کشف سیاهچالهای که میدان مغناطیسی خود را معکوس کرده است
ایتنا - اغلب کهکشانهای عظیم یک سیاهچاله کلانجرم با جرم میلیونها یا میلیاردها برابر جرم خورشید در مرکز خود دارند.
به نظر میرسد که میدان مغناطیسی این جرم کیهانی معکوس شده باشد؛ موضوعی که باعث شد تیم تحقیقاتی یک «فوران نادر و اسرارآمیز» از این کهکشان دوردست را کشف کند.
به گزارش ایتنا و به نقل از ایندیپندنت، سیباسیش لاها، دانشمند پژوهشگر در دانشگاه مریلند بالتیمور کانتی و مرکز پروازهای فضایی گادرد ناسا، میگوید: «تغییرات سریع در نور مرئی و فرابنفش در چند ده کهکشان مشابه این کهکشان دیده شده بود.»
«اما این رخداد، نخستین باری است که در آن مشاهده کردهایم که پرتوهای ایکس به کلی حذف شدهاند؛ در حالی که سایر طول موجها همچنان روشنایی ساطع میکنند.»
ستارهشناسان در مارس ۲۰۱۸، متوجه شدند که کهکشانی به نام 1ES 1927+654 حدود ۱۰۰ برابر روشنتر شده است- و تحقیقات بیشتر نشان داد که فوران در پایان سال ۲۰۱۷ آغاز شده بود. رصدخانه نیل گرلز سوییفت ناسا، رصدخانهای فضایی با سه تلسکوپ، متوجه شد که انتشار پرتو از کهکشان ۱۲ برابر افزایش یافته اما به طور پیوسته در حال کاهش است؛ موضوعی که از وجود یک نقطه اوج قبلی مشاهدهنشده حکایت داشت. این گسیل انرژی بالا در ماه ژوئن، از بین رفت.
خوزه آکوستا پولیدو، یکی از نویسندگان این مقاله در موسسه اخترفیزیک جزایر قناری «آیایسی» (IAC)، میگوید: «بررسی این بخش از انفجارهای عجیب کهکشان و تلاش برای درک فرایندهای فیزیکی احتمالی موثر در آن بسیار جذاب بود.»
اغلب کهکشانهای عظیم یک سیاهچاله کلانجرم با جرم میلیونها یا میلیاردها برابر جرم خورشید در مرکز خود دارند. هنگامی که ماده در آن سقوط میکند، به شکل یک قرص برافزایشی مسطح درمیآید. این ماده داغ میشود و نور مرئی، پرتو فرابنفش و پرتو ایکس ساطع میکند که دانشمندان میتوانند آن را تشخیص دهند و آشکارسازی کنند.
در نزدیکی سیاهچاله، ابری از ذرات بسیار داغ- به نام تاج- پرتوهای ایکس با انرژی بیشتری تولید میکند و روشنایی این پرتوها به میزان جریان موادی بستگی دارد که به سمت آن میآیند.
خوسفا بسرا گنزالس، نویسنده دیگر این مقاله از آیایسی، میگوید: «برداشت قبلی ما از این فوران حاکی از این بود که [این فوران] ستارهای است که از فاصلهای آنچنان نزدیک به سیاهچاله، عبور کرده و تکه تکه شده و به شکل جریانی از گاز از هم پاشیده است. ما نشان میدهیم که چنین رویدادی، با سرعتی بیشتر از این فورانها ناپدید میشود.»
ستارهشناسان بر این باورند که میدان مغناطیسی سیاهچاله تاج را به وجود میآورد و آن را پایدار نگه میدارد؛ از این رو، هر تغییر مغناطیسی میتواند بر ویژگیهای پرتو ایکس آن اثر بگذارد.
میچل بگلمن، یکی از نویسندگان این مقاله، استاد بخش اخترفیزیک و علوم سیارهای در دانشگاه کلرادو بولدر، میگوید: «به نظر میرسد معکوس شدن مغناطیسی که در آن، جای قطب شمال با قطب جنوب جابهجا میشود و بالعکس، بهترین توضیح برای این مشاهدات است. میدان مغناطیسی ابتدا در پیرامون قرص برافزایشی تصعیف میشود و این موضوع به داغ شدن و روشن شدن بیشتر در نور مرئی و فرابنفش میانجامد.»
با ادامه روند معکوس شدن، میدان مغناطیسی بهقدری تضعیف میشود که تا قبل از تقویت تدریجی در جهتگیری جدید، قادر به نگه داشتن تاج نیست. اینکه پرتو ایکس پس از چهار ماه، دوباره ظاهر شد، نشاندهنده این است که وارونه شدن [میدان مغناطیسی] کامل شده است.