ایتنا - گذر بی‌وقفه زمان می‌تواند مایه اضطراب بسیاری از افراد باشد. آیا کسی هست که گاهی اوقات آرزو نکرده باشد که بتواند خودش را در لحظات شاد منجمد کند؟

هر چند وقت یک بار، در کتابی علمی‌تخیلی، فیلم یا یک نمایش تلویزیونی شخصیت‌هایی را می‌بینیم که می‌توانند آنچه را که همه آرزو داریم انجام دهند؛ یعنی زمان را متوقف کنند.
 
اما آیا چنین چیزی امکان پذیر است؟ پاسخ به‌این پرسش مستلزم تمرکز کردن در اعماق فیزیک، فلسفه و ادراک انسانی است. اما ابتدا باید زمان را تعریف کنیم.
 
به گزارش ایتنا و به نقل از Live Science، شان کارول (فیزیکدان نظری در انستیتوی فناوری کالیفرنیا) می‌گوید: «از منظر یک فیزیکدان، زمان هیچ چیز رمزآلودی نیست؛ زمان صرفاً یک برچسب روی قسمتهای مختلف کیهان است که وقتی اتفاقی در حال رخ دادن است، به ما آن را اعلام می‌کند».
 
کارول می‌افزاید بسیاری از معادلات فیزیک تمایز بسیار اندکی میان گذشته، حال و آینده ایجاد می‌کنند. یک جا که زمان خودش را نشان می‌دهد، نظریه نسبیت انیشتین است. طبق نظریه انیشتین، زمان با ساعت اندازه‌گیری می‌شود. از آنجا که قسمتهای تشکیل‌دهنده ساعت باید در فضا حرکت کنند، زمان با فضا درهم‌آمیخته می‌شود و مفهوم بزرگتری به‌عنوان فضا-زمان ساخته می‌شود که پایه و اساس جهان است.
 
مشهور است که می‌گویند نسبیت نشان می‌دهد زمان بسته به سرعت حرکت ناظر نسبت به سایر مشاهده‌گران، می‌تواند غیرقابل اطمینان باشد. اگر شخصی را همراه با یک ساعت در سفینه‌ای فضایی و با سرعتی نزدیک به سرعت نور به فضا بفرستید، به‌نظر می‌رسد که زمان برای او کندتر از فردی که روی زمین مانده است، می‌گذرد. همچنین به‌نظر می‌رسد که فضانوردی که در یک سیاهچاله سقوط می‌کند، در اثر گرانش بسیار زیاد می‌تواند زمان را دچار اعوجاج کند؛ یا اینکه از دید یک ناظر دیگر، سرعت خودش را کند نشان دهد.
 
اما کارول می‌گوید اینها راه متوقف کردن زمان نیستند. با اینکه ممکن است دو ساعت از لحاظ نسبیت با هم اختلاف داشته باشند؛ اما هر کدام از آنها باز هم زمان معمول را در چارچوب مرجع خود ثبت می‌کنند.
 
کارول می‌گوید اگر به یک سیاهچاله نزدیک شوید، شاهد هیچ چیز متفاوتی نخواهید بود. شما به ساعت مچی‌تان نگاه می‌کنید و می‌بینید که با سرعت یک ثانیه در هر ثانیه به کار خودش ادامه می‌دهد.
 
از نظر کارول، صحبت در مورد توقف زمان چندان منطقی نیست. وی می‌گوید ما می‌دانیم که یک اتومبیل در حال حرکت است؛ زیرا در لحظات مختلف زمانی، در مکان‌های متفاوتی از فضا قرار دارد. حرکت یعنی تغییر نسبت به به زمان؛ بنابراین زمان خودش نمی‌تواند حرکت کند. به عبارت دیگر، اگر زمان متوقف می‌شد، حرکت نیز متوقف می‌شد.