جزئیاتی بیسابقه از مرکزی متراکم در دل کهکشان راه شیری
ایتنا - این ناحیه مرکزی کهکشان در فاصله حدود ۲۵ هزار سال نوری از زمین قرار گرفته است و تا کنون با این دقت رصد نشده بود.
تلسکوپ فضایی جیمز وب در تازهترین عکس ارسالی خود از فضا، جزئیات بیسابقهای را از مرکزی متراکم در دل کهکشان راه شیری به تصویر کشیده است که اخترشناسان هنوز برای آن توضیحی ندارند.
در این تصویر «کمان سی» (Sagittarius C) دیده میشود؛ ناحیهای ستارهزا که در فاصله ۳۰۰ سال نوری از سیاهچاله مرکزی راه شیری موسوم به «کمان اِی» (Sagittarius A) واقع شده است.
حدود ۵۰۰ هزار ستاره در تصویر قابل مشاهده هستند که از جمله آنها میتوان به خوشهای از ستارههای نوزاد در حال شکلگیری، یا همان «پیشستارهها»، اشاره کرد. به گفته ناسا این پیشستارهها که هنوز در حال افزایش جرم هستند، «همچون شعلههای آتشی عظیم در میان یک ابر تاریک فروسرخ میدرخشند.»
ساموئل کرو، محقق مقطع دکترا در دانشگاه ویرجینیا و از پژوهشگران اصلی تیم رصد، در این باره گفت: «هرگز هیچ داده فروسرخی در این منطقه و با سطح وضوح و حساسیتی که با تلسکوپ جیمز وب دریافت میکنیم وجود نداشته است. بنابراین برای نخستین بار است که در اینجا ویژگیهای زیادی را به چشم میبینیم».
او اضافه کرد: «تلسکوپ جیمز وب جزئیات فوقالعادهای را نشان میدهد و به ما امکان میدهد شکلگیری ستارهها را در این نوع محیط، به روشی که قبلاً امکانپذیر نبود، مطالعه کنیم.»
یکی از ستارگان کوچک شکار شده در این تصویر توسط تلسکوپ وب، پیش ستارهای است که جرم آن به بیش از ۳۰ برابر خورشید میرسد.
آنچه درباره این عکس گفتنی است این است که یک ابر متراکم مانع از رسیدن نور بیشتر به عدسی وب شده و در نتیجه فضایی که در تصویر نشان داده شده بیشتر از آنچه که هست خلوت به نظر برسد. اگر چنین لایهای از غبار وجود نداشت، تعداد ستارههای بیشتری رصد میشدند.
روبن فدرانی، یکی از محققین این پروژه در موسسه اخترفیزیک اندلس در اسپانیا، گفت: «ابرهای گازی متلاطم و مغناطیسیای وجود دارند که در حال شکل دادن ستارهها هستند. این ابرها با بادها، فورانها و تشعشعات خود بر محیط گازی اطراف تأثیر میگذارند.»
به گفته ناسا، منطقهای از گاز هیدروژن یونیزه شده که قبلا دیده نشده بود نیز با رنگ فیروزهای در اطراف ابر متراکم غبار در تصویر دیده میشود. این ناحیه، که آژانس فضایی اروپا آن را حاوی شماری «ساختارهای سوزنیشکل» توصیف میکند، پرآشوب و نامنظم است و دانشمندان هنوز نمیدانند در درون این ساختارها چه چیزی قرار دارد.
دکتر کرو در این باره میگوید: «ستارگان عظیم کارخانههایی هستند که عناصر سنگین را در هستههایشان تولید میکنند، بنابراین درک بهتر آنها مانند یادگیری بیشتر داستان منشأ جهان است.»
این منطقه که حدود ۲۵ هزار سال نوری از زمین فاصله دارد، دارای یک مرکز کهکشانی است که اخترشناسان میگویند قصد دارند ستارگان منفرد داخل آن را با کمک تلسکوپ وب مطالعه کنند. به گفته ناسا، تحقیق در این ناحیه به دانشمندان امکان میدهد به اطلاعات بیسابقهای در مورد چگونگی شکلگیری ستارهها دست پیدا کنند.
جاناتان تان، استاد بخش نجوم دانشگاه ویرجینیا آمریکا، در این باره میگوید: «مرکز کهکشانی متلاطمترین محیط در کهکشان راه شیری ما است، جایی که میتوان نظریههای فعلی درباره تشکیل ستارهها را در سختترین آزمونها محک زد.»