ایتنا - فرودگر «چانگ ‌ای ۶ چین» جدیدترین وسیله‌ای است که در سمت دور قمر زمین فرودی نرم و موفقیت‌آمیز داشته است. این ماموریت که شامل یک ماهنورد کوچک نیز می‌شود، قرار است به‌زودی جمع‌آوری نمونه‌های منحصربه‌فرد را شروع کند.

پیش از این و طی چند سال گذشته، تلاش‌های مختلفی برای رسیدن به‌ ماه صورت گرفته است، اما چرا؟ از زمان نخستین قدم‌گذاری انسان روی‌ ماه در سال۱۹۶۹ توسط نیل آرمسترانگ، قمر سیاره‌ ما به یکی از مهم‌ترین اهداف برای اکتشافات فضایی تبدیل شده است. کشورهای مختلف جهان ازجمله آمریکا، چین، روسیه، هند و دیگران، به‌طور جدی در تلاش برای دستیابی به ‌ماه و تاسیس پایگاه‌های قمری هستند.

منابع طبیعی
یکی از مهم‌ترین دلایل رقابت کشورها برای دستیابی به ماه، منابع طبیعی آن است.

هلیوم-۳: می‌تواند به‌عنوان سوخت در نیروگاه‌های همجوشی هسته‌ای استفاده شود که یک منبع انرژی پاک و نامحدود به‌شمار می‌رود.

تیتانیوم: فلزی بسیار مقاوم و سبک است که در صنایع مختلف ازجمله هوافضا کاربرد دارد.

آب یخ‌زده: می‌تواند برای تولید آب آشامیدنی، اکسیژن و هیدروژن به‌عنوان سوخت استفاده شود.

علمی و پژوهشی
ماه به‌عنوان یک آزمایشگاه طبیعی برای پژوهش‌های علمی بسیار جذاب است. محیط بدون هوا و گرانش کم ‌ماه شرایط منحصر به فردی را برای انجام آزمایش‌های علمی فراهم می‌کند. بررسی ساختار و ترکیبات سطح ‌ماه می‌تواند اطلاعات زیادی درباره تاریخچه منظومه شمسی و زمین به‌دست دهد. علاوه بر این، ‌ماه می‌تواند به‌عنوان یک سکوی پرتاب برای مأموریت‌های بیشتر به فضا، ازجمله سفر به مریخ، مورد استفاده قرار گیرد.

موقعیت استراتژیک
کنترل و دسترسی به‌ ماه می‌تواند مزایای استراتژیک و نظامی برای کشورها به همراه داشته باشد.‌ماه به‌عنوان یک پایگاه نظامی یا نظارتی می‌تواند برای نظارت بر زمین و انجام عملیات فضایی مورد استفاده قرار گیرد. همچنین کشورهایی که توانایی ارسال مأموریت‌های فضایی به ‌ماه را دارند، نشان‌دهنده قدرت و فناوری پیشرفته خود به دیگر کشورها هستند که این امر به افزایش اعتبار بین‌المللی آنها کمک می‌کند.

اقتصادی و تجاری
تجاری‌سازی فضا یکی دیگر از دلایل مهم رقابت کشورها برای دستیابی به‌ ماه است. استخراج منابع طبیعی، ارائه خدمات فضایی و گردشگری فضایی می‌تواند به یک صنعت بزرگ و سودآور تبدیل شود. شرکت‌های خصوصی نیز به‌دنبال سرمایه‌گذاری در پروژه‌های فضایی و بهره‌برداری از فرصت‌های تجاری موجود در ‌ماه هستند.

سیاسی و دیپلماتیک
در نهایت، دستیابی به‌ ماه می‌تواند مزایای سیاسی و دیپلماتیک برای کشورها به همراه داشته باشد. کشورهایی که در عرصه فضایی پیشتاز هستند، می‌توانند نفوذ و قدرت خود را در سطح جهانی افزایش دهند و در مذاکرات و همکاری‌های بین‌المللی از موضع قدرت بیشتری برخوردار باشند. همچنین همکاری‌های بین‌المللی در پروژه‌های فضایی می‌تواند به بهبود روابط دیپلماتیک و تقویت همکاری‌های علمی و فناوری بین کشورها کمک کند.

سمت دور ماه
سمت دور ‌ماه به بخشی از سطح ‌ماه گفته می‌شود که همیشه از دید ناظر زمینی پنهان است. این پدیده به‌دلیل قفل جزر و مدی ‌ماه با زمین رخ می‌دهد، به‌طوری که ‌ماه همیشه یک سمت خود را به سمت زمین دارد و سمت دیگر را از دید ما مخفی نگه می‌دارد.

نامگذاری نادرست: استفاده از عبارت «سمت تاریک ماه» دقیق نیست، زیرا این بخش از ماه به‌طور منظم نور خورشید را دریافت می‌کند. عبارت صحیح‌تر «سمت دور ماه» است.

تاریخچه کشف: نخستین تصاویر از سمت دور ‌ماه توسط کاوشگر فضایی شوروی، لونا ۳، در سال۱۹۵۹ گرفته شد.

جغرافیا: سمت دور ‌ماه دارای زمین‌نگاری متفاوتی نسبت به سمت نزدیک به زمین است. این سمت دارای کوه‌های بیشتر و دریاهای قمری کمتری نسبت به سمت نزدیک به زمین است.

ماموریت‌های فضایی: در سال ۲۰۱۹، کاوشگر چانگ‌ ای ۴ چینی نخستین فرود موفقیت‌آمیز را روی سمت دور ‌ماه انجام داد.

منبع: همشهری آنلاین