مجلس نمایندگان ایالات متحده اخیراً لایحهای را تصویب کرد که میتواند به ممنوعیت سراسری برنامه تیکتاک منجر شود.
به گزارش ایتنا، اگرچه این اپلیکیشن چینی به این زودی از گوشیهای آمریکاییها ناپدید نخواهد شد، اما بسیاری از 170 میلیون کاربر آن در این کشور عمیقا نگران هستند و حتی برخی نمیدانند که آیا امکان زنده ماندن و پیشرفت در دنیای بدون تیکتاک وجود دارد یا خیر!
نمونه قبلی در هند
در ژوئن 2020، دولت هند به طور ناگهانی تیکتاک و چندین برنامه معروف چینی دیگر را در نتیجه یک درگیری خشونتآمیز در مرز هند و چین ممنوع کرد و ایالات متحده اولین کشوری بود که تصمیم هند را تحسین کرد.
در حالی که تصمیم ناگهانی هند 200 میلیون کاربر تیکتاک این کشور را شوکه کرد، اما چهار سال بعد، بسیاری از کاربران جایگزینهای مناسب دیگری پیدا کردند. ممنوعیت تیکتاک همچنین فرصتی چند میلیارد دلاری برای شرکتهای فناوری آمریکایی ایجاد کرد.
رقابت شدیدی بین غولهای فناوری جهانی و استارتآپهای محلی در هند، برای جذب کاربران تیکتاک آغاز شد، زیرا اینستاگرام که متعلق به متا است، با راهاندازی قابلیتی شبیه به تیکتاک تحت نام «Reels» سود برد.
در حالی که گوگل ویدئوی کوتاه خود را با نام "YouTube Shorts" ارائه کرد، برخی تولیدکنندگان محتوای هندی نیز به سرعت تمام محتوای قدیمی را که برای تیکتاک ساخته بودند به دو پلتفرم آمریکایی منتقل کردند.
عواقب ممنوعیت
اگر ایالات متحده تیک تاک را ممنوع کند، در ابتدا هیچ اتفاقی نمیافتد به جز اینکه «اپل» و «گوگل» آن را فوراً از فروشگاههای اپلیکیشن خود حذف میکنند، به این معنی که پس از تحریم، برنامه برای دانلود در دسترس نخواهد بود. البته اپل و گوگل نمیتوانند اپلیکیشنی که قبلا روی دستگاه نصب شده را نمیتوانند حذف کنند.
کاربران همچنان میتوانند به این سرویس دسترسی داشته باشد، البته در حال حاضر برای مخاطبان محدود. با این حال، این امکان وجود دارد که کنگره بتواند ISPها را مجبور کند دسترسی به تیکتاک را مسدود کند، که این امر سیستم اصلی تیکتاک را از بین میبرد. حتی اگر تیکتاک از قبل روی گوشی وجود داشته باشد نیز با مسدود شدن توسط ISPها، دسترسیها به طور کل قطع میشود. این همان کاری است که دولت هند در زمان ممنوعیت تیکتاک انجام داد، بنابراین هیچ کس نمی تواند به این برنامه دسترسی داشته باشد.
با گذشت زمان، از آنجایی که برنامه نمیتواند به روز رسانیهای بعدی را دریافت کند، بر روی آخرین نسخه موجود قبل از اعمال ممنوعیت باقی میماند که به خودی خود به دو دلیل مشکل ساز است.
دلیل اول این است که توسعهدهندگان تیکتاک نمیتوانند بهروزرسانیهای امنیتی را برای برنامهها منتشر کنند تا آسیبپذیریهای امنیتی کشف شده (در آینده) را برطرف کنند، که در صورت کشف یک آسیبپذیری امنیتی در تیکتاک، خطر امنیتی بزرگی ایجاد میکند،در این شرایط، کاربر در برابر حمله آسیب پذیر است.
و دلیل دوم، مسدود کردن بهروزرسانیها تنها به اصلاح آسیبپذیریهای امنیتی محدود نمیشود، بلکه تیکتاک دیگر قادر به ارسال بهروزرسانیهای عمومی برای ادامه کار برنامه روی گوشیهای آیفون و اندروید نخواهد بود. در نهایت، برنامه سازگاری با آخرین نسخههای هر دو سیستم عامل را از دست داده و از کار میافتد.
آمریکاییها چه خواهند کرد؟
مقامات آمریکایی ابراز نگرانی کردند که دولت چین ممکن است بایتدنس را که مالک تیکتاک است مجبور کند دادههای جمعآوریشده از کاربران آمریکایی را تحویل دهد، چرا که به عقیده دولت آمریکا، این برنامه میتواند به ابزاری برای پکن برای گسترش تبلیغات، اطلاعات نادرست یا تأثیرگذاری بر آمریکاییها تبدیل شود.
در حالی که کارشناسان امنیت سایبری میگویند حذف برنامه تیکتاک از زندگی دیجیتالی کاربران منجر به ارائه فضای امنتر نمیشود، مگر اینکه تغییر تدریجی در آگاهی کاربر از برنامههای موجود در گوشی و آنچه از اینترنت دانلود میکند، ایجاد شود.
بر اساس بسیاری از گزارشها، ممنوعیت قبلی تیکتاک در هند این موجب از بین رفتن این تهدیدات امنیتی نشده است. در حالی که کاربران تیکتاک در آمریکا نگران از دست دادن دسترسی به این برنامه بسیار محبوب هستند، درسهایی وجود دارد که میتوانند از یک کشور در آن سوی دنیا در این زمینه بیاموزند.
مسلم است که اغلب کاربران تیک تاک (پس از مسدود شدن این برنامه) به پلتفرمهای دیگری مانند «Instagram Reels» و «YouTube Shorts» مهاجرت خواهند کرد و حتی برخی از آنها پیشتر نیز مهاجرت کردهاند، اما این نکته را نیز باید در نظر داشت که ممنوعیت تیکتاک منجر به خسارات مالی برای بسیاری از کسانی که از برنامه منتفع می شدند خواهد شد.
بنابراین طبیعی است که برخی از آمریکاییها به دنبال راههایی برای دور زدن این ممنوعیت باشند، مانند استفاده از فیلترشکنها و ویپیانها و شبکههایی که باعث میشود اتصال کاربر به گونهای به نظر برسد که گویی از کشور دیگری میآید. همچنین، احتمالاً بهروزرسانیهای برنامه یا نسخههای بهروزرسانی شده آن قابل خریداری است و در دارک وب منتشر خواهد شد.
نکته قابل توجه، شگفتی کارشناسان و کاربران از راهکارهای اینچنینی دولت آمریکا در برابر مشکل ایجاد شده توسط تیکتاک اما سکوت و منفعل بودن در برابر نشت عظیم دادهها توسط دیگر اپهای چینی مورد استفاده کاربران آمریکایی است.