مطالعهای که در سال ۲۰۲۳ میلادی در مجله هاروارد بیزینس چاپ شد، نشان میدهد که نفوذ به حفرههای امنیتی دادههای دیجیتال در ایالات متحده به «بالاترین سقف تاریخی» خود رسیده و در سه فصل اول از سال ۲۰۲۳ نسبت به سال قبل از آن با ۲۰ درصد رشد مواجه بوده است.
این شرایط برای سراسر جهان نیز مشابه بوده است، اما رخنههای سایبری به طور ویژه بر کشورهایی همچون بریتانیا، استرالیا و کانادا متمرکز بوده است. در خاورمیانه، فعالیت باج افزاری در همان بازه زمانی ۷۷ درصد افزایش یافت.
مطالب گفته شده تنها اشاره کوچکی به چشمانداز متغیر امنیت سایبری و سطح تهدیدات مبتلابه در کشورهای جهان است. در کنار تأثیر انسانی جرایم سایبری، خسارتهای مالی آن نیز قابل توجه است.
دولتها برای حفاظت بیشتر از دادهها و زیرساختهای خود سعی میکنند قوانین و سیاستهای جدیدی وضع کنند. همچنین سازوکارهایی را پیشبینی کردهاند که از طریق آن بتوان تخلفات سایبری را گزار ش کرد و کارگروههایی را در سطح ملی برای مقابله با این جرائم ایجاد کرده و میکنند.
اما کدام کشور در بحث امنیت سایبری پیشتاز است و کدام یک از کشورها نتوانستهاند از شهروندان و زیرساختهای ملی خود حفاظت کنند؟
پنج کشور برتر در زمینه امنیت سایبری
ایالات متحده
ایالات متحده به طور سنتی در حوزه امنیت سایبری پیشگام بوده و هنوز هم پیشتاز است. با این حال در سالهای اخیر با چالشهای بزرگی همچون رخنه به دادههای املاک و مستغلات در سال ۲۰۲۳ و انتشار ۱.۵ میلیارد از جزئیات مالی مردم از جمله افراد مشهور مواجه بوده است.
کما اینکه دولت جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا در مارس ۲۰۲۳، راهبرد جدید امنیت ملی این کشور در حوزه سایبری را برای کمک به حفاظت از زیرساختهای حیاتی آن رونمایی کرد.
دانمارک
کشور دانمارک به طور کلی از نظر امنیت سایبری حائز امتیاز بسیار بالایی است. با این حال، این کشور اسکاندیناویایی نیاز به هوشیاری بیشتری دارد.
علیرغم اینکه دانمارک توانسته است در شاخص جهانی امنیت سایبری اتحادیه بین المللی مخابرات (ITU) امتیاز بالای (۹۲.۶) کسب کند، اما در ماه نوامبر ۲۰۲۳ هکرهای روسی به ۲۲ شرکت برق دانمارکی حمله میکنند و باعث میشوند تا دانمارک بزرگترین حمله سایبری خود را تجربه کند.
بریتانیا
بریتانیا (از بین ۱۹۴ کشور جهان) با کسب رتبه پنجم در «شاخص جهانی رتبهبندی امنیت سایبری»، یکی از امنترین کشورها در این حوزه است؛ اما تهدیدها علیه این کشور کم نیستند.
تام توگندات، کارگزار دولت در امور امنیتی گفت: «به عنوان بخشی از راهبرد امنیت سایبری سال ۲۰۲۲، دولت بریتانیا یک مرکز اطلاعات سایبری تحت عنوان مرکز هماهنگی سایبری راه اندازی کرد.»
لهستان
و اما رتبه اول در حوزه امنیت سایبری به لهستان می رسد. بر اساس «شاخص ملی امنیت سایبری»، لهستان در حال حاضر به دلیل آمادگی برای جلوگیری و مدیریت تهدیدات سایبری در رتبه اول قرار دارد.
بر اساس گزارشها، بخش بزرگی از این موفقیت به دلیل راهبرد امنیت سایبری لهستان است که کارزارهای هماهنگ برای افزایش آگاهی عمومی و آموزش مردم در مورد تهدیدات را شامل می شود.
عربستان سعودی
«شاخص جهانی امنیت سایبری ITU»، عربستان سعودی را در رتبه دوم و در کنار بریتانیا قرار داده است.
به گفته شیلپی هاندا، معاون مدیر تحقیقات ITU، عربستان سعودی «گامهای مهمی در تقویت زیرساختهای امنیت سایبری خود برداشته است».
سال گذشته میلادی، پادشاهی عربستان ۱.۲ میلیارد دلار برای آموزش امنیت سایبری به جوانان اختصاص داد تا با تهدیدات آینده مقابله کنند.
کدام کشورها در نقطه ضعف دارند؟
نامیبیا
فقدان مقررات و زیرساختهای امنیت سایبری، شهروندان و زیرساخت های نامیبیا را در برابر عوامل مخرب آسیب پذیر کرده است.
کمال تور، سرپرست برنامههای جرایم سایبری در آفریقا برای سازمان ملل گزارش می دهد که «نامیبیا در سال ۲۰۲۲ با افزایش ۴۰ درصدی حملات سایبری مواجه بوده است.»
پیا موشلنگا، وزیر فناوری اطلاعات و ارتباطات این کشور اواخر سال ۲۰۲۳ خواستار حفاظت بیشتر از امنیت شبکه و داده شد.
تاجیکستان
وقتی صحبت از امنیت سایبری به میان میآید، آسیای مرکزی وضعیت خوبی ندارد.
وبسایت Comparitch در سال ۲۰۲۱ در مطالعه خود ۶۰ کشور را بر اساس ۱۵ معیار مورد مقایسه قرار داد.
بر اساس یافتههای به دست آمده؛ کشورهای تاجیکستان، ازبکستان، قزاقستان و قرقیزستان در زمره آسیبپذیرترین کشورها در مواجهه با استخراجکنندگان رمزارز cryptominers هستند.
۴۰ درصد از رایانهها در تاجیکستان دستکم یک حمله بدافزاری را تجربه کردند.
چین
چین در «شاخص جهانی امنیت سایبری ITU» (از بین ۱۹۴ کشور جهان) حائز رتبه ۳۳ و در «شاخص ملی امنیت سایبری» حائز رتبه ۱۵ شده است.
با این حال، طبق مطالعه وبسایت Comparitech، حدود ۱۴ درصد از تلفنهای همراه در چین به بدافزار آلوده هستند.
بنگلادش
بنگلادش به معضل امنیت سایبری خود اذعان دارد.
این کشور در مطالعه Comparitech در رتبه یکی مانده به آخر قرار دارد که نشان می دهد ۱۷ درصد تلفنهای همراه این کشور به بدافزار آلوده شدهاند.
در یک فقره رخنه سایبری به سرور کارتهای هویت ملی شهروندان در اکتبر ۲۰۲۳، اطلاعات شخصی ۵ میلیون شهروند بنگلادشی در تلگرام به اشتراک گذاشته شد.
ایران
همچنین مطالعه Comparitech نشان میدهد که بیشترین میزان نفوذ بدافزارها در تلفنهای همراه متعلق به ایران است. بر این اساس، بیش از ۳۰ درصد از موبایلهای ایران به بدافزار آلوده هستند.
هفتاد درصد از جایگاههای سوخت ایران در دسامبر ۲۰۲۳، توسط هکرهای «گنجشک درنده» فلج شدند، که میزان آسیبپذیری این کشور را در برابر حمله سایبری آشکار کرد.