ایتنا - بر اساس یک نظریه جدید، زمان ممکن است نه جنبه‌ای اساسی از واقعیت گیتی، بلکه صرفا توهمی باشد که در نتیجه درهم‌تنیدگی کوانتومی ایجاد شده است.

ماهیت زمان از گذشته‌های دور، از عصر ارسطو و افلاطون تا دوره ایزاک نیوتن و آلبرت اینشتین، موضوع بحث و نظریه‌پردازی فلاسفه و دانشمندان بوده است. اما به‌راستی زمان چیست و چرا هنوز با وجود پیشرفت‌های خیره‌کننده علم، ماهیت آن ناشناخته مانده است؟

در اسطوره‌های باستانی، کرونوس پدر زئوس، خدای زمان است و نیروی ویرانگر همه‌چیزبلعنده و فرزندخوار. افلاطون در رساله تیمائوس زمان را تصویر متحرکی از ابدیت می‌خواند.

نیوتن در کتاب "اصول ریاضی فلسفه طبیعی" زمان را مطلق و حقیقی می‌داند که بدون هیچ ارتباط با بیرون و به خودی خود و به مقتضای طبع، به طور یکنواخت جریان می‌یابد. در نظریه نسبیت اینشتین اما در چارچوب‌های مرجع مختلف، توافقی بر سر هم‌زمان بودن وجود ندارد و زمان ماهیت اسرارآمیزتری دارد.

هانس رایشنباخ، فیلسوف علم آلمانی، در مقدمه کتاب "جهت زمان" می‌نویسد که جریان و گذر زمان در اختیار ما نیست و ما قادر به توقف آن نیستیم و نمی‌توانیم وارونه‌اش کنیم. ما به تعبیر رایشنباخ، به تکه چوبی شباهت داریم که همراه با جریان رودخانه پیش می‌رود و هیچ کاری جز همراهی با جریان رودخانه از او بر نمی‌آید.

اینک دانشمندان با انتشار مقاله‌ای با عنوان "ساعت مغناطیسی برای یک نوسانگر هارمونیک" (Magnetic clock for a harmonic oscillator) در مجله "فیزیکال ریویو اِی" (Physical Review A)، ایده‌ جدیدی را درباره ماهیت زمان طرح کرده‌اند که به رغم دشوار بودن فهم آن، ممکن است درک جدیدی از این موجودیت مرموز در اختیارمان بگذارد.

این دیدگاه به بیان خلاصه، تعریف جدیدی از زمان ارائه می‌دهد و می‌گوید، زمان برخلاف آنچه پیش از این تصور می‌کردیم، یک عنصر اساسی از واقعیت فیزیکی ما نیست، بلکه در واقع ممکن است توهمی باشد که در اثر پدیده مشهور به "درهم‌تنیدگی کوانتومی" ایجاد شده است.