افراد کربوهیدرات‌ها را با چربی‌های اشباع‌شده ناسالم جایگزین می‌کنند و همین امر باعث افزایش وزن و ابتلا به دیابت نوع ۲ می‌شود.

یک مطالعه جامع ۱۷ ساله روی ۴۰ هزار استرالیایی حاکی از آن است که رژیم‌های غذایی کم‌کربوهیدرات و پرچرب، احتمال ابتلا به دیابت را تا ۲۰ درصد افزایش می‌دهند. محققان دانشگاه فناوری سلطنتی ملبورن (آرام‌ای‌تی) و دانشگاه موناش، می‌‌‌‌گویند که این اولین مطالعه‌ای است که با استناد به داده‌‌های موجود در استرالیا، به بررسی آثار طولانی‌مدت رژیم کم‌کربوهیدرات بر بیماری‌های مزمن می‌پردازد. 

این پژوهش که سرپرستی آن را پروفسور باربورا دی‌ کورتن و دکتر رابل کابتیمر بر عهده داشتند، در نشریه «دیابت و سندرم متابولیک: تحقیقات بالینی و بررسی‌ها» منتشر شده است. به گفته دی‌ کورتن، از هر ۲۰ استرالیایی، یک نفر به دیابت مبتلا است و احتمال می‌رود که تعداد حتی از این بیشتر باشد و تشخیص داده نشده است. 

محققان در این پژوهش از داده‌های حدود ۴۰ هزار فرد اهل ملبورن در گروه سنی ۴۰ تا ۶۹ سال استفاده کردند که در فاصله سال‌‌های ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۴ در «مطالعه گروهی مشارکتی ملبورن» (MCCS) شرکت کرده بودند و سپس، وضعیت سلامتشان در سال‌های ۱۹۹۵ تا ۱۹۹۸ و ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۷ پیگیری و بررسی گرفته بود. گروه تحقیقاتی دانشگاه فناوری ملبورن و موناش به بررسی درصد کربوهیدرات‌‌ مصرفی و ارتباط آن با احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ پرداختند. 

«امتیاز کربوهیدرات پایین» (LCD) به‌عنوان درصد انرژی حاصل از کربوهیدرات‌ها، چربی‌ها و پروتئین‌ها محاسبه شد و بر این اساس، هر چه امتیاز بالاتر باشد، نشان می‌‌دهد درصد کربوهیدرات‌ها در میزان انرژی دریافتی کمتر است. طبق نتایج به‌دست‌آمده، افرادی که برنامه غذایی‌شان ۳۸ درصد کربوهیدرات داشت، در مقایسه با افرادی که برنامه غذایی‌شان ۵۵ درصد کربوهیدرات داشت، ۲۰ درصد بیشتر در معرض ابتلا به دیابت نوع ۲ بودند. به گفته محققان، این افزایش خطر ابتلا به دیابت به‌دلیل افزایش بروز چاقی است. 

چرا رژیم ‌کم‌کربوهیدرات ناسالم است و چطور باعث دیابت می‌شود؟
زمانی که فردی از رژیم غذایی کم‌کربوهیدرات پیروی‌ می‌کند، باید کربوهیدرات‌ها را با سایر مواد مغذی جایگزین کند. دی کورتن می‌گوید: «ما در مطالعاتمان متوجه شدیم که افراد کربوهیدرات‌ها را با چربی‌های اشباع‌شده ناسالم جایگزین می‌کنند و همین امر باعث افزایش وزن و ابتلا دیابت نوع ۲ می‌شود.» 

مصرف غذاهای حاوی چربی‌های اشباع‌شده می‌تواند افزایش وزن به دنبال داشته باشد، اما می‌دانیم که این غذاها همچنین مقاومت به انسولین را در پی دارند که جدا از افزایش وزن، یکی از دلایل ابتلا به دیابت نوع ۲ است. دی کورتن می‌گوید: «پیروی از رژیم غذایی کم‌کربوهیدرات همراه چربی‌های اشباع‌نشده و پروتئین کافی برای فرد مبتلا به دیابت نوع ۲ مناسب است. اما همواره قبل از هر تغییر در رژیم غذایی باید با پزشک یا متخصص مشورت کنید.»

به گفته دی کورتن، برای افرادی که دیابت ندارند، رژیم غذایی متعادل بهترین انتخاب است. او تاکید می‌کند: «باید به یاد داشته باشیم که همه کربوهیدرات‌ها مثل هم نیستند و باید از قندهای تصفیه‌شده مانند نوشابه، آبمیوه، برنج سفید و نان سفید اجتناب کرد و آن‌ها را با کربوهیدرات‌‌های فرآوری‌نشده سرشار از فیبر مانند غلات، برنج قهوه‌ای و حبوبات جایگزین کرد. همچنین باید چربی‌های سالم غیراشباع تک و چندگانه، مانند آووکادو، آجیل، روغن زیتون، و ماهی‌ چرب مانند سمن (سالمون) را بیشتر مصرف کنید. 

چگونه می‌توان کیفیت برنامه غذایی را بهبود بخشید؟
به گفته دی کورتن، افراد باید برنامه غذایی متعادل حاوی کربوهیدرات‌های با حداقل میزان فرآوری و سرشار از فیبر مانند غلات، چربی‌های سالم غیراشباع تک و چندگانه، همراه پروتئین کافی دریافتی از ماهی و غذاهای دریایی، گوشت سفید، و حبوبات داشته باشند. دی کورتن معتقد است که رژیم غذایی مدیترانه‌ای بهترین نمونه است. توصیه کارشناسان برای جلوگیری از ابتلا به دیابت نوع ۲، ورزش منظم، خواب کافی، کاهش استرس، اجتناب از الکل و سیگار و حفظ روابط اجتماعی است.