در ایالات متحده، سالانه حدود ۳۵۰ هزار نفر خارج از بیمارستان دچار ایست قلبی میشوند. در حالی که احیای قلبی ریوی یا سیپیآر(CPR) راه موثر برای کمک به این وضعیت است، تنها حدود ۴۰ درصد از افرادی که دچار ایست قلبی میشوند، قبل از رسیدن کمک پزشکی، احیای قلبی ریوی را دریافت میکنند.
به گزارش ایتنا و به نقل از ایندیپندنت، دانستن اینکه فردی به سیپیآر نیاز دارد یا خیر و انجام آن، قبل از رسیدن امدادگران اورژانس، گاهی میتواند زندگی بیمار را از مرگ نجات دهد.
وقتی فردی دچار ایست قلبی میشود چه اتفاقی میافتد؟
ایست قلبی به این معنی است که قلب، پمپاژ خون به بقیه اعضای بدن را متوقف میکند. فردی که دچار ایست قلبی میشود، نبض ندارد.
افراد به دلایل زیادی دچار ایست قلبی میشوند که عبارتند از:
حمله قلبی یا انسداد در شریانهایی که جریان خون را به قلب میرسانند
ریتم غیرطبیعی قلب (آریتمی)
مصرف مواد مخدر قاچاق و نامشخص یا سوء مصرف مواد مخدر
ناهنجاریهای ساختاری قلب
نارسایی تنفسی یا ایست
فقدان تعادل الکترولیت شدید
ضربه یا آسیب به قفسه سینه
ایست قلبی در مقابل حمله قلبی
حمله قلبی و ایست قلبی متفاوتاند، با این حال، فردی که دچار حمله قلبی شده، ممکن است دچار ایست قلبی شود.
احیای قلبی ریوی یا سیپیآر دقیقا چه کار میکند؟
وقتی فردی دچار ایست قلبی میشود، خون به بقیه بدن او نمیرسد. بدین ترتیب، بافتها و اندامهای بدن اکسیژن دریافت نمیکنند. مغز اولین عضو است که اثرات کمبود اکسیژن را احساس میکند. سلولهای مغز در عرض چند دقیقه شروع به مردن میکنند. ایست قلبی طولانیمدت میتواند به مغز آسیب غیرقابل برگشت بزند.
سیپیآر یا احیای قلبی ریوی با اعمال فشار بر قفسه سینه، حرکت خون در بدن را که معمولا قبل با پمپاژ انجام میدهد، موجب میشود. سیپیآر، به مغز و سایر اندامهای حیاتی، اکسیژن میرساند.
حتی اگر فرد مبتلا، از ایست قلبی خارج از بیمارستان جان سالم به در ببرد، احتمال دارد با اثرات طولانیمدت، دست به گریبان باشد؛ مانند کاهش توانایی در انجام فعالیتهای معمول، خستگی شدید، اضطراب و افسردگی.
سیپیآر را چه زمانی شروع کنیم؟
اگر با ایست قلبی فردی روبرو شدید، مهمترین کار این است که آرام بمانید و وضعیت را ارزیابی کنید.
زاک زاریلی، امدادگر، میگوید: «وقتی فردی با مشکل قلبی روبرو شده است، ابتدا مطمئن شوید به محل حادثه دسترسی دارید و ایمنی یا هر خطری که ممکن است برایتان وجود داشته باشد را بررسی کنید. بعد از اینکه متوجه شدید کمک کردن به فرد خطری دارد به شانه او ضربه بزنید و با صدای بلند بپرسید: خوبی؟ در همین حین وضعیت تنفس طبیعی او را دنبال کنید.»
اگر فرد هوشیار باشد و نفس بکشد، نیازی به سیپیآر ندارد.
زاریلی میگوید: «اگر پاسخی نباشد و فرد نفس نکشد، با مطمئن شدن از اینکه فرد روی سطح سفت و صاف رو به بالا دراز کشیده است، احیای قلبی ریوی یا سیپیآر را شروع کنید.»
