بر اساس گزارش موسسه ملی بهداشت، تخمین زده میشود که بیش از 6 میلیون آمریکایی بالای 65 سال از آلزایمر رنج میبرند. از آنجایی که آلزایمر در درجه اول یک بیماری است که معمولا با افزایش سن ایجاد میشود، انتظار میرود که این آمار با افزایش سن جمعیت افزایش یابد.
به گزارش ایتنا، برای کسانی که اعضای خانواده آنها به این بیماری مبتلا هستند، این سوال وجود دارد که "آیا بیماری آلزایمر ارثی است؟" اما موارد دیگری نیز وجود دارد: آلزایمر چگونه ایجاد می شود؟ آیا کارهایی وجود دارد که بتوانم برای کاهش خطر ابتلا انجام دهم؟
در اینجا کارشناسان به این سوالات میپردازند.
آیا آلزایمر ژنتیکی است؟
از آنجایی که بیماری آلزایمر در اواخر دهه 70 و 80 سالگی شایعتر است، در نتیجه سن بزرگترین عامل خطر برای این بیماری است.
با این حال، محققان چندین ژن را کشف کردهاند که یا با افزایش خطر ابتلا به آلزایمر مرتبط هستند. (ژنهای خطر: APOE-2، APOE-3 و APOE-4) یا ژنهایی که مستقیماً باعث بیماری میشوند (ژنهای قطعی: APP، PS1، PS2).
بر اساس گزارش انجمن آلزایمر ، 40 تا 65 درصد از افراد مبتلا به آلزایمر دارای ژن APOE-4 هستند که احتمالاً با بیماری آلزایمر مرتبط است.
ژنهای قطعی تنها ۱ درصد از موارد را تشکیل میدهند و باعث ایجاد اختلال ارثی زودرسی میشوند که در آن علائم معمولاً بین اوایل دهه ۴۰ تا اواسط دهه ۵۰ زندگی فرد ایجاد میشوند.
بنابراین، برای پاسخ به این سوال، باید گفت که در حالی که 45٪ تا 60٪ از بیماران آلزایمر، خطر ابتلا به این بیماری را به ارث می برند و تنها 1٪ در واقع ژنی را به ارث میبرند که اساساً تشخیص آلزایمر را تضمین میکند.
بیماری آلزایمر چگونه ایجاد می شود؟
به گزارش ایتنا، به گفته انجمن آلزایمر، بیماری آلزایمر زمانی ایجاد میشود که پروتئینها در مغز انباشته میشوند و ساختارهایی به نام «پلاک» و «گره» را تشکیل میدهند. این اتفاق باعث مرگ سلولهای مغز و آسیب به عملکردهای کنترل شده توسط مغز میشود.
مغز شما دارای میلیاردها نورون است که از طریق بارهای الکتریکی که آکسونها را از یک نورون به نورون دیگر پایین میآورند، با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند، جایی که مواد شیمیایی در سیناپس بین آنها پرش میکنند و به آنها اجازه میدهند تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و تمام عملکردهای بدن ما را انجام دهند. در داخل نورونها تاو وجود دارد، پروتئینی که از میکروتوبولهایی حمایت می کند که مواد مغذی را برای سلول ها فراهم می کنند.
محققان بر این باورند که با آلزایمر، تاو غیرطبیعی در نورون جمع میشود و باعث گره خوردن میکروتوبولها میشود. این امر مانع از حرکت مواد مغذی و دیگر منابع ضروری در سلول می شود و سلول می میرد. علاوه بر این، هنگامی که قطعات پروتئینی به نام بتا آمیلوئید در کنار هم قرار می گیرند، پلاک هایی در اطراف نورون ها ایجاد می شوند.
با این حال، محققان بر این باورند که عوامل دیگری می توانند در بدن ما وجود داشته باشند که منجر به آلزایمر میشوند.
• سیستم عروقی شما نمیتواند خون و مواد مغذی کافی برای مغز فراهم کند
• مغز فاقد گلوکز مورد نیاز برای تامین انرژی کافی برای فعالیتهای مغز است
• التهاب مزمن زمانی ایجاد میشود که سلولهای مرده به درستی از اطراف نورونها پاک نمیشوند
در نهایت، نورونها نمیتوانند ارتباط برقرار کنند و میمیرند و مغز شروع به کوچک شدن میکند.
آیا بیماری آلزایمر قابل پیشگیری است؟
دکتر جاناتان گراف رادفورد در مقاله اخیر مایو کلینیک در اینباره گفت: "هنوز نه. اما شواهد زیادی وجود دارد که عادات سبک زندگی سالم - مانند رژیم غذایی، ورزش و سیگار نکشیدن - ممکن است در کاهش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر نقش داشته باشد.»
به گزارش ایتنا، در حالی که شواهدی «دلگرمکننده اما غیرقطعی» وجود دارد که نشان میدهد حفظ فشار خون سالم، افزایش فعالیت بدنی و شرکت در تمرینهای شناختی ممکن است مفید باشد، اما مطالعات بیشتری برای دادن پاسخ قطعی مورد نیاز است. با این حال، چندین عادت مهم وجود دارد که می توانید برای حفظ سلامت مغز انجام دهید. طبق گفته کلینیک مایو، این موارد شامل موارد زیر است:
• سیگار را ترک کنید
• فشار خون بالا، کلسترول بالا و دیابت را کنترل کنید، زیرا اینها عوامل خطر عروقی هستند
• از یک رژیم غذایی (مانند مدیترانهای) استفاده کنید که سرشار از میوهها، سبزیجات و پروتئینهای بدون چربی غنی از اسیدهای چرب امگا 3 است.
• از نظر اجتماعی و فیزیکی فعال بمانید. برخی از ورزش های هوازی را در نظر بگیرید، زیرا اعتقاد بر این است که برای پیشگیری مفیدترین است
• وزن سالم را حفظ کنید
• برای حفظ سلامت روان هر کاری که میتوانید انجام دهید
• به دنبال فعالیتهایی باشید که از مهارتهای شناختی (تفکر) شما استفاده میکنند، مانند خواندن، بازیهای رومیزی، کاردستی، پازل، سرگرمیها
• اگر به سمعک نیاز دارید، آن را تهیه کنید. توانایی شنیدن مکالمات ذهن شما را تیزتر نگه میدارد
• مصرف الکل را محدود کنید