ايتنا - بازگشت کپسول استارلاینر بوئینگ بدون سرنشین

کپسول استارلاینر بوئینگ بدون سرنشین به زمین بازگشت و این اتفاق آغازگر مجموعه جدیدی از تحقیقات ناسا شد.

کپسول استارلاینر جمعه شب (۶ سپتامبر) ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) را ترک کرد و دقایقی بعد از نیمه‌شب شنبه (۶ سپتامبر) در نیومکزیکو فرود آمد. این فرود، پایان اولین مأموریت فضانوردی استارلاینر با نام آزمایش پرواز خدمه (CFT) بود. اما برخلاف انتظار، هیچ فضانوردی همراه این کپسول نبود.

به گزارش ایتنا و به نقل از اسپیس، دلیل این موضوع، مشکلاتی بود که کپسول در سیستم کنترل واکنش (RCS) خود بلافاصله پس از پرتاب در روز ۵ ژوئن تجربه کرد. ناسا تصمیم گرفت خطر قرار دادن فضانوردان در این کپسول را نپذیرد.

گفته می‌شود که قرار است دو فضانورد با کپسول دیگری به زمین بازگردند: این دو نفر با کپسول اسپیس‌ایکس در فوریه ۲۰۲۵ به زمین بازخواهند گشت. این کپسول، در مأموریت Crew-9 که قرار است در ۲۴ سپتامبر به ISS پرتاب شود، به فضا فرستاده می‌شود. اما سوال بزرگ‌تر این است که آینده برنامه استارلاینر چگونه خواهد بود.

ناسا در سال ۲۰۱۴ از اسپیس‌ایکس و بوئینگ خواست تا فضانوردان را به ایستگاه فضایی ببرد و بازگرداند. اسپیس‌ایکس با استفاده از تجربه‌هایش از کپسول Cargo Dragon، مأموریتی آزمایشی بدون سرنشین را در سال ۲۰۱۹ به ایستگاه فضایی انجام داد و موفق شد همه معیارها را به‌درستی اجرا کند.

این موفقیت باعث شد تا اسپیس‌ایکس سال بعد اولین پرواز آزمایشی فضانوردی خود را با موفقیت به انجام برساند و پس از آن، به مأموریت‌های عملیاتی طولانی‌مدت برای ناسا ادامه داد. در حال حاضر، اسپیس‌ایکس در حال اجرای هشتمین مأموریت خود است و برای نهمین مأموریت آماده می‌شود.

از سوی دیگر، استارلاینر که طراحی جدیدی داشت، نیاز به تنظیمات و اصلاحات زیادی پیدا کرد. اولین مأموریت آن در دسامبر ۲۰۱۹، که یک پرواز آزمایشی بدون سرنشین بود، به دلیل مشکلات نرم‌افزاری به ایستگاه فضایی نرسید. استارلاینر در دومین تلاش خود در ماه مه سال ۲۰۲۲ موفق شد به ایستگاه فضایی برسد، اما در این مأموریت نیز مشکلاتی در سیستم پیشرانه آن بروز کرد.

آزمایش پرواز خدمه (CFT) نیز بی‌عیب نبود؛ مشکلاتی از جمله نشت هلیوم و خرابی در سیستم کنترل واکنش. پنج تا از ۲۸ موتور این سیستم بلافاصله پس از پرتاب دچار نقص شدند. مأموریت CFT قرار بود فقط ۱۰ روز طول بکشد، اما ناسا کپسول را به مدت سه ماه در ایستگاه فضایی نگه داشت تا مشکلات موتورها بررسی شوند.

این مشکلات به نظر می‌رسد به دلیل گرمای بیش از حد باشند؛ شاید به دلیل استفاده مکرر از موتورها و موقعیت قرارگیری آن‌ها در محفظه‌هایی که گرما را حفظ می‌کنند. مهر و موم‌های متورم و از بین رفتن عایق نیز باعث محدود شدن جریان سوخت به موتورها شده‌اند.

ناسا و بوئینگ امیدوار بودند که آزمایش پرواز خدمه (CFT) راه را برای اولین مأموریت فضانوردی عملیاتی استارلاینر هموار کند. این مأموریت که به نام Starliner-1 شناخته می‌شود، به‌طور موقت برای ماه اوت سال ۲۰۲۵ برنامه‌ریزی شده است. اما هنوز زود است که بگوییم آیا استارلاینر می‌تواند این زمان‌بندی را حفظ کند یا خیر.

استیو استیچ (مدیر برنامه فضانوردی تجاری ناسا) در یک کنفرانس مطبوعاتی پس از فرود گفت: «فکر می‌کنم تا یک ماه دیگر وضعیت را بهتر درک خواهیم کرد و ایده واضح‌تری از برنامه کلی خواهیم داشت.» او همچنین اشاره کرد که ممکن است قبل از صدور گواهینامه استارلاینر برای مأموریت‌های فضانوردی عملیاتی، نیاز به پرواز آزمایشی دیگری باشد.

بخش زیادی از این کار به بررسی مشکل گرمای بیش از حد موتورها و یافتن راه‌حل‌هایی برای کاهش آن اختصاص خواهد یافت. استیچ گفت: «ما باید موتوری را آزمایش کنیم و مطمئن شویم که دقیقا چه ترتیباتی باعث گرم شدن می‌شود. در همین زمان و به‌طور موازی، تغییرات نرم‌افزاری را بررسی می‌کنیم تا تعداد درخواست‌ها از موتورها را کاهش دهیم.» او افزود که تیم‌ها همچنین به بررسی حذف یا تغییر عایق‌های حرارتی در محفظه‌های موتورها خواهند پرداخت.

استیچ تاکید کرد که با وجود این مشکلات، استارلاینر در فرود خود به خوبی عمل کرده است. وی گفت که فرود در وایت سندز اسپیس هاربور یک «هدف دقیق» بوده و تخمین زد که بوئینگ با وجود مشکلات، موفق به اجرای ۸۵ تا ۹۰ درصد از اهداف مأموریت CFT شده است.

جوئل مونتالبانو (معاون مدیر ناسا) نیز به نکات مثبتی اشاره کرد و تاکید داشت که نباید فراموش کنیم که این یک مأموریت آزمایشی بوده و ما از این مأموریت درس‌های زیادی گرفته‌ایم.