در بسیاری از خانواده‌ها، تلاش برای جدا کردن تلفن همراه از دستان کودکان قبل از خواب به یک کشمکش همیشگی بدل شده است. پژوهش‌ها درباره استفاده از تلفن همراه قبل از خواب چه می‌گویند و والدین چطور می‌توانند کودکان خود را پیش از خوابیدن از تلفن همراه‌‌ دور کنند؟

آکادمی اطفال آمریکا توصیه کرده است که کودکان یک ساعت پیش از خواب از تلفن همراه استفاده نکنند تا خواب بهتری داشته باشند. اما برای والدین این کار اغلب تقریباً غیرممکن است. 

پایان روز، زمانی است که مدرسه، فعالیت‌های فوق‌برنامه و تکالیف به پایان می‌رسد و تنها فرصت استراحت و تفریح برای بسیاری از کودکان فراهم می‌شود. به همین دلیل، آن‌ها اغلب حاضر نیستند بدون مقاومت، تلفن همراه خود را کنار بگذارند.

البته یک مطالعه جدید که در تاریخ ۳ سپتامبر در مجله «JAMA Pediatrics» منتشر شد، نشان می‌دهد که استفاده از تلفن همراه قبل از خواب شاید به اندازه‌ای که پیش‌تر تصور می‌شد، برای خواب کودکان مضر نباشد. اما این تحقیق نشان می‌دهد که استفاده از تلفن همراه پس از رفتن به تخت خواب، قطعاً تاثیر منفی بر کیفیت خواب دارد.

این مطالعه که بر روی کودکان ۱۱ تا ۱۴ ساله در نیوزیلند انجام شده، نشان می‌دهد که استفاده از تلفن همراه در دو ساعت قبل از خواب، در میزان خواب آن‌ها اختلالی ایجاد نمی‌کند و تنها باعث می‌شود که دیرتر به خواب رفته و در نتیجه دیرتر از خواب بیدار شوند.

با این حال، استفاده از تلفن همراه پس از رفتن به تخت خواب، زمانی که با آن بازی می‌کنند یا چند کار هم‌زمان انجام می‌دهند، بسیار مخرب‌تر از زمانی است که از آن برای تماشای فیلم استفاده می‌کردند. البته به گفته پژوهشگران تمامی این فعالیت‌ها کیفیت خواب کودکان را کاهش می‌دهند و تنها میزان تاثیر آنها باهم متفاوت است. 

بردلی برازنان، نویسنده اصلی این مطالعه، محقق بخش پزشکی در دانشگاه اوتاگو، یکی از محدودیت‌های این مطالعه‌ را تمرکز بر نوجوانان بین ۱۱ تا ۱۴ سال عنوان کرد و می‌گوید اثرات استفاده از تلفن قبل از خواب ممکن است در کودکان کم‌سن‌تر یا نوجوانان بزرگ‌تر متفاوت باشد.

اهمیت خواب مناسب
خواب برای سلامت کودکان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به گفته آکادمی اطفال آمریکا، کمبود خواب خطراتی چون افزایش احتمال بروز حوادث، آسیب‌ها و مشکلات جسمی و روحی مانند افسردگی و چاقی را به همراه دارد. کم‌خوابی همچنین باعث بروز مشکلات در یادگیری، تمرکز و رفتار می‌شود.

برازنان که مدیر سازمان غیرانتفاعی «Screenwise»، یک سازمان فعال در حوزه سلامت دیجیتال، نیز هست، معتقد است که والدین باید توجه داشته باشند که اختلال در خواب تنها خطری نیست که استفاده از تلفن‌همراه برای جوانان به همراه دارد.  کودکان ممکن است همچنان در معرض تهدیدهایی مانند قلدری اینترنتی، کلاهبرداری یا ارتباط با شکارچیان اینترنتی قرار بگیرند.

او می‌گوید به همین دلیل، در گفتگوهایش با والدین توصیه می‌‌کند که قوانینی برای استفاده از شبکه‌های اجتماعی در نظر بگیرند که با شرایط خانواده‌شان سازگار باشد.

تعیین قوانینی در خانه برای استفاده از تلفن همراه
همان‌طور که والدین باید مراقب باشند که تلفن‌های همراه مانع از خواب کودکان نشود، باید اطمینان حاصل کنند که این دستگاه‌ها باعث اختلال در آموزش، فعالیت‌های فوق‌برنامه و ارتباطات رودرروی کودکان با خانواده و دوستانشان نیز نشود. یکی از راهکارها این است که از کودکان بخواهیم هنگام رفتن به مدرسه تلفن‌های خود را در خانه بگذارند. همچنین می‌توان از آن‌ها خواست که در زمان انجام تکالیف درسی یا هنگام صرف غذا تلفن‌های خود را کنار بگذارند.

