آیا واقعاً در دهانه گیل بر روی مریخ، یک دریاچه بزرگ وجود داشته است؟
ایتنا - مطالعهای جدید نشان میدهد دهانه گیل مریخ شاید چندان هم مرطوب و پرآب نبوده باشد.
مریخنورد «کنجکاوی» ناسا در ماه اوت سال ۲۰۱۲، در طی مأموریت ارزیابی پتانسیل حمایتی گذشته منطقه، در داخل دهانه گیل به عرض ۱۵۴ کیلومتر فرود آمد.
به گزارش ایتنا، این ربات در نزدیکی محل فرود خود در ناحیهای موسوم به Yellowknife Bay توانست رسوبات ریز «سنگ گِلی» پیدا کند و بدینترتیب شواهدی قوی از دریاچهای باستانی پیدا شد.
همزمان با حرکت این ربات در ماهها و سالهای بعد در حفره، علائم بیشتری از آب مایع گذشته مشاهده شد و تیم دستاندرکار مریخنورد را به این نتیجه رساند که گیل حدود ۳٫۷ میلیارد سال پیش میزبان دریاچه بزرگی بوده است.
مایکل مایر (دانشمند ارشد برنامه اکتشافات مریخ در ناسا) در سال ۲۰۱۴ گفته بود: «این دریاچه به اندازه کافی بزرگ بود؛ بهگونهای که میتوانست میلیونها سال دوام بیاورد. این زمان برای رشد و نمو زندگی کافی بوده و برای تجمیع رسوبات دریاچه نیز کفایت میکرده تا بتوانند کوه شارپ را پدید بیاورند».
گفتنی است کوه شارپ، تپهای غولپیکر در مرکز گیل است که نزدیک به ۵٫۵ کیلومتر بلندی دارد. وجود این کوه یکی از دلایلی است که ناسا ربات کنجکاوی را به گیل گسیل داشت؛ بدینشکل که از ماه سپتامبر سال ۲۰۱۴، این مریخنورد سرگرم بالا آمدن از دامنههای این کوه بوده و لایههای سنگی متعدد آن را مطالعه کرده تا بلکه سرنخهایی از تغییرات آبوهوایی مریخ پیدا کند.
با این حال، به گزارش ایتنا و به نقل از Space، مطالعهای جدید تفسیر متفاوتی از دادههای کنجکاوی و گذشته گیل ارائه میدهد.
با اینکه گلولایهای خلیج Yellowknife احتمالاً در دریاچهای باستانی رسوب کردهاند، اما بخش عمدهای از چینهشناسی مربوط به ماسهسنگ و سنگگِل-ماسهسنگ به شدت هوازدگی دارند؛ ولی به احتمال زیاد و بر اساس مجموعه رسوبی، کانیشناسی و روندهای ژئوشیمیایی در طی شکلگیریهای زمینشناسی، منشاء آنها مربوط به دریاچه نیست.
دانشمندان معتقدند این هوازدگی شیمیایی احتمالاً ناشی از بارندگی در محیطی از نوع خاک بوده است. آنها اکنون بر این باورند که دادههای جمعآوریشده توسط کنجکاوی که هنوز هم به قوت خود باقی است، نشاندهنده وجود تعداد انگشتشماری از دریاچههای کوچک در گیل است و نه یک دریاچه بزرگ. بدینترتیب، این دریاچههای کوچک احتمالاً گذرا بوده و حداکثر برای چند ده هزار سال دوام داشتهاند.