که به یاد نمیآورید آنها را نصب کرده باشید.
۵- اکانت ایمیل شما ایمیلهای ناخواسته به آدرسهای موجود در اکانت شما ارسال می کند
این نشانهای از این است که ویروس تلاش می کند خود را از طریق اطلاعات تماسها تکثیر کند.
چگونه گرفتار ویروسها نشویم؟
خبر خوب این است که ویروسها در مقایسه با دهه ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ ریسک کمتری را ایجاد میکنند. به مدد بهبودهای چشمگیری که مایکروسافت در ویندوز انجام داده است، آلودگی گسترده ویروس نسبت به یک یا دو دهه گذشته کمتر شده است و عده معدودی در هنگام انجام کارهای روزمره با ویروسها مواجه میشوند. با این حال باید مراقب بود و به توصیههایی که در ادامه می آید توجه داشت:
۱- رایانه خود را آپدیت یا به روزرسانی کنید
حتما اطمینان حاصل کنید که سیستم شما به روز است و جدیدترین آپدیتهای امنیتی و ویندوز را دریافت کرده است.
۲- از نرمافزار آنتی ویروس استفاده کنید
نرمافزار آنتی ویروس ممکن است شامل نرم افزار امنیتی خود ویندوز ۱۰ یا برنامه های شرکتهای دیگر باشد. فارغ از انتخابی که انجام میدهید، یکی از دلایل اصلی که افراد نگرانی نسبت به ویروسها ندارند، حمایت اتوماتیکی است که ویندوز و نرم افزار ضد بدافزار آن فراهم می کنند. غیرفعال کردن این حمایتها به منزله بازگشت به سال ۲۰۰۵ است.
۳- لینکها یا ضمیمههای مشکوک را کلیک نکنید
تردیدی وجود ندارد که این توصیه را قبلا هم شنیدهاید زیرا بسیار مهم است. هرگز روی لینک یا ضمیمهای که به آن اعتماد ندارید، کلیک نکنید. اگر فرستنده ایمیل را نمی شناسید یا ایمیل به نظر معتبر نمی آید، روی آن کلیک نکنید. این مسئله درباره دنبال کردن لینکهای موجود در وب سایتها صدق می کند.