ایتنا - ستاره‌شناسان سیاره‌ای فراخورشیدی به اندازه زمین را کشف کرده‌اند که به دور ستاره‌ای با طول عمر ۱۰۰ برابر بیشتر از خورشید می‌گردد.

«اسپکولوس‌ــ۳بی» (Speculoos-3b) که ۵۵ سال نوری از ما فاصله دارد، از پروکسیما قنطورس، نزدیک‌ترین سیاره فراخورشیدی شناخته‌شده، بیش از ۱۰ برابر دورتر و بخشی از دومین منظومه سیاره‌ای است که پیرامون یک ستاره کوتوله فوق سرد کشف شده است.

این ستاره ریز تقریبا به اندازه مشتری و دو برابر سردتر از خورشید ما است، در عین حال روشنایی آن ۱۰۰ برابر کمتر است. طول عمر آن به این معنی است که وقتی گیتی سرد و تاریک می‌شود، این ستاره یکی از آخرین ستاره‌هایی خواهد بود که می‌درخشد.

در مورد ستاره‌های کوتوله فوق سرد به دلیل درخشندگی کم آن‌ها اطلاعات کمی وجود دارد، با این حال آن‌ها در سراسر کهکشان راه شیری همه جا حضور دارند.

میشائل گیلون، از دانشگاه لیژ که سرپرستی این پژوهش را برعهده داشت، گفت: «اسپکولوس‌ــ‌۳بی در واقع به اندازه سیاره ما است.»

«یک سال آن‌ــ یعنی یک دور چرخیدن آن به دور ستاره‌ــ حدود ۱۷ ساعت طول می‌کشد. از سوی دیگر، روزها و شب‌ها در آن اصولا هرگز پایان نمی‌یابند. ما بر این باوریم که این سیاره به طور هماهنگ می‌چرخد، به طوری که یک سمت ثابت که سمت روز نامیده می‌شود، همواره رو به ستاره است، درست مانند ماه برای زمین. از دیگر سو، سمت شب آن در تاریکی بی‌پایان گرفتار است.»

انرژی بر ثانیه‌ای که سیاره اسپکولوس‌ــ۳بی از ستاره‌اش دریافت می‌کند، با وجود سردتر بودن ستاره‌ آن [در مقایسه با خورشید]، تقریبا ۱۶ برابر بیشتر از میزانی است که زمین از خورشید دریافت می‌کند.

جولین دی ویت، استاد موسسه فناوری ماساچوست (ام‌آی‌تی) و یکی از مدیران رصدخانه شمالی اسپکولوس در جزیره تنریف، گفت: «در چنین محیطی، وجود جو پیرامون سیاره بسیار بعید است.»

«این واقعیت که این سیاره اتمسفر ندارد می‌تواند از چند جهت یک امتیاز مثبت باشد. برای نمونه، این می‌تواند در مورد ستاره‌های کوتوله فوق سرد به ما اطلاعات بسیاری بیاموزد که به نوبه خود درباره سیارات بالقوه زیست‌پذیر آن‌ها بررسی‌های عمیق‌تری را ممکن می‌کند.»

این یافته‌ها در مقاله‌ای با عنوان «شناسایی یک سیاره فراخورشیدی به اندازه زمین در حال گردش به دور ستاره نزدیک کوتوله فوق سرد اسپکولوس‌ــ۳» در مجله نیچر‌ آسترونومی (Nature Astronomy) منتشر شد.

این کشف تنها چند روز پس از آن صورت گرفت که دانشمندان جو غلیظی را پیرامون سیاره‌ای دو برابر زمین در نزدیکی منظومه شمسی کشف کردند.

سیاره «۵۵ کنکری ئی» (55 Cancri e) به دلیل اندازه آن به عنوان یک «اَبَرزمین» توصیف شد، اگرچه ستاره‌شناسان هنوز ساختار دقیق اتمسفر آن را مشخص نکرده‌اند.