افشانه تمیزکننده لباس فضانوردان در خلاء چطور کار میکند
ایتنا - فضانوردان آپولو در دهههای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ برای زدودن گردوغبار از لباسهای فضاییشان از یک برس استفاده کردند که خیلی خوب کار نمیکرد.
دانشمندان اسپری یا افشانه نیتروژن مایع جدیدی ساختهاند که میتواند گردوغبار شبیهسازیشده ماه را با موفقیت از روی عروسکهای باربی که لباس فضایی پوشیدهاند، پاک کند.
پژوهشگران، از جمله محققان دانشگاه واشنگتن در ایالات متحده، بر این باورند که این دستگاه جدید بالقوه میتواند چالش مهم پیش روی فضانوردانی را که در آینده بر ماه فرود میآیند، حل کند.
این مقاله که اخیرا در مجله «آکتا آسترونائوتیکا» منتشر شد، نشان داد که این افشانه میتواند در محیط خلاء با حداقل آسیب به لباسهای فضایی، بیش از ۹۸ درصد از گردوغبار شبیهسازیشده ماه را از بین ببرد.
دانشمندان میگویند که این روش جدید، در زدودن غبار ماه، که به گفته آنها به هر چیزی که برسد میچسبد، بهتر از هر روشی عمل میکند که پیش از این بررسی شده بود.
آنها با ذکر مثالی گفتند که فضانوردان آپولو در دهههای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ برای زدودن گردوغبار از لباسهای فضاییشان از یک برس استفاده کردند که خیلی خوب کار نمیکرد.
به گفته محققان، گردوغبار همچنین وارد لباسهای فضایی میشد و درز نفوذناپذیر آنها را تخریب، و برخی از لباسها را استفادهنشدنی میکرد.
یان ولز، نویسنده اصلی این مقاله، در اظهاراتی گفت: «غبار ماه از نظر الکترواستاتیکی باردار، زبر و خراشنده است و به همه جا نفوذ میکند، و این باعث میشود که مقابله با این ماده بسیار دشوار باشد.»
دکتر ولز افزود: «در نهایت با دستکم یک لایه ظریف گردوغبار مواجهیم که همه چیز را میپوشاند.»
ناسا قصد دارد برای ماموریت آرتمیس خود در سال ۲۰۲۵، نخستین زن و نخستین فرد رنگینپوست را روی ماه فرود آورد.
این سازمان فضایی همچنین امیدوار است که در نهایت برای اکتشافات بیشتر سیارهای، یک پایگاه در سطح ماه ایجاد کند که مستلزم یافتن راهحلی برای مشکل غبار ماه است.
دانشمندان در این بررسی جدید، نشان دادند که وقتی نیتروژن مایع بسیار سرد، روی یک ماده پوشیده از گردوغبار گرمتر پاشیده میشود، ذرات غبار، قطره تشکیل میدهند و روی بخار نیتروژن شناور میشوند.
آنها این اثر را به این تشبیه میکنند که وقتی آب سرد روی یک ماهیتابه داغ ریخته میشود، قطره تشکیل میدهد و حرکت میکند.
پژوهشگران این روش جدید را با استفاده از نیتروژن مایع، هم در شرایط عادی جوی و هم در خلاء، که بیشتر به فضای بیرون از جو زمین شباهت دارد، آزمایش کردند.
آنها دریافتند که افشانه در اتمسفر خلاء، عملکرد بهتری دارد، و نیز کشف کردند که نیتروژن مایع در قیاس با سایر روشهای تمیزکردن مواد لباس فضایی، بسیار لطیفتر است.
دانشمندان در حال حاضر به انجام تحقیقاتی به منظور درک بیشتر برهمکنشهای پیچیده میان ذرات غبار شبیهسازیشده ماه و نیتروژن مایع مشغولاند.