البته، در برخی موارد استثنائاتی وجود دارد. برازنان در این‌باره می‌گوید: «در خانه خود من، تلفن همراه معمولاً روی میز شام است، چرا که همسرم که پزشک اورژانس است، اغلب شب‌ها سر کار است. من و دخترانم گاهی از طریق فیس‌تایم در زمان شام با او صحبت می‌کنیم تا او نیز از روزمان باخبر شود.»

همچنین اگرچه استفاده از تلفن همراه هنگام انجام تکالیف درسی معمولاً کار درستی نیست، چرا که ذهن ما قادر به انجام چند کار هم‌زمان نیست و چک کردن اپلیکیشن‌های اجتماعی موجب حواس‌پرتی می‌شود، اما گاهی نیاز به استفاده از اینترنت برای تحقیقات درسی یا پرسش از همکلاسی درباره تکالیف ضروری است.

صحبت با کودکان درباره خطرات اینترنت
مهم است که والدین با کودکان خود درباره خطرات احتمالی که در فضای آنلاین با آن‌ها روبرو می‌شوند، صحبت کنند. این پژوهشگر پیشنهاد می‌کند که با کودکانمان درباره دلایل عدم اشتراک‌گذاری تصاویر خصوصی، صحبت کنیم، زیرا ممکن است بعدها این تصاویر توسط افرادی که قصد اخاذی دارند مورد سوءاستفاده قرار گیرد. این افراد می‌توانند با تهدید به انتشار تصاویر، از کودکان درخواست پول، روابط جنسی و کارهای نامناسب کنند. 

والدین همچنین باید به کودکان یادآوری کنند که بسیاری از پروفایل‌های آنلاین جعلی هستند. شخصی که با چهره‌ای دوستانه درخواست دوستی داده ممکن است شکارچی اینترنتی باشد که خود را به‌جای شخص دیگری جا زده است.

یکی دیگر از راهکارها این است که به کودکان کمک کنید تا جوامع سالمی را در فضای آنلاین پیدا کنند. یکی از راه‌های انجام این کار جستجو همراه با کودکان در اپلیکیشن‌های اجتماعی برای یافتن محتوایی است که با علاقه‌های آن‌ها سازگار باشد. به این ترتیب، حتی زمانی که والدین در کنار کودکان نیستند، احتمال بیشتری دارد که آن‌ها محتوای مشابهی را ببینند، زیرا الگوریتم‌ها معمولاً محتوایی را به نمایش می‌گذارند که گمان می‌کنند کاربر به آن علاقه دارد.

موضوع دیگری که باید با کودکانمان درباره آن صحبت کنیم،  مربوط به افرادی است که عکس‌های اغراق‌آمیز و غیرواقعی از بدن و زندگی خود در فضای آنلاین به اشتراک می‌گذارند. شاید اگر با فرزندانمان درباره این موضوع صحبت نکنیم، ممکن است آن‌ها به‌اشتباه تصور کنند که نمی‌توانند با استانداردهایی که در فضای مجازی می‌بینند، رقابت کنند. این مسئله می‌تواند بر اعتمادبه‌نفس و تصویر ذهنی آن‌ها از خودشان تاثیر منفی بگذارد.

همچنین باید به کودکان هشدار داده شود که از محتوای خطرناکی مانند آنچه که به‌عنوان یک «تناسب اندام» ایده‌عال و روش‌های رسیدن به آن تبلیغ می‌شود، دوری کنند. برازنان می‌گوید یکی از زنانی که برای نوشتن کتابش با او مصاحبه کرده، گفته است که این نوع محتوا باعث شد که او در نوجوانی دچار اختلالات تغذیه‌ای شود.

مهم‌ترین پیام برای کودکان
برازنان می‌گوید وکیلی که برای نوشتن کتابش با او مصاحبه کرده، تاکید کرده است که مهم‌ترین چیزی که باید به کودکان منتقل شود این است که اگر در فضای آنلاین به مشکل برخوردند، می‌توانند برای کمک به والدین خود مراجعه کنند. این وکیل به او گفته است که در اغلب پرونده‌ها کودکان در شرایط خطرناکی مانند اخاذی جنسی، از ترس اینکه تلفن‌‌‌همراهشان از آنها گرفته شود، از گفتن مشکلاتشان به والدین خود پرهیز کرده بودند.

این پژوهش جدید به ما یادآوری می‌کند که راهکارهای منطقی و کارآمدی برای کمک به کودکان در جهت اجتناب از خطرات بزرگ استفاده از تلفن همراه وجود دارد. این یافته‌ها نه‌تنها به بهبود کیفیت خواب کودکان کمک می‌کند، بلکه می‌تواند خیالی آسوده‌تر برای والدین به همراه داشته باشد.