در این زمان باید سیپیآر را شروع کنید، چه بیمار نبض داشته باشد چه نه. انجمن قلب آمریکا نمیخواهد مردم وقت خود را صرف بررسی نبض کنند. در شرایط اضطراری، یک شاهد عصبی، احتمالا نبض خود را با نبض شخصی که میخواهد به او کمک کند، اشتباه میگیرد.
حتی اگر کسی واکنش نشان نمیدهد و نفس نمیکشد و هنوز نبض دارد، احتمالا آنقدر قوی نیست که بتواند خون را پمپ کند و مدت زیادی دوام نمیآورد.
نحوه انجام سیپیآر و فشار دادن قفسه سینه
ابتدا وسط قفسه سینه فرد را پیدا کنید. پایین کف دست یا اصطلاحا پاشنه دست را در پایین استخوان سینه در خط نوک پستان، قرار دهید. دست دیگر خود را در بالای دست پایینی قرار دهید و انگشتان دست بالایی را در دست پایینتر گره کنید. موقعیت بدن خود را طوری تنظیم کنید که شانهها مستقیما روی دستانتان قرار گیرند. آرنجها صاف و قفلشده باشد. حالا با شدت و سرعت بر قفسه سینه فرد بیمار فشار وارد کنید. با هر فشار، قفسه سینه باید ۵ سانتیمتر پایین برود. قبل از فشار دادن مجدد رو به پایین، مطمئن شوید که قفسه سینه فرد به سمت بالا برگشته است.
برای اینکه خون به طور موثر در بدن فرد حرکت کند، فشردن قفسه سینه باید با سرعت حداقل ۱۰۰ ضربه در دقیقه انجام شود.
اعمال فشار مداوم بر قفسه سینه با کیفیت بالا از نظر فیزیکی خستهکننده است. بنابراین اگر شخص دیگری برای کمک به شما نزدیک است، میتوانید پس از انجام ۳۰ بار فشار، برای ادامه کار جای خود را به او بدهید.
آیا تنفس دهان به دهان در سیپیآر ضروری است؟
پس از انجام ۳۰ ضربه فشار، در کمتر از ۱۰ ثانیه میتوانید به فرد مورد نظر دو تنفس نجات بدهید. تنفس نجات زمانی است که شما هوا را از طریق دهان خودتان به دهان فرد آسیبدیده میدهید تا اکسیژن را از این طریق منتقل کنید.
کادر درمان معمولا هنگامی که بیمار در حین سیپیار هوا میدهند، ماسکهای اکسیژن را روی دهان او قرار میدهند. شما هم میتوانید این ماسکها را در اختیار داشته باشید.
با این حال، اگر در موقعیتی قرار دارید که فردی به سیپیار نیاز دارد و ماسک ندارید و همچین راحت نیستید که به او تنفس دهان به دهان بدهید، اشکالی ندارد. اعمال فشار مداوم به قفسه سینه به تنهایی، به گردش اکسیژن در بدن تا رسیدن اورژانس، کمک میکند.
چه زمانی نباید سیپیآر را انجام بدهیم؟
اگر فردی هوشیار است و نفس میکشد، نیازی به سیپیآر ندارد. همچنین شرایط خاصی وجود دارد که نباید سیپیآر را انجام دهید.
اولین مورد زمانی است شما در معرض خطرید. شاید بیشتر به فکر کمک به فرد آسیبدیده باشید، اما ابتدا باید ایمنی خود را در نظر بگیرید.
زاریلی گفت: «اگر صحنه برای فردی که سیپیار را انجام میدهد ناامن است، یا نجاتدهنده را در معرض خطر قرار میدهد، نباید دست به این کار زد. برخی از صحنههای ناامن، نشت مواد شیمیایی، آتشسوزی کنترلنشده در نزدیکی محل، یا تیراندازی فعال در صحنه را شامل میشوند.»