نتیجه مطالعهای که با استفاده از دادههای کاوشگر "اینسایت" (InSight) ناسا در مجموعه مقالات "آکادمی ملی علوم" آمریکا منتشر شد، شواهدی از وجود آب مایع را در زیر سطح سیاره چهارم منظومه شمسی نشان میدهد. این نتایج راه را برای جستجوی حیات و مسیر یافتن پاسخی به این پرسش را باز میکند که چه اتفاقی ممکن است برای اقیانوسهای باستانی مریخ افتاده باشد.
وجود حیات در اعماق آبهای مریخ
مطالعات زمینشناسی نشان می دهد که سطح مریخ بیش از سه میلیارد سال پیش دارای دریاچهها، رودخانهها و اقیانوسها بوده است. کاوشگر ناسا از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ روی مریخ بوده است. پژوهشگران "دادههای لرزهای" آن از مریخ را در چهار سال اندازهگیری و بررسی کردهاند تا دریابند که چه مواد یا موادی در زیر سطح آن وجود دارد.
واشان رایت، یکی از محققان این پروژه از موسسه اقیانوس شناسی دانشگاه کالیفرنیا میگوید: «آنچه که از کره زمین میدانیم این است که وقتی به اندازه کافی رطوب و منابع انرژی کافی وجود داشته باشد، در اعماق بسیار زیاد حیات میکروبی وجود دارد.» او میافزاید: «اگر این تفاسیر درست باشد، مواد تشکیل دهنده حیات آنگونه که ما می شناسیم در زیر سطح مریخ نیز وجود دارد.»
نشانههای بالقوه حیات؟
این مطالعه نشان میدهد که مخازن بزرگ آب مایع در شکستگیهایی در عمق ۱۱.۵ تا ۲۰ کیلومتری زیر سطح سیاره وجود دارد. گزارش خاطرنشان میکند که حجم آب مایع پیش بینی شده در زیر سطح بیشتر از حجم آب قابل تصور برای پر کردن "اقیانوسهای مریخ باستانی" است.
هیچ راهی برای مطالعه مستقیم آب در اعماق سطح مریخ وجود ندارد و محققان میگویند برای تایید وجود آب و جستجوی نشانههای بالقوه حیات میکروبی نیاز به تجهیزات بسیاری است.
با این حال نویسندگان این پژوهش به این اشاره میکنند که این نتایج: «پیامدهایی برای درک چرخه آب مریخ، تعیین سرنوشت آبهای سطحی گذشته، جستجوی حیات گذشته یا موجود و ارزیابی در استفاده از منابع فعلی برای ماموریتهای آینده است.»
به گفته رایت اگر اطلاعات جمع آوری شده در نزدیکی استوای مریخ نماینده بقیه سیاره سرخ باشد، آب زیرزمینی برای پر کردن یک اقیانوس به عمق ۱-۲ کیلومتر کافی است.
مریخ با از دست دادن آبهای سطحی خود تقریباً بیش از ۳ میلیارد سال پیش به سیارهای خشک و غبارآلود تبدیل شد. به باور دانشمندان حجم بزرگی از "آب باستانی" مریخ به فضا فرار کرده یا در زیر مدفون باقی مانده است.