بحث در مورد اینکه آیا هوش مصنوعی می‌تواند از خلاقیت انسان پیشی بگیرد یا خیر، با توسعه سریع سیستم‌های هوش مصنوعی شتاب بیشتری پیدا کرده است.
به گزارش ایتنا، اخیرا نتایج یک مطالعه دیدگاه متفاوتی را ارائه کرده است، که نشان می‌دهد در حالی که هوش مصنوعی توانایی‌های قابل توجهی در برخی از وظایف خلاقانه نشان می‌دهد، خلاقیت انسان هنوز با نقاط قوت منحصر به فرد
مطالعه‌ای که توسط psypost و به رهبری سیمون گراسینی، دانشیار دانشگاه برگن در نروژ منتشر شد، قابلیت‌های خلاقانه هوش مصنوعی، به‌ویژه ChatGPT-4 از OpenAI را در مقایسه با شرکت‌کنندگان انسانی بررسی کرد.
گراسینی و تیمش با پیشرفت سریع مدل‌های زبان هوش مصنوعی انگیزه داشتند، که می‌تواند خروجی‌های متنی تولید کند که زبان انسان را تقلید می‌کند.
هدف این تیم درک این مسئله بود که چگونه این مدل‌های هوش مصنوعی خلاقیت انسان را متعادل می‌کنند و تأثیرات اجتماعی بالقوه محتوای تولید شده توسط هوش مصنوعی را بررسی می‌کنند.
این مطالعه از یک روش جدید به نام وظیفه تفسیر تصویری (FIQ) استفاده کرد که برای ارزیابی تفکر واگرا طراحی شده است - یک فرآیند شناختی که شامل ایجاد راه حل‌های متعدد و منحصر به فرد برای یک مشکل باز است.
از شرکت کنندگان خواسته شد تا اشکال مبهم و انتزاعی را تفسیر کنند و برای هر کدام دو تفسیر متفاوت با هدف به حداکثر رساندن تنوع معنایی ارائه دهند. این مطالعه شامل 279 انگلیسی زبان بود که 256 نفر از آنها این کار را تکمیل کردند و ChatGPT-4 که پاسخ هایی را تحت محدودیت های مشابه ایجاد کرد.
محققان خلاقیت را از طریق دو معیار اساسی ارزیابی کردند: انعطاف پذیری و خلاقیت درک شده بر اساس فاصله معنایی بین دو تفسیر از هر شکل، که با استفاده از پلتفرم SemDis محاسبه شد، در حالی که خلاقیت درک شده توسط هیئتی متشکل از یازده داور انسانی ارزیابی شد.
نتایج نشان داد که عملکرد ChatGPT-4 در تولید تفاسیر زبانی متنوع عالی بود، زیرا نمرات انعطاف پذیری آن از شرکت کنندگان انسانی فراتر رفت، که توانایی هوش مصنوعی برای تولید طیف گسترده‌ای از ایده ها را برجسته می کند و قدرت آن را در تفکر واگرا نشان می دهد.
گراسینی خاطرنشان کرد: «یکی از جنبه‌های شگفت‌انگیز این بود که مدل زبان هوش مصنوعی در تولید تفاسیر زبانی متنوع از تصاویر بصری مبهم عملکرد خوبی داشت. نمرات آن به طور متوسط بالاتر از نمره‌های به‌دست‌آمده توسط یک شرکت‌کننده متوسط بود.»
با این حال، داوران انسانی عموماً پاسخ‌های تولید شده توسط انسان را خلاق‌تر می‌دانستند. این نشان می‌دهد که خلاقیت انسان شامل عواملی فراتر از تنوع معنایی است و احتمالاً به غنای تجربیات انسانی و روش‌های ظریفی که در آن انسان‌ها محرک‌ها را تفسیر می‌کنند، مرتبط است.
علاوه بر این، بهترین پاسخ‌های انسانی از بهترین پاسخ‌های هوش مصنوعی هم از نظر خلاقیت و هم از منظر انعطاف‌پذیری بهتر عمل می‌کنند، که نشان می‌دهد انسان‌ها می‌توانند طیف وسیع‌تری از ایده‌ها را تولید کنند که به درجات بالاتری از خلاقیت کمک می‌کند.
گراسینی تاکید کرد که در حالی که هوش مصنوعی توانایی‌های پیشرفتهای را در تولید ایده‌های متنوع و پیروی از دستورالعمل‌ها نشان می دهد، خلاقیت انسان همچنان دارای مزیت است، به ویژه در کارهایی که نیاز به پردازش چندوجهی و تخیل باز دارد. این مطالعه بر پیشرفتهای هوش مصنوعی و محدودیت‌های فعلی آن در مقایسه با شناخت انسان تاکید می‌کند.
با این حال، دامنه مطالعه به یک نوع کار خلاقانه شامل تصاویر بصری مبهم محدود بود، که ممکن است به سایر حوزه‌های خلاق تعمیم ندهد.
علاوه بر این، قطع شدن داده‌های آموزشی هوش مصنوعی در سپتامبر 2021 به این معنی است که ممکن است به طور کامل برای کار تفسیر تصویری بهینه نشده باشد.
تحقیقات آینده می‌تواند طیف وسیع‌تری از وظایف خلاقانه را برای درک بهتر نقاط قوت و محدودیت‌های هوش مصنوعی بررسی کند.
گراسینی خاطرنشان کرد که مطالعات قبلی بر اساس نوع خلاقیت مورد سنجش نتایج متفاوتی را نشان می‌دهد، به طوری که هوش مصنوعی در برخی موارد از انسان بهتر عمل می‌کند و بالعکس.
گراسینی گفت: «هدف بلندمدت ما درک بهتر مکانیسم‌های شناختی زیربنای خلاقیت انسان و مقایسه آنها با خلاقیت در سیستم‌های هوش مصنوعی است.»
در نهایت، گراسینی آینده‌ای را پیش‌بینی می‌کند که در آن هوش مصنوعی می‌تواند به جای جایگزینی، خلاقیت انسان را تقویت کند.
با بهره گیری از نقاط قوت خلاقیت انسان و هوش مصنوعی، می‌توان پتانسیل خلاقیت را در زمینه‌های مختلف افزایش داد.
به گزارش ایتنا، این مطالعه به این نتیجه رسید که اگرچه هوش مصنوعی پیشرفتهای زیادی در تفکر خلاق داشته است، اما خلاقیت انسان از نظر غنا و پیچیدگی منحصر به فرد است.
همانگونه که هوش مصنوعی به توسعه خود ادامه می‌دهد، تحقیقات بیشتر در درک قابلیت‌های خلاقانه آن و استفاده از آنها به گونه‌ای که خلاقیت انسان را تکمیل و افزایش می‌دهد، حیاتی خواهد بود.
دریافت لینک صفحه با کد QR