حفره لایه اوزون در حال ترمیم ولی هنوز بزرگتر از حد معمول است
ایتنا - حفره اوزون در سال ۲۰۲۲، اواخر اوت باز شد و در پایان سپتامبر به حداکثر مساحت خود رسید.
دادههای جدید نشان دادهاند که بسته شدن حفره لایه اوزون بیش از حد معمول طول کشیده و این سوراخ امسال نسبتا بزرگ بوده است.
دادههای «غیرمعمول» سازمان نظارت بر جو کوپرنیکوس (CAMS) سازمان فضایی اروپا نشان میدهند که سوراخ اوزون طی ماه نوامبر بزرگتر از حد معمول باقی مانده است و تا ماه دسامبر بسته و تمام میشود.
سوراخ اوزون جنوبگان معمولا طی بهار نیمکره جنوبی (اواخر سپتامبر) شروع به باز شدن میکند و در ماه اکتبر کمکم کوچک میشود و معمولا طی ماه نوامبر بسته میشود. با وجود این، دادههای سازمان نظارت بر جو کوپرنیکوس از سه سال گذشته رفتار متفاوتی را نشان میدهد.
ونسن آنری پوش، مدیر سازمان نظارت بر جو کوپرنیکوس، توضیح میدهد: «همه ساله عوامل متعددی بر وسعت و مدت سوراخ اوزون اثر میگذارند؛ بهویژه قدرت گردباد قطبی و دما در استراتوسفر.»
«سه سال گذشته با گردبادهای قدرتمند و دماهای پایین همراه بوده که به دورههای متوالی حفره بزرگ و طولانیمدت اوزون انجامیده است.»
سوراخ اوزون در سال ۲۰۲۲، اواخر ماه اوت باز شد و در پایان سپتامبر به حداکثر مساحت خود رسید.
معمولا سوراخ اوزون در اکتبر/نوامبر کوچک و بسته میشود، اما سه حفره اخیر بر فراز جنوبگان تا دسامبر باقی میمانند و پس از آن بسته میشوند.
«ارتباط احتمالی با تغییرات اقلیمی وجود دارد که به سرد کردن استراتوسفر میانجامد. اگرچه دیدن سه سوراخ غیرمعمول پشت سر هم اوزون غیرمنتظره است. بدون شک این موضوع قابلیت بررسی بیشتر دارد.»
تاریخ بسته شدن سوراخ اوزون در سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ به ترتیب ۲۸ دسامبر و ۲۳ دسامبر بود و دانشمندان انتظار دارند که حفره امسال طی روزهای آینده بسته شود.
سه سوراخ اخیر اوزون نهتنها به طرزی استثنایی پایدار بودند، بلکه [از نظر زمانی] تمدید نسبتا طولانی نیز داشتند. در طول این سه سال سوراخ اوزون در بیشتر ماه نوامبر، بیش از ۱۵ میلیون کیلومتر مربع (مشابه اندازه جنوبگان) بوده است.
با این حال، با وجود سوراخهای نسبتا بزرگ اخیر اوزون، نشانههای ثابتی از ترمیم لایه اوزون وجود دارد. به مدد اجرای پروتکل مونترآل، غلظت مواد تخریبکننده لایه اوزون (اودیاس) از اواخر دهه ۹۰ بهآرامی اما پیوسته، کاهش یافت.
پیشبینی میشود که غلظت آنها در استراتوسفر طی ۵۰ سال آینده به سطح پیش از انقلاب صنعتی بازگردد و علیرغم وجود گردباد قطبی و شرایط دمایی، سوراخهای اوزون دیگر مشاهده نخواهند شد.